14 Wileński Batalion Strzelców „Żbików” (14 bs) – jednostka piechoty Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Batalion został utworzony 25 października 1942 roku w obozie Khánaqín, w Iraku, jako część 4 Brygady Strzelców. Jednostka została zorganizowana na podstawie 14 pułku piechoty „Żbików”, według brytyjskich norm organizacyjnych.
W marcu 1943 roku 14 batalion „Żbików” został poddany dowództwu 5 Wileńskiej Brygady Piechoty, a do jego struktury dołączono 11 batalion strzelców.
Po zakończeniu wojny, batalion, będąc częścią wojsk okupacyjnych, pełnił różne funkcje, w tym służbę wartowniczą. W lutym 1946 roku ochraniał obiekty wojskowe oraz komunikacyjne w rejonie Budrio.
Żołnierze batalionu
Dowódcy batalionu:
mjr Jacek Bętkowski (VIII – XI 1943)
mjr/ppłk Ludwik Ziobrowski (XI 1943 – VI 1945)
ppłk Jacek Bętkowski (19 XII 1945 – 1947)
Zastępcy dowódcy batalionu:
kpt./mjr Stanisław Mieczysław Kwasnowski (do 16 V 1944)
kpt./mjr Józef Marian Smerczyński (16-31 V 1944 oraz od 15 IX 1944)
kpt. dypl. Kazimierz Samulski (1 VI – 15 IX 1944)
Oficerowie:
kpt. Marian Janicki †12 V 1944
Organizacja batalionu:
kompania dowodzenia
pluton łączności
pluton saperów
pluton gospodarczy
cztery kompanie strzeleckie
poczet dowódcy
trzy plutony strzeleckie
trzy drużyny strzelców
sekcja moździerzy
kompania wsparcia
pluton moździerzy
pluton rozpoznawczy (13 carierów)
pluton przeciwpancerny (działa 6-funtowe)
Batalion etatowo składał się z 39 oficerów oraz 744 szeregowych. Posiadał 55 samochodów.
Odznaka batalionu:
Odznaka została zatwierdzona rozkazem dowódcy 2 Korpusu nr 109 z dnia 24 sierpnia 1945 roku.
Wykonana w srebrze; wymiary wynoszą 45 × 28 mm. Oznaka przedstawia głowę żbika. Noszona była na berecie po lewej stronie, w odległości 5 cm od orzełka, na podkładce w kolorach piechoty, wykonanej z materiału lub plastiku.
Przypisy
Bibliografia:
Wojciech Narębski: Działania 5 Wileńskiej Brygady Piechoty podczas kampanii włoskiej 1944–45. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, 2005. ISBN 83-87865-49-4.
Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939–1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-20-9.
Andrzej Suchcitz (red.): 5 Kresowa Dywizja Piechoty 1941-1947 Zarys dziejów. Londyn: Fundusz Pomocy Wdowom, Sierotom i Inwalidom 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 2012. ISBN 978-09559724-0-9.
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939–1945 zeszyt nr 15. Londyn: 1974.
Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08291-X.