16 Armia Powietrzna (16-я воздушная армия) to jednostka operacyjna Armii Radzieckiej, która została przejęta przez Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej.
Historia
16 Armia Powietrzna została utworzona w 1942 roku. W 1943 roku brała udział w bitwie kurskiej, która miała miejsce od 5 lipca do 23 sierpnia 1943. W skład dowództwa 16 Armii Lotniczej wchodzili oficerowie: dowódca Siergiej Rudenko, zastępca dowódcy do spraw politycznych Aleksiej Winogradow, szef sztabu Piotr Brajko oraz szef zarządu politycznego W. Wichrow.
Po swoim utworzeniu, armia podlegała kolejno różnym frontom i prowadziła działania bojowe dla: Frontu Dońskiego, Frontu Białoruskiego, 1 Frontu Białoruskiego oraz 2 Frontu Dalekowschodniego. W trakcie bitwy pod Bobryjskiem, w czasie Operacji Bagration, gen. Rudenko, dowodzący 16 Armią Powietrzną, użył 400 bombowców w ataku na armię niemiecką. Akcję wspierało 126 myśliwców, które chroniły przeprawy na rzece Berezynie. W styczniu 1945, uczestnicząc w operacji wiślańsko-odrzańskiej, armia dysponowała 2190 samolotami.
W ostatnich latach istnienia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, armia stacjonowała na terytorium Niemieckiej Republiki Demokratycznej i wchodziła w skład Zachodniej Grupy Wojsk.
Dowództwo armii
Dowódca:
gen. płk. Siergiej Rudenko
Szef sztabu:
gen. por. P. I. Brajko
Struktura organizacyjna
Skład w 1945 roku:
3 Korpus Lotnictwa Myśliwskiego – gen. por. Jewgienij Sawicki
3 Korpus Lotnictwa Bombowego – gen. mjr Afanasiej Karawacki
6 Korpus Lotnictwa Myśliwskiego – gen. mjr Ibragim Dzusow
6 Korpus Lotnictwa Szturmowego – gen. mjr Boris Tokariew
9 Korpus Lotnictwa Szturmowego – gen. mjr Iwan Krupski
13 Korpus Lotnictwa Myśliwskiego – gen. mjr Boris Sidniew
Skład w 1990 roku:
dowództwo i sztab – Wünsdorf;
16 Gwardyjska Swirska Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego – Damggarten;
125 Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego – Brand;
126 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego – Zerbst;
6 Gwardyjska Doniecko-Segedzka Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego – Magdeburg;
105 Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego – Grossenhaim;
Jednostki podporządkowane armijnemu dowództwu:
11 Witebski pułk lotnictwa rozpoznawczego – Welcow;
931 Zabajkalski pułk lotnictwa rozpoznawczego – Wemoihen;
294 pułk lotnictwa rozpoznawczego – Alsztedt;
226 pułk lotnictwa mieszanego – Szperenberg;
356 pułk lotnictwa szturmowego – Brands;
368 pułk lotnictwa szturmowego – Tutow;
83 pułk łączności – Rangsdorf;
1266 batalion radioliniowy – Wittenberg;
315 batalion remontowy – Furstenwalde;
485 batalion zabezpieczenia lotnisk – Wemoihen;
1138 Stanowisko Dowodzenia – Wunsdorf;
597 Centrum Obliczeniowe – Wunsdorf;
503 Centrum Przetwarzania Danych – Wunsdorf;
227 Centrum Dowodzenia — Wunsdorf.
Przypisy
Bibliografia
Wasilij Czujkow: Koniec Trzeciej Rzeszy. Warszawa: 1982. ISBN 83-11-06846-1.
Marek Depczyński: Rosyjskie siły zbrojne: od Milutina do Putina. Warszawa: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13505-5.
Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
Christopher Duffy: Czerwony szturm na Rzeszę. Warszawa: 2007. ISBN 978-83-05-13471-2.
G. Kołtunow, B. Sołowjow: Bitwa pod Kurskiem. Warszawa: 1971.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
F.D. Worobjow, I.W. Parotkin, A.N. Szymanski: Ostatni szturm (operacja berlińska 1945 r.). Warszawa: 1971.