15 Pułk Czołgów Średnich im. Józefa Wieczorka (15 pcz) – jednostka wojsk pancernych ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Do 1 grudnia 1951 roku, w garnizonie Opole, powstał 15 samodzielny szkolny pułk czołgów. Jednostka ta została utworzona na podstawie stanu osobowego 2 samodzielnego batalionu artylerii pancernej z Żar oraz kompanii szkolnych 27 i 29 pułku zmechanizowanego. Pułk został podporządkowany bezpośrednio dowódcy Okręgu Wojskowego Nr IV. W czerwcu 1955 roku oddział został przeniesiony do garnizonu Gliwice. W 1962 roku pułk włączono w struktury 2 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej.
4 października 1973 roku pułk otrzymał imię Józefa Wieczorka, a 31 lipca ustanowiono jego świętem.
W 1990 roku pułk przeszedł reorganizację, przekształcając się w pułk zmechanizowany i zmieniając nazwę na 25 pułk zmechanizowany. W 1995 roku 25 pz został przekształcony w 23 Brygadę Obrony Terytorialnej.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- ppłk Zbigniew Michalski
- mjr dypl. Antoni Walczak
- mjr Jerzy Pawelec
- mjr dypl. inż. Jerzy Nowaczewski
- mjr dypl. Jerzy Baranowski
Struktura pułku
Bezpośrednio po utworzeniu, struktura pułku obejmowała:
- batalion szkolny dowódców czołgów
- dwa bataliony szkolne mechaników kierowców
- batalion szkolny działonowych
W wyniku kolejnych reorganizacji struktura pułku uległa zmianie i obejmowała:
- dowództwo i sztab
- sześć kompanii czołgów (szkolnych)
- kompania obsługi
Liczba żołnierzy wynosiła 1389 osób. Uzbrojenie pułku składało się z 40 czołgów T-54A oraz 1 transportera opancerzonego.
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945–1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2. Brak numerów stron w książce.
Marek Grygorowicz, Garnizon Nysa do 1992.