15 kopiejek – 1 złoty (1832–1841) to dwunominałowa moneta o wartości piętnastu kopiejek oraz jednego złotego, stworzona dla Królestwa Kongresowego w okresie po powstaniu listopadowym. Została wprowadzona do obiegu w Królestwie na mocy ukazu carskiego z 15 października 1832 roku, a w całym Imperium Rosyjskim na podstawie ukazu z 1 maja 1834 roku. Moneta była produkowana początkowo w mennicy w Petersburgu, a od 1834 roku również w Warszawie, w srebrze, w latach 1832–1841, zgodnie z rosyjskim systemem wagowym – zołotnikowym, opartym na funcie rosyjskim.
Awers
Na awersie umieszczono orła cesarstwa rosyjskiego – dwugłowego orła z trzema koronami. W prawej łapie trzyma miecz i berło, a w lewej jabłko królewskie. Na piersi znajduje się tarcza herbowa przedstawiająca Św. Jerzego na koniu pokonującym smoka, otoczona łańcuchem z krzyżem Św. Andrzeja. Na skrzydłach orła znajduje się sześć tarcz z herbami: po lewej stronie Kazania, Astrachania i Syberii, natomiast po prawej stronie Królestwa Polskiego, Krymu oraz Wielkiego Księstwa Finlandii. Na dole, po obu stronach ogona orła, widoczny jest znak kierownika mennicy w Petersburgu, Mikołaja Graczowa – litery Н Г (po polsku N G), a w przypadku monet bitych w Warszawie, znak mennicy – litery M W.
Rewers
Na rewersie umieszczono nominał 15, pod nim napis „КОПѢЕКЪ”, a poniżej nominał 1 oraz „ZŁOTY.”, a także rok bicia: 1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840 lub 1841, po którym znajduje się kropka. Dookoła znajduje się napis otokowy.
Opis
Moneta została wybita w srebrze o próbie 868, ma średnicę 19 mm i waży 3,1 grama. Rant monety jest skośnie ząbkowany. Z danych mennic wynika, że w latach 1832–1841 w obiegu znalazło się 23 995 365 monet, w tym 6 393 548 sztuk z mennicy w Petersburgu oraz 17 601 817 sztuk z mennicy w Warszawie.
Stopień rzadkości różnych roczników i typów monet przedstawiono w tabeli:
Moneta ta jest klasyfikowana w numizmatyce rosyjskiej jako moneta z okresu panowania Mikołaja I, ponieważ daty na monecie mieszczą się w jego rządach.
Łączna liczba znanych odmian ze wszystkich lat bicia wynosi:
z mennicy w Petersburgu – 22 (z uwzględnieniem wariantów – 29)
z mennicy w Warszawie – 24 (z uwzględnieniem wariantów – 48)
Zobacz też
- 1 złoty polski (1827–1834)
- 1 złoty polski (1822–1825)
- 1 złoty polski (1818–1819)
- 1 złoty 1835
- 30 kopiejek – 2 złote (1834–1841)
- ¾ rubla – 5 złotych (1833–1841)
- 1½ rubla – 10 złotych (1833–1841)
- 3 ruble – 20 złotych (1834–1841)
- monety polsko-rosyjskie
- moneta dwunominałowa
- monety zaboru rosyjskiego
- tabela cennikowa Bolcewicza
Przypisy
Bibliografia
Kuriański A.: Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, Multi-Print, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-918397-1-3