14 Armia (III Rzesza)

14 Armia

14 Armia (niem. 14. Armee Oberkommando) – to jedna z armii niemieckich, która brała udział w inwazji na Polskę oraz w starciach z wojskami aliantów zachodnich we Włoszech.

Formowanie i walki

Została utworzona 1 sierpnia 1939 roku w Wiedniu. W trakcie agresji na Polskę jej dowództwo sprawował gen. Wilhelm List, a armia ta wchodziła w skład Grupy Armii Południe. W trakcie ataku na oddziały Armii Kraków była wspierana przez dwie dywizje słowackie. Żołnierze 8 Dywizji Piechoty, która należała do 14 Armii, po zdobyciu Katowic dokonali mordu na 80 osobach w parku Kościuszki. Po zakończeniu działań wojennych armia ta okupowała część Lubelszczyzny, w tym Krasnystaw i Zamość.

W październiku 1939 roku 14 Armia została przerzucona na zachód i przekształcona w 12 Armię. Ponownie została utworzona w listopadzie 1943 roku i brała udział w walkach na terenie Włoch w składzie Grupy Armii C aż do 2 maja 1945 roku, kiedy to się poddała.

Dowódcy armii

gen. Wilhelm List (od utworzenia do przemianowania)

gen. płk Eberhard von Mackensen (5.11.1943 – 5.06.1944)

gen. Joachim Lemelsen (5.06.1944 – 15.10.1944)

gen. Fridolin von Senger und Etterlin (15.10.1944 – 24.10.1944)

gen. Heinz Ziegler (24.10.1944 – 22.11.1944)

gen. Traugott Herr (23.11.1944 – 12.12.1944)

gen. Kurt von Tippelskirch (13.12.1944 – 22.02.1945)

gen. Joachim Lemelsen (22.02.1945 – do kapitulacji)

Struktura organizacyjna

Skład we wrześniu 1939:

  • VIII Korpus Armijny
  • XVII Korpus Armijny
  • XVIII Korpus Armijny
  • XXII Korpus Armijny

Skład w maju 1944:

  • LXXVI Korpus Pancerny
  • I Korpus Spadochronowy
  • 26 Dywizja Pancerna

Przypisy

Bibliografia

Chris Bishop: Niemiecka piechota w II wojnie światowej. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11-428-9.

Benedikt Erenz, Karl-Heinz Janssen: Niemcy o zbrodniach Wehrmachtu. Warszawa: 1997. ISBN 83-11-08722-9.

Zygmunt Mańkowski: Między Wisłą a Bugiem 1939-1944. Studium o polityce okupanta i postawach społeczeństwa. Lublin: 1978.

Władysław Steblik: Armia Kraków 1939. Warszawa: 1989. ISBN 83-11-07434-8.

14 Armia w leksykonie Wehrmachtu. Internetowy leksykon Wehrmachtu. [dostęp 2023-06-06]. (niem.).