152 mm armata Bofors wz. 30

Armata Bofors wz. 30 kal. 152,4 mm

Armata Bofors wz. 30 o kalibrze 152,4 mm to przykład nadbrzeżnej artylerii, która została stworzona przez szwedzkie zakłady Bofors. W okresie międzywojennym te działa były uznawane za bardzo nowoczesne. W 1933 roku komandor Heliodor Laskowski zainicjował zakup przez Polskę czterech sztuk tych armat, które stały się podstawą do utworzenia 31. Baterii Artylerii Nadbrzeżnej im. Heliodora Laskowskiego, zlokalizowanej na Cypel Helski. Głównym celem tych dział było zwalczanie jednostek morskich, a w przypadku desantu mogły wspierać ogniem własne oddziały. Pocisk przeciwpancerny wystrzelony z tego działa miał zdolność przebicia pancerza o grubości 78 mm z odległości 15 kilometrów.

Historia powstania

Armata została stworzona poprzez wydłużenie lufy modelu z 1898 roku. Została włączona do szwedzkiej marynarki wojennej pod nazwą 15,2 cm kanon m/30. W szwedzkiej artylerii nadbrzeżnej montowano ją na łożu cokołowym lavettage m/34.

Konstrukcja

Konstrukcja ogólna działa

Działo wyposażone było w stalową, gwintowaną lufę oraz półautomatyczny zamek klinowy o poziomym ruchu. Spust był sterowany elektrycznie z centralnego stanowiska, ale istniała także możliwość ręcznego uruchomienia przy zamku. Naprowadzanie odbywało się za pomocą centralnego stanowiska kierowania ogniem, a z prawej strony lufy znajdował się celownik teleskopowy do naprowadzania optycznego, przeznaczony na wypadek awarii. Działo znajdowało się w pancernej osłonie pudełkowej o grubości 15 mm i było umieszczone na podstawie cokołowej, która umożliwiała obrót o 360°.

Konstrukcja stanowisk „31. Baterii Artylerii Nadbrzeżnej im. H. Laskowskiego”

Stanowiska były oddalone od siebie o około 80 metrów i ulokowane na piaszczystych wydmach. Każde z nich było wykonane z żelbetu, ważyło 800 ton i miało wymiary 13,5×11,5×6,5 metra. Pod stanowiskami znajdowały się schrony dla załogi oraz magazyny amunicji. Strop pod platformą bojową miał grubość 2 metrów, a ściany boczne magazynów amunicyjnych miały 2,35 m. Platformę bojową otaczano żelbetowym murem o wysokości 1,5 m oraz grubości 1 m. Cały obiekt został przykryty piaskiem, tworząc sztuczną wydmę o wysokości 4,5 m, z której wystawała jedynie platforma bojowa, wejście do schronu oraz schody na platformę. Dodatkowo, wydmę pokryto płytą detonacyjną, która miała na celu aktywowanie zapalników bomb i pocisków nieprzyjaciela, chroniąc wnętrze przed penetracją. Cała konstrukcja miała być odporna na ostrzał pociskami kalibru 203 mm. W celowaniu pomagały dwie wieże kierowania ogniem. Gotowe stanowiska były zamaskowane siatkami maskującymi oraz sztuczną roślinnością.

Amunicja

Ładunki były przechowywane w specjalnych woreczkach, a przed oddaniem strzału umieszczano je w długiej, mosiężnej łusce.

Używane ładunki to:

przeciwpancerny wz.35 – pełnokalibrowy z czepcem ochronnym i balistycznym typu APCBC. W dennej części znajdował się zapalnik bezwładnościowy z możliwością nastawienia zwłoki. Przebijał pancerz o grubości 78 mm z odległości 15 kilometrów.
odłamkowo-burzący wz.35 – ładunek wybuchowy typu HE z głowicowym zapalnikiem uderzeniowym.
oświetlający wz.35 – zawierał pojemnik z substancją, która podczas spalania emitowała jasne światło. Pojemnik miał mini spadochron, który maksymalizował czas spadania. Głowicowy zapalnik czasowy pozwalał na ustawienie odległości, w której pojemnik zaczynał świecić.
ćwiczebny – stosowany do szkoleń.