1592

Wydarzenia w Polsce

16 stycznia – Zygmunt III Waza zainicjował powołanie komisji mającej na celu stłumienie Powstania Kosińskiego, które rozprzestrzeniło się w województwach kijowskim, bracławskim i wołyńskim. Na czoło komisji stanął starosta śniatyński, Mikołaj Jazłowiecki.

Oddziały Kosińskiego zdobyły Trypol, który stał się ich główną bazą operacyjną.

Wiosna – Kozacy zniszczyli Perejasław w trakcie Powstania Kosińskiego.

31 maja – W Krakowie miało miejsce małżeństwo Zygmunta III Wazy z Anną Habsburżanką oraz jej koronacja na królową Polski.

7 września – 19 października – odbył się sejm inkwizycyjny, na którym Jan Zamoyski przedstawił oskarżenia wobec króla Zygmunta III Wazy.

Późna jesień – oddziały Kosińskiego przeprowadziły atak na Bracławszczyznę i Wołyń.

Wydarzenia na świecie

30 stycznia – Hipolit Aldobrandini został wybrany na papieża, przyjmując imię Klemens VIII.

7 maja – W trakcie wojny japońsko-koreańskiej flota koreańska odniosła zwycięstwo w bitwie pod Okpo.

23 maja – Giordano Bruno został zadenuncjowany przez weneckiego szlachcica Giovanniego Moceniego do Trybunału Inkwizycyjnego.

3 grudnia – Ranuccio I został księciem Parmy.

Angielski żeglarz John Davis odkrył Falklandy.

Wojna Imjin, znana jako japońska inwazja na Koreę, rozpoczęła się w roku smoka.

Urodzili się

5 stycznia – Szahdżahan, piąty władca muzułmańskiego imperium w Indiach z dynastii Mogołów (zm. 1666).

22 stycznia – Pierre Gassendi, francuski matematyk i filozof (zm. 1655).

22 marca – Krzysztof Liebruder, polski duchowny luterański, pedagog (zm. 1659).

28 marca – Jan Ámos Komenský, czeski prekursor pedagogiki (zm. 1670).

9 kwietnia – Jerzy Trzanowski, pastor, pisarz religijny w języku czeskim i łacińskim (zm. 1637).

22 kwietnia – Wilhelm Schickard, niemiecki matematyk, orientalista i konstruktor, profesor uniwersytetu w Tybindze (zm. 1635).

8 maja – Francis Quarles, angielski poeta religijny epoki baroku, autor znanego zbioru emblematów (zm. 1644).

9 lipca – Caspar Stein, niemiecki uczony, podróżnik i lekarz (zm. 1652).

4 sierpnia – Johann Balthasar Liesch von Hornau, duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski (zm. 1661).

28 sierpnia – George Villiers, 1. książę Buckingham, angielski arystokrata, faworyt królów Anglii Jakuba I i Karola I (zm. 1628).

1 września – Maria Aniela Astorch, hiszpańska klaryska kapucynka, mistyczka, błogosławiona Kościoła rzymskokatolickiego (zm. 1665).

7 października – Heinrich Wenzel, książę Ziębic (Münsterberg) i Kłodzka (Glatz), starosta generalny Śląska (zm. 1639).

17 października – Dominik Castellet Vinale, dominikanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1628).

22 października – Gustaw Horn, hrabia, szwedzki wódz i polityk (zm. 1657).

4 listopada – Gerrit van Honthorst, holenderski malarz i rysownik barokowy (zm. 1656).

13 listopada – Antoni Grassi, włoski filipin, błogosławiony katolicki (zm. 1671).

24 listopada – Pieter Snayers, malarz flamandzki (zm. 1667).

28 listopada – Hong Taiji, mandżurski władca, pierwszy cesarz z dynastii Qing (zm. 1643).

9 grudnia – Krzysztof Arciszewski, generał artylerii Holandii, Brazylii i Polski (zm. 1656).

27 grudnia – Jan Innocenty Petrycy, polski lekarz, balneolog, pisarz medyczny, historyk i historiograf (zm. 1641).

data dzienna nieznana:

  • Ippolito Aldobrandini, włoski duchowny, kardynał (zm. 1638).
  • Catalina de Erauso, hiszpańska zakonnica i konkwistadorka (zm. 1649).
  • Henry King, duchowny anglikański, angielski poeta metafizyczny (zm. 1669).
  • Stanisław Koniecpolski, hetman wielki koronny (zm. 1646).
  • Yinyuan Longqi, chiński mistrz chan ze szkoły linji, założyciel szkoły ōbaku w Japonii (zm. 1673).
  • Mustafa I, sułtan z dynastii Osmanów (zm. 1639).
  • Andrzej Stanisław Sapieha, kasztelan trocki, kasztelan wileński (zm. 1646).
  • Aleksander Sokołowski (biskup), biskup kijowski, opat trzemeszeński (zm. 1645).
  • Jan Southworth, święty Kościoła katolickiego, angielski kapłan, męczennik (zm. 1654).
  • Peter Stuyvesant, gubernator Nowej Holandii (zm. 1672).
  • Jonasz Szlichtyng, polski szlachcic, pisarz i teolog braci polskich, ojciec Krzysztofa Szlichtynga (zm. 1661).
  • Daniel Vetter, członek Jednoty Braci Czeskich (zm. 1669).

Zmarli

16 stycznia – Jan Kazimierz Wittelsbach (Pfalz-Simmern), książę Palatynatu Reńskiego (ur. 1543).

22 stycznia – Elżbieta Habsburg (1554–1592), arcyksiężniczka austriacka, królowa francuska jako żona Karola IX Walezjusza (ur. 1554).

13 lutego – Jacopo Bassano, włoski malarz renesansowy (ur. 1515).

4 marca – Krzysztof Meklemburski, książę, administrator biskupstwa w Ratzeburgu (ur. 1537).

10 marca – Michael Coxcie, flamandzki malarz okresu Renesansu (ur. 1499).

8 kwietnia – Jerzy Jan Wittelsbach (Pfalz-Veldenz), hrabia palatyn i książę Palatynatu-Veldenz (ur. 1543).

13 kwietnia – Bartolomeo Ammanati, rzeźbiarz i architekt florencki (ur. 1511).

17 maja – Paschalis Baylón, pasterz owiec, hiszpański franciszkanin alkantarzysta, zwany doktorem eucharystii, furtian i święty Kościoła katolickiego (ur. 1540).

24 maja – Nikolaus Selnecker, niemiecki teolog luterański (ur. 1530).

maj – Thomas Cavendish, angielski żeglarz i korsarz (ur. 1555).

3 czerwca – Bartolomeo Passarotti, włoski malarz okresu manieryzmu (ur. 1529).

4 czerwca – Franciszek de Montpensier, książę de Montpensier, de La Roche-sur-Yon i de Dombes (ur. 1542).

13 czerwca – Albrycht Radziwiłł, książę, ordynat na Ołyce i Nieświeżu, pierwszy ordynat klecki (ur. 1558).

17 czerwca – Ernest Ludwik, książę wołogoski, syn Filipa I, z dynastii Gryfitów (ur. 1545).

1 lipca – Marc Antonio Ingegneri, włoski kompozytor (ur. 1547).

4 lipca – Francesco Bassano, włoski malarz okresu manieryzmu, syn Jacopa Bassano (ur. 1549).

6 lipca – Jan Jerzy oławski, książę oławski z dynastii Piastów (ur. 1552).

9 lipca – Jan Kiszka, starosta generalny żmudzki, kasztelan (ur. 1552).

25 sierpnia – Wilhelm IV Mądry, landgraf Hesji-Kassel (ur. 1532).

31 sierpnia – Wilhelm z Rožemberku, burgrabia praski i wielki szambelan Królestwa Czech (ur. 1535).

3 września – Robert Greene, angielski pisarz, autor sztuk teatralnych, krytyk (ur. 1558).

13 września – Michel de Montaigne, francuski pisarz i filozof (ur. 1533).

20 września – Francisco Valles, hiszpański lekarz i filozof (ur. 1524).

11 października – Aleksander Sauli, apostoł Korsyki, włoski barnabita (ur. 1534).

13 października – Anna pomorska (1531–1592), księżna anhalcka na Zerbst, burgrabina Miśni (ur. 1531).

23 października – Stanisław Górka, brał udział w wyprawie inflanckiej, a w 1565 roku wojnie z Carstwem Rosyjskim (ur. 1538).

17 listopada – Jan III Waza, król Szwecji, ojciec Zygmunta III Wazy (ur. 1537).

3 grudnia – Aleksander Farnese (książę Parmy), namiestnik Niderlandów (ur. 1545).

17 grudnia – Vincenzo Lauro, nuncjusz apostolski w Polsce (ur. 1523).

data dzienna nieznana:

  • Pedro Sarmiento de Gamboa, hiszpański żeglarz, kosmograf, historyk i badacz Ameryki Południowej oraz Oceanu Spokojnego (ur. ok. 1530).
  • Maciej Garwolczyk, polski drukarz działający w latach 1577–1586 w Krakowie oraz 1586-1591 we Lwowie (ur. ?).
  • Rafał Leszczyński, wojewoda brzeskokujawski w latach 1545–1550, kasztelan śremski (ur. 1526).
  • Girolamo Muziano, włoski malarz, aktywny w późnym renesansie (ur. 1532).
  • Jehuda Somi, włoski pisarz, dramaturg, krytyk i teoretyk teatru żydowskiego pochodzenia (ur. 1527).

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 6 lutego

Ostatki: 11 lutego

Popielec: 12 lutego

Niedziela Palmowa: 22 marca

Wielki Czwartek: 26 marca

Wielki Piątek: 27 marca

Wielka Sobota: 28 marca

Wielkanoc: 29 marca

Poniedziałek Wielkanocny: 30 marca

Wniebowstąpienie Pańskie: 7 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 17 maja

Boże Ciało: 28 maja