1581

Wydarzenia w Polsce

Od 22 stycznia do 8 marca w Warszawie miały miejsce obrady sejmowe.

31 stycznia – Radomyśl Wielki uzyskał prawa miejskie.

27 czerwca – W trakcie I wojny polsko-rosyjskiej armia moskiewsko-tatarska, licząca około 30 tysięcy żołnierzy, spaliła setki domów na przedmieściach Mohylewa. Jednak 200 husarzy pod dowództwem Marcina Kazanowskiego zaatakowało oblegających, powstrzymując ich dalszy atak. Po przybyciu odsieczy z rot Temruka Szymkowicza i porucznika Halibeka, udało się odparcie wroga spod miasta.

24 sierpnia – Jan Zamoyski wraz ze Stefanem Batorym rozpoczął oblężenie twierdzy Psków.

Utworzono Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego na wzór Trybunału Koronnego.

Pawel Szczerbic przetłumaczył Zwierciadło saskie na język polski.

Wydarzenia na świecie

4 kwietnia – Korsarz Francis Drake, po zakończonym rejsie dookoła świata, otrzymał od królowej Elżbiety I tytuł szlachecki.

17 kwietnia – Kortezy Portugalii proklamowały Filipa II Hiszpańskiego królem Portugalii.

14 lipca – Aresztowano angielskiego jezuitę Edmunda Campiona.

25 lipca – Portugalczycy odnieśli zwycięstwo nad Hiszpanami w bitwie koło Zatoki Salga, na wyspie Terceira w archipelagu Azorów.

26 lipca – Ogłoszono niepodległość konfederacji północnych prowincji Niderlandów od Hiszpanii.

6 września – W ramach wojen inflanckich wojska szwedzkie zdobyły Narwę, dokonując masakry rosyjskich obrońców oraz mieszkańców.

11 września – Powstała Kompania Turecka, która w 1592 roku przekształciła się w Kompanię Lewantyńską.

Katarzyna Medycejska zorganizowała pierwszy w historii baletLe Ballet Comique de la Reyne (Komiczny Balet Królowej).

Urodzili się

4 stycznia – James Ussher, anglikański arcybiskup (zm. 1656)

16 marca – Pieter Corneliszoon Hooft, holenderski poeta, dramaturg i historyk renesansowy (zm. 1647)

19 kwietnia – Joachim Fryderyk von Mansfeld, niemiecki hrabia i pułkownik królewski (zm. 1623)

24 kwietnia – Wincenty à Paulo, święty, francuski duchowny katolicki (zm. 1660)

18 lipca – Hendrik Brouwer, holenderski odkrywca i żeglarz Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (zm. 1643)

2 października – Juan Ruiz de Alarcón, hiszpański dramaturg z Nowego Świata (zm. 1639)

21 października – Domenichino, włoski malarz i rysownik barokowy (zm. 1641)

1 listopada – Adriaan Pauw, holenderski polityk, Wielki Pensjonariusz Holandii (zm. 1653)

7 listopada – Maria Elżbieta Wittelsbach (Pfalz-Zweibrücken), księżniczka Palatynatu-Zweibrücken, księżna Palatynatu-Veldenz (zm. 1637)

9 grudnia – Emilia Antwerpiana Orańska, księżniczka Oranii, księżna Palatynatu-Zweibrücken-Landsberg (zm. 1657)

10 grudnia – Ernest Magnus Denhoff, wojewoda parnawski z 1640 roku, starosta dorpacki i telszewski (zm. 1642)

Data dzienna nieznana:

  • Stanisław Baryczka, burmistrz Starej Warszawy (zm. 1651)
  • Antoine Coëffier de Ruzé, marszałek Francji (zm. 1632)
  • Melchior Ferdynand de Gaschin, starosta księstwa opolsko-raciborskiego (zm. 1665)
  • Edmund Gunter, matematyk i wynalazca wielu przyrządów pomiarowych (zm. 1626)
  • Frans Hals, holenderski malarz barokowy (zm. 1666)
  • Andrzej Hünefeld, drukarz i księgarz gdański pochodzenia niemieckiego (zm. 1666)
  • Jan Karol Konopacki, przyszły biskup warmiński i administrator apostolski diecezji sambijskiej (zm. 1643)
  • Karol Malapert, belgijski jezuita i astronom (zm. 1630)
  • Hieronim Morsztyn, polski poeta barokowy (zm. 1623)
  • Łukasz Opaliński starszy, marszałek wielki koronny w latach 1634–1650, marszałek nadworny koronny (zm. 1654)
  • Jan Opaliński, wojewoda kaliski i poznański (zm. 1637)
  • P’yŏnyang Ŏngi, koreański mistrz sŏn, uczeń Sǒsana Taesy (zm. 1644)
  • Stefan Sadorski, właściciel majątków ziemskich w Prusach Książęcych (zm. 1640)
  • Jean Duvergier de Hauranne, francuski teolog i opat, jeden z głównych przedstawicieli jansenizmu (zm. 1643)
  • Mikołaj Sapieha Pobożny, wojewoda brzeskolitewski i miński (zm. 1644)
  • Giovanni Battista Soria, włoski architekt (zm. 1651)
  • Bernardo Strozzi, włoski malarz barokowy (zm. 1644)
  • Elizabeth Jane Weston, angielska poetka nowołacińska (zm. 1612)
  • Maciej Węgierski, protestancki kaznodzieja (zm. 1638)

Zmarli

27 maja – Krzysztof Batory, książę Siedmiogrodu (ur. 1530)

9 października – Ludwik Bertrand, hiszpański dominikanin i święty katolicki (ur. 1526)

8 listopada – Gabriel Bekiesz, dowódca węgierski w służbie Rzeczypospolitej (ur. ?)

1 grudnia:

Aleksander Briant, angielski jezuita i męczennik (ur. 1556)

Rudolf Sherwin, angielski duchowny katolicki, męczennik i święty (ur. ok. 1550)

Data dzienna nieznana:

  • Antoni (metropolita Moskwy), metropolita Moskwy i Wszechrusi (ur. 1501)
  • Jakub Uchański, prymas Polski, sekretarz wielki koronny (ur. 1502)
  • Mikołaj Sienicki, podkomorzy chełmski, polityk ruchu egzekucyjnego, wielokrotny marszałek sejmu (ur. ok. 1520)

Przypisy