15 Wileński Batalion Strzelców „Wilków” (15 bs) – jednostka piechoty w ramach Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Batalion został utworzony 25 października 1942 roku w obozie Khánaqín w Iraku, jako część 4 Brygady Strzelców. Jego organizację oparto na 15 pułku piechoty „Wilków”, w oparciu o brytyjskie etaty.
W marcu 1943 roku, 15 batalion „Wilków” znalazł się pod dowództwem 5 Wileńskiej Brygady Piechoty, do której dołączono 12 batalion strzelców.
Po zakończeniu wojny, batalion, jako część wojsk okupacyjnych, pełnił różne funkcje, w tym służbę wartowniczą. W lutym 1946 roku zabezpieczał obiekty wojskowe oraz komunikacyjne w okolicach Modeny.
5 września 1946 roku w Bari, podczas Święta Batalionowego, kapelan ks. Ludwik Żmikowski dokonał poświęcenia urny 15 Wileńskiego Batalionu Strzelców „Wilków”, która zawierała ziemię z pól bitewnych we Włoszech z lat 1944-1945. Urna została „ufundowana na wieczną pamiątkę przez żołnierzy Batalionu z dobrowolnych składek. Jej wykonanie zlecono prof. Giuseppe Mazzoli z Bolonii, według projektu por. Bohdana Mintowt-Czyża, żołnierza batalionu”. 3 sierpnia 1952 roku, podczas dorocznego Zjazdu Koła Żołnierzy „Wilków”, urna została symbolicznie przekazana „Instytutowi Historycznemu”. W akcie przekazania stwierdzono, że urna powinna być przechowywana do „czasu odzyskania niepodległości Polski, po czym, zgodnie z wolą fundatorów”, miała być „umieszczona na wieczne czasy jako votum dziękczynne w kaplicy Najświętszej Panny Marii Ostrobramskiej w Wilnie”.
Obsada personalna
Dowódcy batalionu:
mjr Władysław Kamiński (do III 1943)
ppłk Wiktor Stoczkowski (do 17 V 1944)
mjr/ppłk Leon Gnatowski (17 V – 18 X 1944)
kpt./mjr Stanisław Władysław Faliszewski (18 X 1944 – 1947)
Zastępcy dowódcy batalionu:
mjr Stanisław Mrozek (do VII 1943)
mjr Leon Gnatowski (do 17 V 1944)
kpt. Jan Dragan (17 V – 15 VII 1944)
kpt. Władysław Kaniowski (15 VII – +4 VIII 1944)
kpt. Stanisław Faliszewski (od VIII – 18 X 1944)
kpt. Józef Polkowski
Oficerowie:
por. Mirosław Lekis
Organizacja batalionu
kompania dowodzenia
pluton łączności
pluton saperów
pluton gospodarczy
cztery kompanie strzeleckie
poczet dowódcy
trzy plutony strzeleckie
trzy drużyny strzelców
sekcja moździerzy
kompania wsparcia
pluton moździerzy
pluton rozpoznawczy (13 carierów)
pluton przeciwpancerny (działa 6-funtowe)
Batalion liczył etatowo 39 oficerów oraz 744 żołnierzy i dysponował 55 samochodami.
Odznaka batalionu
Odznaka została zatwierdzona rozkazem dowódcy 2 Korpusu nr 114 z dnia 6 września 1945 roku.
Wykonana ze srebra, jej wymiary to 32 x 28 mm. Przedstawia głowę wilka widzianą z boku. Noszona była na berecie po lewej stronie, w odległości 5 cm od orzełka, na podkładce sukiennej lub plastykowej w kolorach granatowo-żółtych.
Przypisy
Bibliografia
Wojciech Narębski: Działania 5 Wileńskiej Brygady Piechoty podczas kampanii włoskiej 1944-45. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, 2005. ISBN 83-87865-49-4.
Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-20-9.
Andrzej Suchcitz (red.): 5 Kresowa Dywizja Piechoty Zarys dziejów. Londyn: Fundacja Pomocy Wdowom, Sierotom i Inwalidom 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 2012. ISBN 978-0-9559724-0-9.
Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08291-X.