15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (15 daplot)
15 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (15 daplot) był pododdziałem artylerii przeciwlotniczej Wojska Polskiego w czasach II Rzeczypospolitej.
Jednostka ta została utworzona w lutym 1939 roku w nowo oddanych koszarach w Wełnowcu, w garnizonie Katowice (Okręg Korpusu Nr V). W skład dywizjonu weszły dwie baterie 75 mm armat przeciwlotniczych półstałych wz. 1937 oraz jedna bateria motorowa 40 mm armat przeciwlotniczych wz. 1936.
21 grudnia 1938 roku na stanowisko dowódcy dywizjonu został mianowany mjr Roman Niemczyński, który wcześniej dowodził 11 dywizjonem artylerii przeciwlotniczej w Dęblinie. W zakresie fachowego wyszkolenia oraz inspekcji, dywizjon podlegał dowódcy Grupy Artylerii Przeciwlotniczej. Żołnierze jednostki nosili na kurtkach mundurów odznaki pamiątkowe artylerii przeciwlotniczej. Dywizjon nie posiadał sztandaru.
Dywizjon pełnił rolę jednostki mobilizującej. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W2″, w czasie mobilizacji alarmowej w grupie jednostek oznaczonych kolorem brązowym (podgrupa 2 – OPL), sformował trzy półstałe baterie 75 mm oraz trzy plutony półstałe 40 mm do obrony przeciwlotniczej kraju, a także jedną motorową baterię 40 mm dla aktywnej dywizji piechoty:
- bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 156 – kpt. Józef Grabski
- bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 157 – kpt. Stanisław Ziober
- bateria półstała artylerii przeciwlotniczej 75 mm typu I nr 158 – kpt. Baltazar Zembik
- bateria motorowa artylerii przeciwlotniczej 40 mm typu A nr 23 dla 23 DP – kpt. Ferdynand Blechinger
- pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 501
- pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 502
- pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm nr 503
Po zakończeniu mobilizacji, nadwyżki dywizjonu zostały przekazane do Ośrodka Zapasowego Artylerii Przeciwlotniczej nr 2 w Trauguttowie. Po tym etapie, dywizjon został rozformowany.
Pod koniec sierpnia baterie nr 156 i 157 dotarły do Warszawy, gdzie weszły w skład Grupy Artylerii Przeciwlotniczej „Kazimierz” pod dowództwem płk. Kazimierza Barana, natomiast bateria nr 158 trafiła do Stalowej Woli. 5 września bateria kpt. Grabskiego (nr 156) została ewakuowana do Brześcia, gdzie dołączyła do dywizjonu ppłk. Leona Przybytki, z kolei bateria kpt. Ziobera (nr 157) została przetransportowana do Lwowa, gdzie uczestniczyła w obronie przeciwlotniczej miasta.
Przypisy
Bibliografia
Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1985, wyd. V, ISBN 83-11-07109-8
Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ISBN 83-222-0377-2
Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, wyd. I, Warszawa 1964
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Ryszard Rybka, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Kamil K. Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774. Brak numerów stron w książce
Polska artyleria przeciwlotnicza w wojnie obronnej 1939 r. Sprawozdanie dowódcy Obrony Przeciwlotniczej Kraju, płk dypl. Włodzimierza Juliusza Ludwiga z działalności w czasie wojny, opracowanie Mieczysław Lipiński i Zbigniew Moszumański, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (204), Warszawa 2004 r.