15 Park Avenue
15 Park Avenue to indyjski film fabularny, który stanowi dramat rodzinny. Został wyreżyserowany w 2006 roku przez uznaną bengalską reżyser Apurnę Sen, która jest znana z produkcji takich jak Mr. and Mrs. Iyer. W głównych rolach występują córka reżyser, Konkona Sen Sharma, Shabana Azmi oraz Rahul Bose. Akcja filmu rozgrywa się w Kalkucie, Bhutanie oraz częściowo w Biharze. Film porusza istotne pytania: Co tak naprawdę jest rzeczywistością? Czy to, co nas otacza, czy może to, w co wierzymy i czego pragniemy? Czy wchodząc w życie innych, bierzemy na siebie odpowiedzialność za nich na zawsze? Głównym wątkiem filmu jest historia dziewczyny cierpiącej na schizofrenię. W centrum opowieści znajdują się relacje między chorą a jej opiekującą się nią starszą siostrą oraz innymi osobami, które stają w obliczu cierpienia obu sióstr.
Fabuła
Anjali Mathur (grana przez Shabanę Azmi) to kobieta o silnej osobowości, która uczy fizyki na uczelni w Kalkucie. Jest rozwiedziona i związana z Sanjeevem, z którym przeżywa kryzys. Sanjeev wyjeżdża do USA, a Anjali nie może go tam towarzyszyć, czując obowiązek opieki nad matką (Waheeda Rehman) oraz młodszą siostrą Meethi (grana przez Konkona Sen Sharma). Meethi, mająca 26 lat, kiedyś była dziennikarką i narzeczoną Joydeepa (grany przez Rahula Bose’a). Dziś żyje w dwóch rzeczywistościach: jako mała dziewczynka, pod opieką siostry, matki i służących, oraz jako szczęśliwa żona Joydeepa, matka pięciorga dzieci, których głosy słyszy ku przerażeniu bliskich.
Anjali postanawia zabrać matkę i siostrę na odpoczynek do Bhutanu. W górach, wśród wiatru i buddyjskich modlitw, Meethi przypadkowo spotyka Joydeepa. Od chwili zerwania zaręczyn, gdy odesłał jej pierścionek, minęło 11 lat. Joydeep jest obecnie szczęśliwie żonaty z Lakszmi (Shefali Shetty) i mają dwoje dzieci. Meethi go nie rozpoznaje, ale zyskuje do niego zaufanie i opowiada mu swoją historię. Joydeep odkrywa, że mimo upływu lat, w jej świecie pozostaje jej mężem i ojcem pięciorga dzieci, dla których wspólnie wymyślili imiona 11 lat temu.
Motywy indyjskiego kina
Meethi wyjeżdża jako dziennikarka do małego miasteczka w Biharze, gdzie przeprowadza wywiady z mieszkańcami, nagrywając je na kasecie. Mieszkańcy lokalnego gangu nie akceptują tego i niszczą jej nagrania, a następnie brutalnie ją atakują, porzucając w ciężkim stanie. Od tego momentu Meethi ulega drastycznej przemianie i wielokrotnie podejmuje próby samobójcze. Anjali uważa, że to zdarzenie pogłębia jej stan psychiczny. Motyw gwałtu pojawia się również w takich filmach jak Hey Ram, Dushman, Woh Lamhe, Wojownik, Dil, Sainikudu, Pinjar.
Na ulicach Kalkuty Meethi, najpierw z siostrą, a potem z Jojo, poszukuje swojego domu pod adresem Park Avenue 15. Po kolejnej próbie samobójczej jest hospitalizowana w kalkuckim szpitalu. Anjali, jej siostra, wykłada fizykę na tej samej uczelni. Kalkuta jest również tłem dla wielu innych filmów, takich jak Yuva, Parineeta, The Namesake, Hey Ram czy Calcutta Mail.
Anjali, jako starsza siostra, pełni rolę doradczyni i opiekunki. Meethi ufa jej i dzieli się swoimi wątpliwościami przed wyjazdem do pracy w terenie w Biharze. Kiedy wraca jako ofiara przemocy, Anjali czuje się winna. Oddaje się troskliwej opiece nad Meethi, nawet kosztem swojego życia osobistego. Meethi przestaje jej ufać, obawiając się jej nadmiernej kontroli i mając żal, że pozwala lekarzom przymusowo ją hospitalizować. Motyw miłości sióstr pojawia się także w produkcjach takich jak Silsilay, Bewafaa, Vivah, Saathiya, Yaadein, Tehzeeb, Dil Hai Tumhaara, Czasem słońce, czasem deszcz, Cicho sza!, Bride and Prejudice, Dushman, Phir Milenge, Kuch Khatti Kuch Meethi, Podróż kobiety.
Od najmłodszych lat Meethi czuła się wyobcowana. Obserwowała dzieci bawiące się w jej otoczeniu, nie dołączając do nich. Po brutalnym zdarzeniu wielokrotnie próbowała zakończyć swoje życie. Po opuszczeniu przez narzeczonego 11 lat temu, uśmiecha się do nieobecnego męża. Słyszy głosy dzieci, których nie ma, wołając je: „Urmila, Aisha, Vikram, Naintara…”. W telewizji Saddam Hussajn obiecuje jej, że mąż wróci. Szuka w Kalkucie swojego szczęśliwego domu pod nowojorskim adresem Park Avenue 15. Ludzie wyśmiewają ją: „Szukasz swojego domu? W jakim świecie żyjesz?” Motyw urojeń i choroby psychicznej można dostrzec również w filmach takich jak Kyon Ki, Madhoshi, Nigdy cię nie zapomnę, Har Dil Jo Pyaar Karega, Woh Lamhe, czy Dla ciebie wszystko.
Meethi jest „leczona” przez „kapłana” stosującego egzorcyzmy, mantry, kadzidła i bicie rózgami. Przerażona, zdradza swoje obawy Anjali, która nie wierzy w jej słowa, myśląc, że są to jedynie urojenia. Niezrozumiana, Meethi podejmuje kolejną próbę samobójczą, podcinając sobie żyły, co nie jest jej pierwszym krokiem w tę stronę. Podobne sytuacje występują u bohaterów z filmów takich jak Madhoshi, Woh Lamhe, czy Anjaam.
Obsada
- Konkona Sen Sharma – Meethi Gupta
- Shabana Azmi – Anjali Mathur (Anju), siostra Meethi
- Soumitra Chatterjee – ojciec Meethi
- Waheeda Rehman – p. Mathur, p. Gupta, matka Meethi i Anjali
- Rahul Bose – Joydeep Roy (Jojo)
- Dhritiman Chaterji – dr Kunal Barwa
- Kanwaljeet Singh – Sanjeev, przyjaciel Anjali
- Shefali Shetty – Lakshmi J. Roy, żona Joydeepa
- Yama Shroff – Charu