12 Pułk Piechoty AK Ziemi Bocheńskiej
12 Pułk Piechoty AK Ziemi Bocheńskiej to oddział piechoty Wojska Polskiego, który został powołany do życia w 1944 roku w ramach planu odbudowy Sił Zbrojnych RP przez Armię Krajową.
Organizacja
W 1944 roku, po scaleniu, struktura Armii Krajowej w powiecie bocheńskim przedstawiała się następująco:
- Komendant obwodu – Julian Więcek „Topola”
- Zastępca I – Józef Kaczmarczyk „Turoń”
- Zastępca II – Jan Jarosz „Jastrzębiec” z BCH
- Zastępca III – Stanisław Gałka „Witek” Jarocki z NOW
- Adiutant – Emil Seruga „Wanda”
- Kwatermistrz – Julian Migdał „Dąb”
- Szef wywiadu – Józef Strzałka „Kora”
- Szef K.W. – Jan Kaczmarczyk „Wilk”
- Szef dywersji i oficer broni – Andrzej Możdżeń „Lewina”, „Sybirak”
- Szef komórki – Józef Laska „Dąbrowiecki”
- Zastępca – Stanisław Wójcik „Kasiarz”
- lekarz – dr Stanisław Krupa „Ogarek”
- Wojskowa Służba Kobiet – Anna Kwapniewska
- Kapelan Obwodu – ks. Józef Żelazok „Kordecki”
Jedna z akcji 12 pp AK
Na obszarze powiatu bocheńskiego stacjonował 12 pułk piechoty AK, dowodzony przez ppłk Juliana Więcka ps. „Topola”, który był najwyższym rangą oficerem AK w tym regionie. Gdy dotarła informacja, że około 130 więźniów politycznych ma zostać 27 lipca 1944 roku wywiezionych z Nowego Wiśnicza do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, zdecydowano się na przeprowadzenie akcji w nocy z 26 na 27 lipca 1944 roku. Wykonanie akcji powierzono I batalionowi 12 pułku piechoty AK, którym dowodził ppor Józef Wieciech ps. „Tamarow”. W skład sił partyzanckich weszło 36 osób, w tym 7-osobowa grupa szturmowa. Zajęto więzienie, gdzie padł tylko jeden przypadkowy strzał, a 128 więźniów politycznych zostało uwolnionych. Dodatkowo zdobyto znaczną ilość broni. Nad ranem, komendant Schroeder udał się do Bochni, aby poinformować żandarmerię o incydencie, relacjonując, że więzienie zostało opanowane przez około 300 dobrze uzbrojonych osób, prawdopodobnie zrzutków angielskich.
Przypisy
Bibliografia
Wojciech Königsberg: AK 75. Brawurowe akcje Armii Krajowej. Kraków: Znak, 2017. ISBN 978-83-240-4232-6.
Jerzy Ślaski: Polska walcząca. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990, s. 446-448. ISBN 978-83-211-1428-6.