17 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

17 Dywizja Piechoty

17 Dywizja Piechoty (niem. 17. Infanterie-Division) to jednostka piechoty, która działała w ramach nazistowskiej III Rzeszy. Brała udział w agresji na Polskę oraz Francję, a także w ataku na Związek Radziecki.

Historia

Jednostka ta została sformowana w październiku 1934 roku w Norymberdze z 21 Pułku Piechoty, nosząc początkowo nazwę kodową Dowódca piechoty VII. Choć tworzono ją jako pełnoprawną dywizję, użyta nazwa sugerowała istnienie znacznie mniejszej jednostki, co było zgodne z ograniczeniami wynikającymi z traktatu wersalskiego. Po tym, jak Adolf Hitler wypowiedział traktat i ogłosił powstanie Wehrmachtu w październiku 1935 roku, jednostka zyskała nową nazwę – 17 Dywizja Piechoty.

W marcu 1938 roku dywizja uczestniczyła w aneksji Austrii. Podczas inwazji na Polskę w 1939 roku, współdziałała z 1 Dywizją Pancerną SS „Leibstandarte SS Adolf Hitler”, a sama została podporządkowana 8 Armii. Pod dowództwem gen. Herberta Locha brała udział w walkach na Śląsku oraz w rejonie Łodzi. W Pabianicach stoczyła starcie z polską 28 Dywizją Piechoty oraz Wołyńską Brygadą Kawalerii. W trakcie tych wydarzeń 17 Dywizja dopuściła się licznych zbrodni przeciwko polskiej ludności cywilnej.

W 1940 roku jednostka brała udział w inwazji na Francję, a następnie była przygotowywana do desantu na Anglię. W latach 1941-1942 wzięła udział w ataku na Związek Radziecki jako część XIII Korpusu Piechoty, a po okresie odpoczynku i uzupełnień została przerzucona do okupowanej Francji. W 1943 roku znów stoczyła walki przeciw Armii Czerwonej. W czasie ofensywy, która rozpoczęła się 12 stycznia 1945 roku, dywizja została zniszczona na linii Wisły, a jej resztki wycofały się na Śląsk. Tam została wzmocniona oddziałami z 88 i 291 Dywizji Piechoty. Pod koniec kwietnia 1945 roku dywizja została otoczona w Czechach, gdzie jej żołnierze oddali się do niewoli.

Zbrodnie

Żołnierze 17 Dywizji Piechoty brali udział w zbrodniach podczas inwazji na Polskę w 1939 roku. W dniach 3-4 września w Złoczewie zamordowano około 200 osób, w tym zarówno etnicznych Polaków, jak i obywateli polskich żydowskiego pochodzenia. Zidentyfikowano jedynie 71 ofiar, a reszta to uciekinierzy, których tożsamość nie mogła zostać ustalona przez polskie władze po wojnie. Niemieckie władze odmówiły ukarania sprawców. Żołnierze 17 Dywizji dokonali również masowego mordu na 10 chłopach w Grojcu Wielkim 3 września.

Dowódcy dywizji

  • gen. por. Herbert Loch – 1 września 1939 roku
  • gen. por. Ernst Güntzel – 28 października 1941 roku
  • gen. por. Gustav-Adolf von Zangen – 25 grudnia 1941 roku
  • gen. por. Richard Zimmer – 1 kwietnia 1943 roku
  • płk Scheiker – grudzień 1943 roku
  • gen. mjr Paul Schricker – styczeń 1944 roku
  • płk Otto-Hermann Brücker – luty 1944 roku
  • płk Georg Haus – 15 marca 1944 roku
  • płk Theodor Preu – 1 kwietnia 1944 roku
  • gen. por. Richard Zimmer – kwiecień 1944 roku
  • gen. mjr Max Sachsenheimer – 4 września 1944 roku

Struktura organizacyjna

  • 21 pułk piechoty
  • 55 pułk piechoty
  • 95 pułk piechoty
  • 17 pułk artylerii
  • 17 batalion rozpoznawczy
  • 17 batalion przeciwpancerny
  • 17 batalion inżynieryjny
  • 17 batalion łączności
  • 17 batalion zapasowy
  • 17 dywizyjne oddziały zaopatrzeniowe

Przypisy

Bibliografia

Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.

Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.

Jason Pipes, 17. Infanterie-Division

Witold Kulesza, Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce – wrzesień 1939, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 8-9.