1626

Wydarzenia w Polsce

17 stycznia – w trakcie wojny polsko-szwedzkiej miała miejsce bitwa pod Walmozją, w której armia szwedzka pokonała litewskie siły dowodzone przez Jana Stanisława Sapiehę. Było to pierwsze w historii zwycięstwo Szwedów nad wojskami Rzeczypospolitej.

27 stycznia – 10 marca – w Warszawie odbywał się sejm zwyczajny.

5 lipca – w ramach wojny polsko-szwedzkiej Szwedzi przeprowadzili desant w Piławie, zajmując miasto bez oporu ze strony wojsk elektora Jerzego Wilhelma. To wydarzenie zapoczątkowało wojnę o ujście Wisły. Szwedzi opanowali wszystkie miejscowości w okolicach ujścia rzeki, w tym Piławę, Braniewo, Elbląg, Starogard, Gdańską Główkę, Malbork, Tczew, Puck, Ornetę, Dobre Miasto oraz Lidzbark, z wyjątkiem Gdańska, który bronił się przed najazdem.

10 sierpnia – z Warszawy wyruszyło 5 tys. żołnierzy w kierunku Torunia, by stawić czoła wojskom szwedzkim.

18 sierpnia – polskie siły dotarły do Torunia, gdzie przeprowadzono koncentrację wojsk.

6 września – z Torunia wyruszyło 7 tys. polskich żołnierzy w kierunku Grudziądza, a następnie do Waćmierza pod Tczewem, gdzie rozłożono oboz.

22 września – 1 października – wojna polsko-szwedzka: polskie wojska doznały porażki w bitwie pod Gniewem.

30 września – w trakcie wojny polsko-szwedzkiej miała miejsce bitwa pod Zelborkiem.

29 września – na Jasną Górę dotarła pierwsza udokumentowana piesza pielgrzymka z Gliwic.

1 października – wojna polsko-szwedzka: bitwa pod Gniewem zakończyła się zwycięstwem Szwedów.

9 października – armia polska odniosła zwycięstwo nad Tatarami w bitwie pod Białą Cerkwią.

10 listopada – 29 listopada – w Toruniu rozpoczęły się obrady nadzwyczajnego sejmu.

3 grudnia – w Inflantach miała miejsce bitwa pod Kiesią, która zakończyła się zwycięstwem Szwedów.

Wydano dekret królewski, który zakończył długotrwały spór między radą miejską Krakowa a pospólstwem.

Utworzono Królewską Komisję Okrętów.

Polska flota liczy 10 statków.

grudzień – doszło do buntu chłopów na Żuławie Wiślanej.

Wydarzenia na świecie

2 lutego – Karol I Stuart został koronowany na króla Anglii.

25 kwietnia – w trakcie wojny trzydziestoletniej: armia cesarska pokonała wojska protestanckie hrabiego Mansfelda w bitwie pod Dessau.

4 maja – holenderski żeglarz i zdobywca Peter Minuit przybył na wyspę Manhattan.

21 maja – wojna chłopska w Austrii: chłopi odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Peuerbach.

24 maja – Peter Minuit, holenderski osadnik, kupił wyspę Manhattan od plemienia Algonkinów, gdzie powstało miasteczko Nowy Amsterdam, dzisiejszy Nowy Jork.

3 czerwca – wmurowano kamień węgielny pod budowę kompleksu barokowych obiektów sakralnych Loreta na Hradczanach w Pradze.

20 czerwca – w japońskim Nagasaki spalono na stosie 9 jezuitów.

27 sierpnia – w trakcie wojny trzydziestoletniej: bitwa pod Lutter am Barenberge.

20 września – wojna chłopska w Austrii: bitwa pod Pranem.

18 listopada – papież Urban VIII konsekrował nową bazylikę św. Piotra w Watykanie.

8 grudnia – Ferdynand III Habsburg został koronowany na króla Węgier.

Wprowadzono zakaz pojedynków we Francji.

Wojska saksońsko-duńskie pod dowództwem hr. Ernesta Mansfelda zaatakowały Gliwice w dniu odpustu na święto Wniebowzięcia NMP. Wtedy miała miejsce cudowna obrona Gliwic przez niewielką załogę cesarską, dowodzoną przez Adama Czornberga.

Urodzili się

5 lutego – Markiza de Sévigné, francuska arystokratka (zm. 1696)

23 czerwca – Karl Franz Neander von Petersheide, niemiecki duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski (zm. 1693)

22 września – Johann Ernst Schmieden, niemiecki bibliotekarz, burmistrz Gdańska (zm. 1707)

4 października – Richard Cromwell, późniejszy protektor Anglii, Szkocji i Irlandii (zm. 1712)

18 grudnia – Krystyna Aleksandra Waza, królowa Szwecji (zm. 1689)

Zmarli

9 kwietnia – Francis Bacon, angielski filozof (ur. 1561)

7 czerwca – Anna od św. Bartłomieja, hiszpańska karmelitanka, błogosławiona katolicka (ur. 1550)

2 września – Antoni Franco, błogosławiony katolicki (ur. 1585)

25 września – Théophile de Viau, francuski poeta i dramaturg (ur. 1590)

29 października – Ferdynand I Gonzaga, książę Mantui i Montferratu (ur. 1587)

30 października – Willebrord Snell, holenderski astronom i matematyk (ur. 1580)

31 grudnia – Apollonia Radermecher, niemiecka zakonnica, założycielka elżbietanki (ur. 1571)

data dzienna nieznana:

Jan Naisen, japoński męczennik, błogosławiony katolicki (ur. ?)

Monika Naisen, japońska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. ?)

Jan Chrzciciel Zola, włoski jezuita, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1575)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 19 lutego

Ostatki: 24 lutego

Popielec: 25 lutego

Niedziela Palmowa: 5 kwietnia

Wielki Czwartek: 9 kwietnia

Wielki Piątek: 10 kwietnia

Wielka Sobota: 11 kwietnia

Wielkanoc: 12 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 13 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 21 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 31 maja

Boże Ciało: 11 czerwca

Przypisy