14 Korpus Zmechanizowany
14 Korpus Zmechanizowany (ros. 14-й механизированный корпус) – wyższy związek taktyczny jednostek zmechanizowanych Armii Czerwonej w czasie II wojny światowej.
Formowanie
Korpus został utworzony w ramach Zachodniego Specjalnego Okręgu Wojskowego. Podlegał dowództwu 4 Armii. Przed wojną siedziba dowództwa korpusu znajdowała się w Kobryniu (Zachodnia Białoruś).
Skład
- 22 Dywizja Pancerna
- 30 Dywizja Pancerna
- 205 Dywizja Zmotoryzowana
- 20 pułk motocyklowy
- 509 samodzielny batalion rozpoznawczy
- 519 samodzielny batalion łączności
- 67 samodzielny zmotoryzowany batalion inżynieryjny
- 114 korpuśna eskadra lotnicza
Wyposażenie
Na dzień 22 czerwca 1941 14 Korpus Zmechanizowany dysponował 15 550 żołnierzami (43% stanu etatowego) oraz posiadał:
- 534 czołgi, w tym:
- 528 T-26, w tym 25 czołgów z miotaczami płomieni (chemiczne)
- 6 BT
- 10 T-37/T-38
Poważnym niedostatkiem jednostki był niewystarczający liczba dział przeciwlotniczych oraz przeciwpancernych.
Dowództwo
Dowódca korpusu:
- generał major Stiepan Oborin
- pułkownik Iwan Tutarinow
- zastępca do spraw politycznych – komisarz pułkowy Iwan Nosowski (20.03.1941-30.06.1941)
- szef sztabu – pułkownik Iwan Tutarinow
Działania bojowe
W momencie niemieckiego ataku Korpus był częścią 4 Armii Frontu Zachodniego. O świcie 22 czerwca 1941 roku, na zgromadzone czołgi, pojazdy i działa 22 Dywizji Pancernej, stacjonującej 2,5 km od granicy w rejonie Brześcia, spadł intensywny ogień niemieckiej artylerii oraz karabinów maszynowych 34 Dywizji Piechoty. W wyniku tego ostrzału dywizja poniosła znaczne straty w sprzęcie. Podczas odwrotu spod Brześcia 22 Dywizja Pancerna została praktycznie zniszczona przez jednostki 34 Dywizji Piechoty. Zgodnie z planem, oddziały Korpusu skoncentrowały się w okolicy Żabinki. W dniu 23 czerwca Korpus przeprowadził kontratak z wykorzystaniem pozostałych pułków pancernych 22 Dywizji Pancernej, wspartych batalionem piechoty z 205 Dywizji Zmotoryzowanej. W tej operacji nie uczestniczyły oddziały 30 Dywizji Pancernej. Natarcie czołgów, które nie miało odpowiedniego rozpoznania ani wsparcia artyleryjskiego i piechoty, zakończyło się dużymi stratami. Tego samego dnia 30 Dywizja Pancerna bezskutecznie kontratakowała niemiecką 18 Dywizję Pancerną w rejonie Poddubna. Po tych starciach w korpusie pozostało około 110 czołgów. 24 czerwca zniszczony korpus wycofał się w rejon Kobrynia i Prużan. W dniu 28 czerwca 1941 Korpus znajdował się na południe od Mińska, licząc 1 825 żołnierzy oraz dwa czołgi T-26. 30 czerwca 1941 resztki Korpusu, wspólnie z Borysowską Szkołą Pancerną, broniły się w okolicy Borysowa. Dowódca Korpusu, generał major Stiepan Oborin, został aresztowany w lipcu 1941 roku w ramach represji wobec dowództwa Frontu Zachodniego i stracony.
Rozformowanie
Korpus został rozformowany z dniem 22 lipca 1941. 20 pułk motocyklowy przekształcono w pułk strzelecki, który walczył w składzie 3 Armii Frontu Centralnego.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Sławomir Kosim: Mińsk Białoruski 1941. Warszawa: Wydawnictwo Belona, 2009. ISBN 978-83-11-11444-9.
- Jan Nikołajuk. Pierwszy sowiet. Dyslokacja wojsk RKKA i NKWD na „występie białostockim” w przededniu Barbarossy. „Militaria”. 4(26), 2012. Turka: Oficyna Wydawnicza Kagero.
- 14 механизированный корпус/ 14 Korpus Zmechanizowany. [dostęp 2016-11-27].
- Michał Fiszer. Rozgromienie Frontu generał Dmitrija Pawłowa. „Technika Wojskowa. Historia”. 3, 2011. Warszawa: Magnum – X Sp. z o. o.