13 samodzielny dywizjon artylerii przeciwpancernej (13 dappanc)
Pododdział artylerii przeciwpancernej ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na mocy rozkazu Naczelnego Dowódcy WP Nr 41 z dnia 6 października 1944, w ramach 10 Dywizji Piechoty postanowiono zorganizować 13 samodzielny dywizjon artylerii samochodowej (13 sdas) według etatu Nr 04/568 (ros. 13-й отдельный самоходный артиллерийский дивизион). Jednostka miała być tworzona w garnizonie Rzeszów i przydzielono jej pięciocyfrowy numer poczty polowej 83748. Na dzień 10 lutego 1945 w stanie ewidencyjnym dywizjonu znajdowało się pięciu oficerów. Z powodu braku wyspecjalizowanego personelu oraz dział pancernych SU-76, Naczelny Dowódca WP wydał rozkaz Nr 39/Org. z 28 lutego 1945, nakazując przekształcenie jednostki w 13 samodzielny dywizjon artylerii przeciwpancernej według etatu Nr 04/569.
Po zakończeniu działań wojennych dywizjon został przeniesiony do Klecina, a w lipcu 1945 do Jeleniej Góry. W grudniu 1945 jednostka została przekształcona na pokojowy etat Nr 2/4, licząc 171 żołnierzy, a w marcu 1946 na etat Nr 2/53, z liczbą 162 wojskowych. W tym samym roku dywizjon został przeniesiony do garnizonu Kłodzko. W grudniu 1946 pododdział przeszedł reorganizację na etat Nr 2/73. Wiosną 1949 jednostka została podporządkowana dowódcy 11 Dywizji Piechoty. Latem tego samego roku, w Bolesławcu, na bazie 13 i 14 dappanc sformowano 92 pułk artylerii przeciwpancernej.
Struktura organizacyjna
- Dowództwo i sztab
- Pluton dowodzenia
- Trzy baterie armat przeciwpancernych
- Dwa plutony ogniowe po 2 działony
W sumie, według etatu 2/79 w 1949 roku, dywizjon liczył 164 żołnierzy oraz 12 armat 76 mm ZiS-3.
Dowódcy dywizjonu
mjr Bielawski
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO; Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.