15 Brygada Zmechanizowana

15 Giżycka Brygada Zmechanizowana im. Zawiszy Czarnego (15 BZ) to jednostka zmechanizowana Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

15 Brygada Zmechanizowana została utworzona w 1994 roku w garnizonie Giżycko, na bazie 2 Pułku Zmechanizowanego, który był częścią 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej. Brygada została włączona do 15 Warmińsko-Mazurskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Władysława Jagiełły.

W 2000 roku, 15 BZ stała się częścią 1 Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki.

Po rozformowaniu 4 Suwalskiej Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego, w 2001 roku brygada przejęła kompleks koszarowy w Orzyszu.

W tym samym roku podporządkowano ją bezpośrednio dowódcy 1 Korpusu Zmechanizowanego w Bydgoszczy.

W 2004 roku brygada weszła w skład 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Kazimierza Jagiellończyka.

22 marca 2011 roku do dowódcy brygady został przydzielony 15 Mazurski Batalion Saperów w Orzyszu.

W 2023 roku, 1 batalion zmechanizowany Szwoleżerów Mazowieckich został uhonorowany przez Instytut Pamięci Narodowej nagrodą honorową Świadek Historii.

Tradycje

Zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 101/MON z 14 lipca 1995 roku, brygada przejęła dziedzictwo tradycji:

  • 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej 1919-1939
  • 61 Pułku Piechoty 1919-1939
  • 62 Pułku Piechoty 1919-1939
  • 15 Pułku Artylerii Lekkiej 1919-1939
  • 2 Pułku Zmechanizowanego 1943-1994

Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej nr 6/MON z 8 stycznia 2007 roku, 2 batalion zmechanizowany dziedziczy tradycje:

  • 9 Pułku Strzelców Konnych 1921-1939
  • 9 Pułku Strzelców Konnych AK 1943-1945

Po rozformowaniu 4 Suwalskiej Brygady Kawalerii Pancernej, brygada przejęła tradycje kolejnych jednostek:

  • 1 Pułku Ułanów Krechowieckich 1915-1945
  • 2 Pułku Ułanów Grochowskich 1917-1939
  • 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich 1920-1939
  • 3 Pułku Strzelców Konnych 1921-1939
  • 4 Dywizjonu Artylerii Konnej 1918-1939

20 maja 2014 roku 1 batalion zmechanizowany przyjął dziedzictwo tradycji 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich im. pułkownika Jana Kozietulskiego, otrzymując nazwę wyróżniającą „Szwoleżerów Mazowieckich”.

Decyzją Nr 85/MON z 12 kwietnia 2016 roku wprowadzono proporce rozpoznawcze dowódców oraz proporczyki na berety żołnierzy pododdziałów 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej.

Struktura organizacyjna 15 BZ w 2009 roku

  • dowództwo i sztab
  • batalion dowodzenia
  • 1 batalion zmechanizowany
  • 2 batalion zmechanizowany
  • 1 batalion czołgów
  • dywizjon artylerii przeciwpancernej
  • dywizjon przeciwlotniczy
  • pododdziały logistyczne

Struktura organizacyjna 15 BZ

  • Dowództwo 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej im. Zawiszy Czarnego w Giżycku
  • batalion dowodzenia w Giżycku
  • 1 batalion zmechanizowany Szwoleżerów Mazowieckich w Orzyszu
  • 2 batalion zmechanizowany w Giżycku
  • batalion czołgów w Orzyszu
  • dywizjon artylerii samobieżnej w Orzyszu
  • dywizjon przeciwlotniczy w Giżycku
  • 15 Mazurski batalion saperów w Orzyszu
  • batalion logistyczny w Giżycku
  • 15 Grupa Zabezpieczenia Medycznego w Giżycku
  • kompania rozpoznawcza w Giżycku

Uzbrojenie

W skład uzbrojenia brygady wchodzą: bojowe wozy piechoty BWP-1, czołgi podstawowe PT-91 Twardy oraz K2 Black Panther, rozpoznawcze samochody opancerzone BRDM-2, haubice samobieżne 2S1 Goździk, moździerze samobieżne Rak, armaty przeciwlotnicze ZU-23-2 oraz SPZR Poprad. Brygada korzysta również z ciężarówek Star oraz samochodów terenowo-osobowych Honker. W trakcie szkoleń przed misjami PKW Afganistan, pododdziały wykorzystują także pojazdy o wysokiej mobilności, takie jak HMMWV.

Dowódcy

  • ppłk dypl. Ireneusz Rydzyński (1994–1996)
  • płk dypl. Kazimierz Pałasz (1996–2000)
  • płk dypl. Marek Ryszelewski (2001–2002)
  • gen. bryg. Jerzy Zatoński (2002–2005)
  • gen. bryg. Witold Poluchowicz (2005–2006)
  • gen. bryg. Zbigniew Smok (2006–18.08.2009)
  • gen. bryg. Piotr Błazeusz (18.08.2009–1.07.2013)
  • gen. bryg. Sławomir Kowalski (1.07.2013–30.07.2015)
  • płk dypl. Jan Rydz (30.07.2015–06.05.2016)
  • gen. bryg. dr Jarosław Gromadziński (06.05.2016–27.07.2018)
  • cz. p.o. płk Bogdan Rycerski (27.07.2018–9.08.2018)
  • gen. bryg. Norbert Iwanowski (9.08.2018–15.11.2019)
  • cz. p.o. płk Bogdan Rycerski (15.11.2019)
  • płk/gen. bryg. Bogdan Rycerski (20.03.2020–30.11.2021)
  • płk/gen. bryg. Piotr Fajkowski (01.12.2021–29.09.2023)
  • płk/gen. bryg. Grzegorz Kaliciak (od 29.09.2023)

Przypisy

Bibliografia

Sawicki Zdzisław, Mundur i odznaki Wojska Polskiego. Czas przemian, Wydawnictwo „Bellona”, Warszawa 1997, ISBN 83-11-08588-9.

Oficjalna strona 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej