1713

Wydarzenia w Polsce

Na Uniwersytecie Jagiellońskim rozpoczęto oferowanie kursów z języków nowożytnych, takich jak francuski i niemiecki.

Armia Saksonii weszła do Polski, uzasadniając to zagrożeniem ze strony Turcji.

Królestwo Prus anektowało Szczecin, uzyskując zgodę od Szwedów w 1719 roku.

Wydarzenia na świecie

9 stycznia – w trakcie III wojny północnej wojska szwedzkie spaliły miasto Altona (obecnie dzielnica Hamburga od 1938 roku).

1 lutego – mieszkańcy Bender nad Dniestrem zbuntowali się przeciwko internowanym tam resztkom armii szwedzkiej króla Karola XII, która została rozbita 3,5 roku wcześniej w bitwie pod Połtawą przez Rosjan. Król został uwięziony i umieszczony w areszcie domowym w Konstantynopolu, a szwedzka enklawa Karlstad została rozwiązana.

25 lutego – Fryderyk Wilhelm I został królem Prus.

16 marca – w Liptowskim Mikułaszu rozpoczął się proces Janosika.

17 lub 18 marca – Juraj Jánošík został stracony przez powieszenie na haku z lewej strony ciała w Liptowskim Mikułaszu.

Kwiecień – zawarcie pokoju w Adrianopolu między Rosją a Turcją.

11 kwietnia – traktat pokojowy podpisany w Utrechcie zakończył wojnę o sukcesję hiszpańską, a także wojny królowej Anny w koloniach Ameryki Północnej; na mocy jednego z postanowień traktatu Wielka Brytania uzyskała od Hiszpanii Gibraltar.

19 kwietnia – cesarz Karol VI ogłosił tzw. sankcję pragmatyczną, w której stwierdzono, że posiadłości Habsburgów będą niepodzielne i będą mogły być dziedziczone przez kobiety.

Maj – Rosjanie oblegają Helsinki.

10 maja – Hiszpanie przyjęli prawo salickie z Francji, które uniemożliwia kobietom dziedziczenie tronu.

19 maja – w Bostonie wystąpiły niepokoje związane z niedoborem żywności i nieurodzajem. Dwustu ludzi zaatakowało statki i osobę bogatego kupca Andrew Belchera, który eksportował zboże z Karaibów.

24 czerwca – zawarto pokój adrianopolski, który kończył wojnę turecko-rosyjską.

13 lipca – Hiszpania ceduje Gibraltar na rzecz Wielkiej Brytanii.

20 sierpnia – Claude de Villars zdobywa dla Francji miasto Landau in der Pfalz.

6 października – Szwedzi zostali pokonani przez Rosjan w bitwie pod Pälkäne.

Listopad – Ulryka Eleonora Wittelsbach została członkiem Rady Królewskiej w Szwecji.

1713-1715 – protestancki teolog Antoine Court (1696-1760), znany jako obrońca protestantyzmu, wygłaszał kazania na południu Francji.

Kończy się wydawanie czasopisma A Review of the Affairs of France (1704-1713).

Parlament paryski odmawia zaprzysiężenia bulli papieskiej Unigenitus.

Jean Orry modernizuje administrację i armię hiszpańską według wzorów francuskich.

Powstaje Real Academia Española.

Fryderyk Wilhelm I Pruski (władca od lutego) zakłada nieformalny gabinet Tabakskollegium.

Poczdam liczy 1500 mieszkańców (220 domów) i staje się miastem garnizonowym.

Prusy zawierają porozumienie z Rosją na przygotowanie przejęcia Szczecina.

Austriacki architekt Johann Bernhard Fischer von Erlach kończy budowę Karlskirche w Wiedniu. Budowla została sfinansowana przez Karola VI Habsburga w podzięce za oddalenie zarazy (dżumy). Była to ostatnia wielka epidemia w Wiedniu, w wyniku której zmarło 3000 mieszkańców (podczas gdy w 1697 roku – ponad 6000).

Wydana zostaje sankcja pragmatyczna, według której Maria Teresa Habsburg może dziedziczyć tron, mimo że jest kobietą. Od początku było wiadomo, że państwa wrogie Austrii nie zamierzają uznawać tego dokumentu.

Generał Magnus Stenbock został otoczony przez Rosjan i Duńczyków w Tönningen.

Francuzi ufortyfikowali Louisbourg.

Colonia del Sacramento wraca do Portugalii (wcześniej była hiszpańska od 1705 roku).

Państwo Champassak oddzieliło się od Królestwa Wietnamu.

Urodzili się

31 marca – Antoni Kazimierz Ostrowski, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (zm. 1784)

6 maja – Charles Batteux, francuski filozof i pedagog (zm. 1780)

10 lipca – Anna Rosina Lisiewska, niemiecka malarka o polskich korzeniach (zm. 1783)

5 października – Denis Diderot, francuski pisarz, filozof i encyklopedysta (zm. 1784)

12 października – Franciszek Diaz, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1748)

25 października – Marie-Jeanne Riccoboni, francuska pisarka, publicystka i aktorka

1 listopada – Eduard Friedrich von Conradi, niemiecki polityk, burgrabia królewski i burmistrz Gdańska (zm. 1799)

24 listopada – Juniper Serra, hiszpański franciszkanin, misjonarz, uznawany za założyciela kilkunastu miast amerykańskich, święty katolicki (zm. 1784)