17 Dywizja Pancerna
17 Dywizja Pancerna (niem. 17. Panzer-Division) była niemiecką dywizją pancerną, która działała w czasie II wojny światowej i brała udział w ataku na Związek Radziecki.
Historia
Dywizja została utworzona na mocy rozkazu z 1 listopada 1940 roku, który dotyczył przeformowania 27 Dywizji Piechoty.
W maju 1941 roku dołączyła do 2 Grupy Pancernej i uczestniczyła w ataku na ZSRR w ramach Grupy Armii Środek. Operacja zaczęła się 22 czerwca 1941, a dywizja stacjonowała na północ od Twierdzy Brześć. W tym okresie prowadziła działania bojowe pod Smoleńskiem, Briańskiem, Tułą oraz Orłem.
W grudniu 1942 roku została włączona do Grupy Armii Don i brała udział w próbie odblokowania otoczonej w Stalingradzie 6 Armii. W marcu 1943 roku znalazła się w składzie Grupy Armii Południe i walczyła nad Dnieprem. Następnie dywizja wycofała się w kierunku Polski.
Po przybyciu na Kielecczyznę, 2 sierpnia 1944 roku, kolumna taborów dywizji została zaatakowana przez oddziały Batalionów Chłopskich pod dowództwem Piotra Pawliny. W tej bitwie zginęło 18 niemieckich żołnierzy, a dywizja straciła również 3 moździerze wraz z amunicją oraz broń ręczną i maszynową.
Od września 1944 roku dywizja uczestniczyła w walkach w rejonie przyczółka baranowsko-sandomierskiego, broniąc odcinka frontu pomiędzy Stopnicą a Kurozwękami. Sztab dywizji stacjonował we wsi Duże Budy. Po rozpoczęciu 12 stycznia 1945 roku radzieckiej ofensywy styczniowej, dywizja walczyła na drugim pasie obrony niemieckiej w okolicach Chmielnika, gdzie została rozbita. Resztki jednostki wycofały się w rejon Ścinawy, gdzie zostały skonsolidowane i uzupełnione.
Po uzupełnieniu dywizja walczyła na linii Odry, a następnie jej pozostałości wycofały się na Morawy, gdzie skapitulowały w maju 1945 roku.
Oficerowie dowództwa dywizji
Dowódcy dywizji:
- gen. mjr Karl Ritter von Weber (1940–1941)
- gen. wojsk panc. Wilhelm Ritter von Thoma (1941)
- gen. mjr Hans Jürgen von Arnim (1941)
- gen. por. Rudolf-Eduard Licht (1941–1942)
- gen. wojsk panc. Fridolin von Senger und Etterlin (1942–1943)
- gen. por. Walter Schilling (1943)
- gen. por. Karl-Friedrich von der Meden (1943–1944)
- gen. mjr Rudolf Demme (1944)
- płk Albert Brux (1944–1945)
- gen. mjr Theodor Kreschmer (1945)
Skład
1941
- 39 pułk pancerny (Panzer-Regiment 39)
- 17 Brygada Strzelców (Schützen Brigade 17)
- 40 pułk strzelców (Schützen Regiment 40)
- 63 pułk strzelców (Schützen Regiment 63)
- 17 batalion motocyklowy (Kradschützen Bataillon 17)
- 27 pułk artylerii (Artillerie Regiment 27)
- 27 batalion rozpoznawczy (Aufklärungs Abteilung 27)
- 27 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger Abteilung 27)
- 27 batalion pionierów (Pionier Bataillon 27)
- 27 batalion łączności (Nachrichten Abteilung 27)
1943
- 39 pułk pancerny (Panzer-Regiment 39)
- 40 pułk grenadierów pancernych (Panzer Grenadier Regiment 40)
- 63 pułk grenadierów pancernych (Panzer Grenadier Regiment 63)
- 27 pułk artylerii pancernej (Panzer Artillerie Regiment 27)
- 17 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer Aufklärungs Abteilung 17)
- 297 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres Flak Artillerie Abteilung 297)
- 27 dywizjon niszczycieli czołgów (Panzerjäger Abteilung 27)
- 27 pancerny batalion pionierów (Panzer Pionier Bataillon 27)
- 27 pancerny batalion łączności (Panzer Nachrichten Abteilung 27)
Przypisy
Bibliografia
- Wojciech Borzobohaty: Jodła. Okręg radomsko-kielecki ZWZ-AK 1939-1945. Warszawa: 1988.
- Marcin Bryja: Panzerwaffe. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996. ISBN 83-86209-67-4. Brak numerów stron w książce.
- Chris Bishop: Niemieckie wojska pancerne w II wojnie światowej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2009. ISBN 978-83-11-11391-6. Brak numerów stron w książce.
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Janusz Gmitruk, Piotr Matusak, Jan Nowak: Kalendarium działalności bojowej Batalionów Chłopskich 1940–1945. Warszawa: LSW, 1983.
- Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa: Wyd. Lampart, 1998. ISBN 83-867-7636-6. Brak numerów stron w książce.
- D.M. Proektor: Agresja i katastrofa. Warszawa: 1973.
- Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
- Tadeusz Sawicki: Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim. Warszawa: PWN, 1987. ISBN 83-01-06556-7. Brak numerów stron w książce.
- Leksykon Wehrmachtu – 17 Dywizja Pancerna