164 pułk piechoty (164 pp) był rezerwowym oddziałem piechoty Wojska Polskiego w II RP, który brał udział w kampanii wrześniowej w 1939 roku.
Oddział ten nie istniał w strukturze pokojowej wojska. Zgodnie z mobilizacyjnym planem „W”, miał być formowany częściowo w trybie mobilizacji alarmowej, w tzw. grupie zielonej (obejmującej dowództwo, II batalion i pododdziały specjalne), oraz w pierwszym rzucie mobilizacji powszechnej (I i III batalion), przez jednostki 11 i 24 Dywizji Piechoty dla 36 Dywizji Piechoty Rezerwowej.
Mobilizację alarmową części pułku rozpoczęto 27 sierpnia 1939 roku, a już cztery dni później uruchomiono mobilizację powszechną. 6 września w Rozwadowie dowództwo pułku, I batalion oraz pododdziały specjalne wyszły z transportów kolejowych. W nocy z 6 na 7 września w Ćmielowie wyładowany został III batalion. Cały pułk został włączony do Grupy Sandomierz i uczestniczył w walkach w jej składzie.
Struktura organizacyjna i obsada personalna
Dowództwo (38 pułk piechoty w Przemyślu)
dowódca – ppłk Stanisław Styrczula (ranny 6 IX)
I batalion (38 pułk piechoty w Przemyślu)
dowódca batalionu – kpt. Tadeusz Lisowski
adiutant batalionu – ppor. rez. Jan Patla
dowódca 1 kompanii strzeleckiej – ppor. Edward Jan Przybyłowicz
dowódca 2 kompanii strzeleckiej – kpt. Jerzy Szatz
dowódca 3 kompanii strzeleckiej – ppor. Stefan Świrski-Romanowski
dowódca 1 kompanii karabinów maszynowych – por. Maciej Kozubal
II batalion (48 pułk piechoty w Stanisławowie)
dowódca batalionu – mjr Stanisław Hołubowicz (od 9 IX dowódca pułku)
4 kompania – por. Michał Franciszek Lenar
5 kompania – por. Feliks Motyka
6 kompania –
2 kompania karabinów maszynowych – por. Józef Tadeusz Wacławski
III batalion (53 pułk piechoty w Stryju)
dowódca batalionu – kpt. Stanisław Walerian Serednicki (ranny 15 IX)
adiutant – ppor. rez. Alfred Andrzej Rossowski
7 kompania – por. rez. Władysław Bartyński
8 kompania – ppor. Ludwik Franciszek Ziemski
9 kompania – ppor. Jan Stanisław Mazurkiewicz
3 kompania karabinów maszynowych – ppor. rez. Józef Prokop Wackermann
dowódca kompanii – kpt. piech. Jan Pietrzak („pokojowy” dowódca 2 kompanii km 3 pp Leg.)
Pododdziały specjalne
kompania zwiadowcza
kompania przeciwpancerna
pluton pionierów
pluton przeciwgazowy
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Tadeusz Jurga: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939: organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975.
Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ISBN 83-222-0377-2, s. 300-301.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3.
Piotr Zarzycki, Walki 36 Dywizji Piechoty Rezerwowej we wrześniu 1939 roku, Przegląd Historyczno-Wojskowy nr 2 (212) z 2006 r., s. 23-60.
Maciej Kozubal: 38 pułk piechoty Strzelców Lwowskich. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt nr 36. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1996. ISBN 83-85621-90-3.