1606

Wydarzenia w Polsce

Od 7 marca do 18 kwietnia w Warszawie odbywał się sejm zwyczajny.

W październiku Jan Jakub Wejher zdołał obronić Hel przed szwedzką flotą pod dowództwem Jakuba Gotberga.

W tym czasie opublikowano zbiór wierszy Hieronima Morsztyna zatytułowany Światowa rozkosz.

Rozpoczął się również rokosz Zebrzydowskiego.

Wydarzenia na świecie

27 stycznia w Londynie rozpoczął się proces ośmiu uczestników nieudanego tzw. spisku prochowego, który miał na celu zamordowanie króla Anglii i Szkocji, Jakuba I Stuarta.

30 stycznia:

Dwór królewski Hiszpanii przeniesiono z powrotem z Valladolid do Madrytu.
W Londynie dokonano egzekucji czterech skazanych za udział w spisku prochowym. Pozostałych czterech stracono następnego dnia.

31 stycznia w Londynie stracono głównego organizatora spisku, Guy Fawkesa, oraz trzech innych jego uczestników.

12 kwietnia ustanowiono Union Jack jako wspólną flagę Anglii i Szkocji połączonych unią personalną.

17 maja w Moskwie odbył się ślub Dymitra I Samozwańca oraz Maryny Mniszchówny.

27 maja miała miejsce wielka smuta: rebelianci pod wodzą Wasyla Szujskiego wtargnęli do moskiewskiego Kremla, gdzie zamordowali cara Dymitra Samozwańca I oraz około 500 Polaków.

23 czerwca podpisano traktat pokojowy w Wiedniu, kończący antyhabsburskie powstanie Bocskaya na Węgrzech.

20 września w miejscowości Frankenstein spalono na stosie skazanych w tzw. aferze grabarzy.

27 września miała miejsce emisja pierwszych akcji na świecie, które dotyczyły Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (VOC 1606).

11 listopada, w trakcie III wojny austriacko-tureckiej, władca Węgier Maciej Habsburg zawarł pokój z Turkami w Zsitsvatörök.

20 grudnia rozpoczęła się wyprawa około 100 osadników na okrętach „Susan Constant”, „Godspeed” i „Discovery”, którzy założyli Jamestown w Wirginii, pierwszą stałą angielską osadę w Ameryce Północnej.

26 grudnia odbyła się premiera tragedii Król Lear autorstwa Williama Szekspira.

Luis Váez de Torres przepłynął przez Cieśninę Torresa, oddzielającą Nową Gwineę od Australii.

W tym czasie miało miejsce również powstanie Bołotnikowa.

Urodzili się

10 lutego – Krystyna Maria Burbon, księżniczka francuska, księżna i regentka Sabaudii (zm. 1663)

28 lutego – William Davenant, angielski poeta, dramatopisarz i impresario teatralny (zm. 1668)

13 marca – Agnieszka z Hesji-Kassel, księżna Anhalt-Dessau (zm. 1650)

20 marca – Georg von Derfflinger, feldmarszałek armii brandenburskiej w czasie wojny trzydziestoletniej (zm. 1695)

17 kwietnia – Jan Davidszoon de Heem, holenderski malarz barokowy, specjalizujący się w martwych naturach (zm. 1684)

3 maja – Maria Burbon-Soissons, starsza córka Karola Burbona (zm. 1692)

12 maja – Joachim von Sandrart, niemiecki malarz, miedziorytnik i teoretyk sztuki okresu baroku (zm. 1688)

23 maja – Juan Caramuel y Lobkowitz, hiszpański duchowny, pisarz i matematyk (zm. 1682)

25 maja – Karol Garnier, święty Kościoła katolickiego, męczennik, francuski jezuita, misjonarz w Kanadzie (zm. 1649)

6 czerwca – Pierre Corneille, francuski dramatopisarz (zm. 1684)

15 lipca – Rembrandt van Rijn, holenderski malarz i grafik (zm. 1669)

8 sierpnia – Theodoor van Thulden, flamandzki malarz, grafik i projektant gobelinów, uczeń i współpracownik Rubensa (zm. 1669)

15 sierpnia – Joanna Maria Bonomo, włoska błogosławiona katolicka (zm. 1670)

18 sierpnia – Maria Anna Habsburg, księżniczka hiszpańska, królowa węgierska i czeska, cesarzowa niemiecka (zm. 1646)

18 września – Nicolò Sagredo, doża wenecki od 1675 roku (zm. 1676)

22 września – Li Zicheng, chiński chłop, przywódca powstania, które obaliło dynastię Ming w 1644 roku, a następnie samozwańczy cesarz (zm. 1645)

Data dzienna nieznana:

Baochi Jizong, chińska mistrzyni chan szkoły linji (zm. ?)
Frang Bardhi, duchowny katolicki, biskup Sapy i Sardy, pisarz albański (zm. 1643)
Leonard Calvert, angielski szlachcic i kolonizator, syn George’a Calverta (zm. 1647)
Viviano Codazzi, włoski malarz barokowy, wedutysta (zm. 1670)
Tadanaga Tokugawa, japoński daimyō wczesnego okresu Edo (zm. 1634)
Arvid Wittenberg, uczestnik wojny trzydziestoletniej i potopu szwedzkiego (zm. 1657)

Zmarli

31 stycznia – Guy Fawkes, uczestnik spisku prochowego z 1605 roku (ur. 1570)

6 marca – Zbyněk Berka z Dubé, czeski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita praski i kardynał (ur. 1551)

7 marca – Bogusław XIII, książę wołogoski i szczeciński (ur. 1544)

22 marca – Mikołaj Owen, jezuita, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1550)

23 marca – Justus Lipsius, flamandzki filozof, filolog klasyczny i historyk (ur. 1547)

23 marca – Turybiusz de Mogrovejo, arcybiskup Limy, prymas Peru, święty katolicki (ur. 1538)

7 kwietnia – Edward Oldcorne, angielski jezuita, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1561)

8 kwietnia – Julian od Świętego Augustyna, asceta i jałmużnik, franciszkanin, błogosławiony katolicki (ur. 1553)

16 kwietnia – Jadwiga Maria pomorska, księżniczka wołogoska, córka Ernesta Ludwika z dynastii Gryfitów (ur. 1579)

18 maja – Giovanni Antonio Facchinetti de Nuce młodszy, włoski duchowny katolicki, kardynał (ur. 1575)

27 maja:

Wojciech Bobola, polski szlachcic, właściciel Strachociny (ur. 1561)
Dymitr Samozwaniec I, car Rosji, rzekomy, cudownie ocalały carewicz Dymitr, syn Iwana IV Groźnego (ur. 1581)

10 lipca – Jeremi Mohyła, hospodar Mołdawii z rodu Mohyłów (ur. ok. 1555)

11 września – Karel van Mander, flamandzki malarz manierysta, poeta, teoretyk sztuki i biograf (ur. ok. 1548)

8 października – Jan VI Starszy, książę Nassau (ur. 1535)

30 listopada – John Lyly, angielski prozaik i dramaturg (ur. ok. 1554)

29 grudnia – Stefan Bocskay, węgierski polityk i mąż stanu, książę Siedmiogrodu w latach 1605–1606 (ur. 1557)

Data dzienna nieznana:

Szymon Bahr, gdański mieszczanin, starosta berwałdzki, bankier i dostawca królewski (ur. 1543)
Wilhelm Guilemonthanus, drukarz, założyciel oficyny drukarskiej w Gdańsku (ur. ?)
Jacob Jonghelinck, flamandzki rzeźbiarz i medalier (ur. 1530)
Andrzej Leszczyński, syn Rafała Leszczyńskiego, wojewoda brzeskokujawski (ur. 1559)
Jiří Nigrin, wydawca praski z czasów kontrreformacji w Czechach (ur. ?)
Piotr Potulicki, wojewoda kaliski, brzeskokujawski i płocki (ur. ?)
Troilus de la Roche Mesquez, bretoński magnat (ur. 1540)