1568

Wydarzenia w Polsce

24 marca – Zygmunt II August ustanowił w Gdańsku Komisję Morską, będącą początkiem polskiej admiralicji, odpowiedzialnej za zarządzanie flotą kaperską.

W Grodnie odbył się sejm walny Wielkiego Księstwa Litewskiego.

19 sierpnia – został ogłoszony wilkierz olsztyński.

28 października – w Mrągowie doszło do pożaru, który zniszczył całkowicie zabudowę miasta.

Utworzono Toruńskie Gimnazjum Akademickie w Toruń, które stało się jedną z najstarszych uczelni w Polsce.

W Krakowie, w drukarni Macieja Wirzbięty, wydano „Zwierciadło” Mikołaja Reja, ilustrowane pięknymi drzeworytami.

Król zwołał na rok następny Sejm do Lublina.

Knyszyn i Rajgród uzyskały prawa miejskie.

Wydarzenia na świecie

23 marca – zawarto pokój z Longjumeau w trakcie wojen religijnych we Francji.

2 maja – królowa Szkotów Maria I Stuart uciekła z zamku na jeziorze Loch Leven, gdzie była przetrzymywana przez zbuntowanych lordów.

13 maja – w trakcie wojny domowej w Szkocji, wojska byłej królowej Maria I Stuart doznały klęski w bitwie pod Langside przeciwko siłom szkockich protestantów.

19 maja – królowa Szkotów Maria I Stuart została aresztowana na zamku Carlisle przez królową Elżbietę I.

23 maja – w ramach wojny osiemdziesięcioletniej, armia niderlandzkich rebeliantów pokonała siły fryzyjsko-hiszpańskie w bitwie pod Heiligerlee.

5 czerwca – w Brukseli publicznie ścięto hrabiów Filipa van Montmorency i Lamoral Egmont, walczących z hiszpańskim panowaniem w Niderlandach.

21 lipca – w ramach wojny osiemdziesięcioletniej, Hiszpanie rozgromili powstańców niderlandzkich w drugiej bitwie pod Jemgum.

24 lipca – zmarł najstarszy syn króla Hiszpanii Filipa II, książę Asturii Don Carlos, który był uwięziony przez ojca; według legendy, został otruty. Historia ta zainspirowała Fryderyka Schillera do stworzenia dramatu, na podstawie którego powstało libretto opery „La peregrina” Giuseppe Verdiego.

29 września – obalony został Eryk XIV, drugi król Szwecji z dynastii Wazów; jego miejsce zajął przyrodni brat, Jan III.

Austro-Turecki traktat pokojowy został podpisany w Adrianopolu.

Urodzili się

20 stycznia – Ventura Salimbeni, włoski malarz i rysownik z okresu manieryzmu (zm. 1613)

28 stycznia – Gustaw Eriksson Waza, królewicz szwedzki, syn Eryka XIV i Katarzyny Månsdotter (zm. 1607)

3 lutego – Alfons de Mena, hiszpański dominikanin, misjonarz i męczennik, błogosławiony (zm. 1622)

2 marca – Stefan Potocki, wojewoda bracławski, starosta feliński i kamieniecki, pisarz polny koronny, generał podolski (zm. 1631)

9 marca – Alojzy Gonzaga, święty, włoski jezuita (zm. 1591)

16 marca – Juan Martínez Montañés, hiszpański rzeźbiarz epoki baroku, wykształcony w Grenadzie (zm. 1649)

30 marca – Henry Wotton, angielski dyplomata, poeta i kolekcjoner sztuki (zm. 1639)

17 maja – Anna Wazówna, szwedzka królewna, siostra króla Zygmunta III Wazy, starosta brodnicki i golubski (zm. 1625)

24 maja – Franz Ursinus, niemiecki duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski (zm. 1615)

30 kwietnia – Maffeo Barberini we Florencji, późniejszy papież Urban VIII (zm. 1644)

25 czerwca – Gunilla Bielke, królowa Szwecji (zm. 1597)

7 lipca – Richard Burbage, angielski aktor i właściciel teatru (zm. 1619)

3 września – Adriano Banchieri, włoski kompozytor i organista (zm. 1634)

5 września – Tommaso Campanella, włoski filozof, teolog i poeta (zm. 1639)

data dzienna nieznana:

Jan Brueghel (starszy), malarz flamandzki (zm. 1625)

Fernando de Alva Ixtlilxochitl, meksykański historyk (zm. 1650)

Olivier van Noort, holenderski kapitan, pierwszy Holender, który odbył rejs dookoła świata (zm. 1627)

Wincenty Oczko, kanonik gnieźnieński, lekarz (zm. 1626)

Jürgen Pavels, kupiec, członek rady miejskiej i urzędnik skarbowy miasta Lubeka (zm. 1645)

Hans Ulrich von Eggenberg, urodzony w znanej austriackiej rodzinie arystokratycznej (zm. 1634)

Zmarli

6 stycznia – Clemente d’Olera, włoski kardynał, generał franciszkanów (ur. 1501)

16 marca lub po 27 lipca – Józef Struś, polski lekarz, tłumacz, poeta (ur. 1510)

20 marca – Albrecht Hohenzollern, wielki mistrz krzyżacki, książę Prus (ur. 1490)

24 lipca – Don Carlos, książę Asturii, syn Filipa II Habsburga (ur. 1545)

15 sierpnia – Stanisław Kostka, polski jezuita, święty Kościoła katolickiego, patron polskich dzieci i młodzieży (ur. 1550)

14 października – Jakob Arcadelt, kompozytor (ur. ok. 1500)

Przypisy