15 batalion saperów (15 bsap) to oddział saperów Wojska Polskiego w II RP, który działał podczas kampanii wrześniowej.
Batalion nie był częścią pokojowej struktury wojska. 17 kwietnia 1939 roku, w ramach jednostek oznaczonych kolorem niebieskim, 8 batalion saperów utworzył batalion saperów typu IIa nr 15, przeznaczony dla 15 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.
Działania wojenne
W ostatnich dniach sierpnia 1939 roku batalion rozpoczął budowę trzech mostów na rzece Brdzie w okolicach Bydgoszczy. Prace te zakończono w pierwszych dniach września. W tym samym czasie część batalionu była zaangażowana w przygotowania do zniszczenia mostu kolejowego na rzece Wiśle oraz mostu drogowego w Tczewie. 7 września, w trakcie wycofywania się z rejonu Bydgoszczy, batalion brał udział w walkach w okolicy Gniewkowa. 16 września, kontynuując wycofywanie, dotarł do rejonu Brześć Kujawski, gdzie przeprowadził przeprawę (dwa mosty) na rzece Bzura. Po przekroczeniu Bzury batalion kontynuował marsz w stronę Warszawy, gdzie zakładał miny przeciwpancerne na przedpolu stolicy oraz pracował przy budowie barykad.
Struktura i obsada etatowa
Obsada personalna we wrześniu 1939 roku
Dowództwo batalionu
- dowódca – mjr Jan Guderski
- zastępca dowódcy – kpt. Włodzimierz Bojko
- adiutant – ppor. Jerzy Mustajew
- oficer materiałowy – ppor. rez. Henryk Wacław Bałbaszewski
- płatnik – por. Szymański
- lekarz – ppor. Niedziela
1 kompania saperów
- dowódca kompanii – por. Eustachy Wandycz
- dowódca plutonu – ppor. Paweł Jagodziński
- dowódca plutonu – ppor. Kędzierski
2 kompania saperów
- dowódca kompanii – por. Leon Tarajkowicz
- dowódca plutonu – ppor. rez. Edwin Bernard Oszwałdowski
- dowódca plutonu – pchor. Roguś
3 zmotoryzowana kompania saperów
- dowódca kompanii – por. Józef Dalecki
- dowódca plutonu – ppor. Bujno
- dowódca plutonu – ppor. Strauch
- dowódca plutonu – pchor. Arczyński
kolumna saperska
- dowódca kolumny – por. rez. Adam Kisielewski
- dowódca plutonu – chor. Kowalski
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Cutter Zdzisław. Mobilizacja wojsk saperskich we wrześniu 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3, s. 5-33, 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2019-10-23].