15 Pułk Piechoty Armii Krajowej (powstanie warszawskie)

15 Pułk Piechoty „Wilków” AK – oddział sił zbrojnych Armii Krajowej podczas Powstania Warszawskiego.

Historia

Jednostka została powołana do życia 20 września 1944 roku w ramach działań mających na celu rekonstrukcję struktur Wojska Polskiego sprzed 1939 roku. W jej skład weszły zgrupowania: Zgrupowanie „Chrobry II”, Zgrupowanie Gurt, Batalion im. Sowińskiego oraz Zgrupowanie „Sosna”. Pułk należał do 28 Dywizji Piechoty AK im. Stefana Okrzei.

11 listopada 1948 roku Szef Sztabu Głównego gen. dyw. Stanisław Kopański nadał na wstęgi sztandaru Pułku napis „wyróżniony za niezwykłe męstwo w walkach Armii Krajowej 1944 r.”

Dekretem z dnia 11 listopada 1968 roku Prezydent RP na uchodźstwie, na wniosek komisji w składzie: gen. bryg. Tadeusz Pełczyński, gen. bryg. Karol Ziemski, płk Kazimierz Iranek-Osmecki, Pułkowi przyznano prawo umieszczenia na wstęgach sztandaru napisu: „wyróżniony za niezwykłe męstwo w kampanii Armii Krajowej”.

Ordre de Bataille 20 września 1944

dowódca – ppłk Franciszek Rataj „Paweł”;

l zastępca – mjr Stanisław Steczkowski „Zagończyk”;

II zastępca – mjr Zygmunt Brejnak „Zygmunt”.

I batalion

dowódca – kpt. Tadeusz Przystojecki „Lech Żelazny”.

1 kompania strzelców „Warszawianka” – kpt. Mieczysław Zacharewicz „Zawadzki”;

pluton specjalny – z oddziału kpt. Wacława Stykowskiego „Hala”;

I pluton – por. Tadeusz Siemiątkowski „Mazur”;

II pluton – ppor. Jerzy Cieśliński „Mścisław”;

III pluton – por. Kazimierz Biskupski „Kazik”;

2 kompania strzelców – rtm. Witold Pilecki „Witold”;

pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Hala”;

I pluton – por. Stefan Chmielewski „Stefan”;

II pluton – ppor. Tadeusz Hiziak „Ryszard”;

III pluton – pchor./ppor. Bogdan Łuczyński „Kmicic”;

3 kompania strzelców – por. Zbigniew Brym „Zdunin”;

I pluton – ppor. Wiesław Dmowski „Łuczyński”; ppor. Władysław Mizielski „Piotr”;

II pluton – chor. Józef Piątek „Kuliński”;

III pluton – ppor. Marek Moliere „Molmar”;

kompania ckm – z oddziałów kpt. „Hala”.

II batalion

dowódca – kpt. Wacław Zagórski „Lech Grzybowski”.

4 kompania strzelców – por. Aleksander Sałaciński „Aleksander”;

pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;

I pluton – plut. pchor. Zbigniew Strzałkowski „Dadżbór”;

II pluton – st. sierż. Stanisław Magdziak „Szumański”;

III pluton – por. Jan Podkowa „Maszyna”;

5 kompania strzelców – por. Czesław Stulkiewicz „Wir”;

pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;

I pluton – ppor. Edward Krutol „Dąbrowa”;

II pluton – ppor. Władysław Meyka „Szczupły”;

III pluton – ppor. Włodzimierz Roefler „Hrabia”;

6 kompania strzelców – por. Michał Kobyliński „Kos”;

pluton specjalny – ppor. Mariusz Szczęsnowicz „Mars”;

I pluton – ppor. Michał Jaworski „Krzysztof”;

II pluton – ppor. Bolesław Kędzierski „Kłos”;

III pluton – ppor. Zygmunt Poncyliusz „Rota”;

kompania ckm – z oddziałów kpt. „Ruma”.

III batalion „Gurt”

Dowództwo

dowódca – kpt. Kazimierz Czapla „Gurt”;

zastępca – por. Józef Skowronek „Boruta”;

oficer dyspozycyjny do zadań specjalnych – kpt. Leonard Bukłowski „Dworski”;

adiutant – ppor. Leonard Bukłowski „Wesoły”;

kapelan – mjr ks. Jan Skrzeczkowski „Jawor”;

oficer taktyczny – por. Władysław Orlik „Jatrzębski”;

oficer saperów – kpt. Henryk Kotowski „Kot”;

oficer broni – ppor. Zygmunt Kaszewski „Kazimierz”;

oficer łączności – ppor. Aleksander Gajewski „Gniew”;

oficer bezpieczeństwa i informacji – kpt. Józef Tarnopolski „Nikitin”;

oficer gospodarczy – ppor. Jerzy Gniewiewski „Pruski”;

oficer płatnik – ppor. Henryk Leman „Wirski”;

oficer propagandowo-oświatowy – por. Augustyn NN „Rafał”;

lekarz naczelny – por. lek. Jerzy Teter „Pigoń”.

Oddziały

7 kompania strzelców – dowódca – kpt. Stanisław Tomaszewski „Jednorożec”;

I pluton – dowódca – ppor. Kazimierz Czarnkowski „Luty”;

II pluton – dowódca – ppor. Wiesław Bulikowski „Wiesław Czantoria”;

III pluton – dowódca – ppor. Fryderyk Fryszer „Pilot”;

8 kompania strzelców – dowódca – por. Marian Skoczek „Kuba Solski”;

I pluton – dowódca – ppor. Czesław Gałaj „Huzar”;

II pluton – dowódca – ppor. Jerzy Pływaczewski „Żbik”;

III pluton – ppor. Wacław Mikulski „Wrzesiński”;

9 kompania strzelców – dowódca – ppor Tadeusz Lebensztajn „Bolek”;

I pluton – dowódca – ppor. Stanisław Krusiewicz „Grom”;

II pluton – dowódca – ppor. Henryk Przybylski „Kmita”;

III pluton – dowódca – ppor. Józef Gustaw Argasiński „Kos”;

kompania ckm (Oddział Specjalny Artylerii Przeciwlotniczej) – dowódca – ppor. Zdzisław Szczepański „Żuk”.

I pluton – dowódca – ppor. Adam Bóbr „Jaxa”;

I pluton – dowódca – kpr. pchor. Piotr Kaczanowski „Piotr”;

I pluton – dowódca – kpr. z cenz. Stanisław Wiśniewski „Wist”.

IV batalion „Sosna”

Dowódca – kpt. Stefan Mich „Kmita”;

1 Kompania – dowódca – kpt. Lucjan Giżyński „Gozdawa” (Batalion „Gozdawa”);

2 Kompania – dowódca – kpt. Roman Wyłcan „Barski”, zastępca – por./kpt. Władysław Jachowicz „Konar” (Batalion „Chrobry I”, Brygada Dyspozycyjno-Zmotoryzowana „Koło”);

3 Kompania – dowódca – rtm. Zygmunt Konopka „Nowina”, zastępca – por. „Kosa” (Kompania Koszta i inne);

4 kompania (saperów) – dowódca – mjr Włodzimierz Kozakiewicz „Barry” (Oddział Barry).

Przypisy

Bibliografia

Miejsca pamięci Zgrupowania AK „Chrobry II”. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2004. ISBN 83-11-09937-5. Brak numerów stron w książce.

Robert Bielecki: W zasięgu „PAST-y”. Warszawa: Czytelnik, 1994. ISBN 83-07-01950-8. Brak numerów stron w książce.

Maciej Kledzik: Smak głodu. III Batalion „Gurt” po kapitulacji Powstania Warszawskiego. Warszawa: Bico, 1994. ISBN 83-902287-0-X.

Lucjan Fajer: Żołnierze Starówki. Dziennik bojowy kpt. „Ognistego”. Warszawa: Iskry, 1957.

Marian Skoczek: „Gurt”-„Kedyw” w konspiracji i w powstaniu. London: Veritas Foundation Publication Centre, 1987. ISBN 0-948202-11-4.

Żołnierze AK Oddziału „Barry”. Powstanie Warszawskie 1944. Wspomnienia i relacje zebrał i opracował Leonard Mroczek. Warszawa: (brak wydawcy), 1994.