Warażdyński Pułk Piechoty Barona von Giesla Nr 16 (IR. 16)
Warażdyński Pułk Piechoty Barona von Giesla Nr 16 (IR. 16) był pułkiem piechoty w cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia pułku
Pułk został założony w 1703 roku. Jego święto obchodzone było 23 lipca, w rocznicę bitwy pod Soną, która miała miejsce w 1848 roku podczas wojny austriacko-piemonckiej.
Kolory pułkowe to żółty (schwefelgelb), a guziki były złote.
W 1871 roku sztab pułku stacjonował w Linzu, natomiast komenda rezerwowa oraz stacja okręgu uzupełnień mieściły się w Szombathely (niem. Steinamanger). W tym samym roku w Blejovar swoje sztaby miały: 5. Warażdyński Pułk Piechoty Pogranicza Wojskowego pod dowództwem płk. Procopa Adlera oraz 6. Warażdyński Pułk Piechoty Pogranicza Wojskowego pod dowództwem płk. Johanna Vasilio.
Na dzień 1 stycznia 1872 roku, wspomniane pułki zostały połączone w jeden oddział, który zyskał miano „16 Węgierski (Chorwacki) Warażdyński Pułk Piechoty”. Sztab nowego pułku, wraz z komendą rezerwową i stacją okręgu uzupełnień, został ulokowany w Blejovar.
Okręg uzupełnień nr 16 Bjelovar (niem. Belowar) znajdował się na terenie 13 Korpusu.
W latach 1879–1880 pułk stacjonował w Stolacu, a komenda rezerwowa oraz komenda okręgu uzupełnień pozostały w Bjelovar.
W 1896 roku pułk (bez 2. batalionu) znajdował się w Blejovar i wchodził w skład 13 Brygady Piechoty w Osijeku, należącej do 7 Dywizji Piechoty. Drugi batalion, oddelegowany na teren 15 Korpusu, stacjonował w Trebinje i był częścią 2 Brygady Górskiej należącej do 18 Dywizji Piechoty.
W 1897 roku 1. batalion został przeniesiony z Blejovar do Zagrzebia (niem. Agram), a 2. batalion z Trebinje do Blejovar.
W 1899 roku 1. batalion powrócił do Blejovar, a do Zagrzebia został wysłany 4. batalion.
Do 1901 roku pułk stacjonował w Blejovar, z wyjątkiem 4. batalionu, który był w Zagrzebiu. Cały pułk pozostał częścią 13 Brygady Piechoty.
W latach 1901–1907 pułk znajdował się w Zagrzebiu, poza 4. batalionem, który stacjonował w Beljovar. Cały pułk wchodził w skład 72 Brygady Piechoty w Zagrzebiu, należącej do 36 Dywizji Piechoty.
W latach 1908–1911 pułk (bez 3. batalionu) stacjonował w Beljovar. W latach 1908–1910 należał do 13 Brygady Piechoty, a od 1910 roku ponownie przynależał do 72 Brygady Piechoty. Trzeci batalion był oddelegowany na terytorium 14 Korpusu, do Nevesinje, i wchodził w skład 3 Brygady Górskiej w 18 Dywizji Piechoty.
W latach 1912–1914 pułk stacjonował w Wiedniu, z wyjątkiem 4. batalionu, który był w Beljovar. Pułk (bez 4. batalionu) wchodził w skład 98 Brygady Piechoty, należącej do 49 Dywizji Piechoty, natomiast 4. batalion był podporządkowany komendantowi 72 Brygady Piechoty należącej do 36 Dywizji Piechoty.
Podczas I wojny światowej pułk brał udział w walkach z Rosjanami w 1915 roku w Galicji, a także w bitwie gorlickiej. Żołnierze pułku zostali pochowani m.in. na cmentarzu wojennym nr 138 w Bogoniowicach.
Szefowie pułku
Wśród szefów pułku byli:
- FML Peter Zanini (1848 – †11 IX 1855),
- FML Stephan Wilhelm von Wernhardt (1855 – †17 VIII 1869),
- FML Gustav Wetzlar von Plankenstern (1870 – †10 X 1881),
- FZM Heinrich Giesl von Gieslingen (1887 – †2 VII 1905),
- generał kawalerii Artur Giesl von Gieslingen (od 1913).
Komendanci pułku
- płk Heinrich Giesl von Gieslingen (– 1871 → inspektor żandarmerii)
- płk Peter Csikós von Sessia (1871 – 1873)
- płk Wilhelm Peyerle (– 1895 → komendant 54 Brygady Piechoty)
- płk Karl Esch (1895 – 1900 → komendant 6 Brygady Piechoty)
- płk Karl Schmid (1900 – 1903 → stan spoczynku)
- płk Julius Fanta (1903 – 1906 → komendant 50 Brygady Piechoty)
- płk Viktor von Njegovan (1906 – 1910 → komendant 68 Brygady Piechoty)
- płk Martin Verkljan von Pilar (1910 – 1914 → komendant 14 Brygady Górskiej)
- płk Raimund Budiner (1914)
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1871. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1871.
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1872. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1872.
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1873.
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1880. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1879. (niem.).
Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.). Brak numerów stron w książce.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1898. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1897.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900–1914
Austro-Hungarian Land Forces 1848–1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner
Polegli na ziemiach polskich z K.u.K. Infanterie Regiment Warasdiner Freiherr von Giesl Nr 16. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].