12 Kaukaski Przeciwpancerny Związek Bojowy
(niem. Kaukasiche Panzerjäger Verband 12, ros. 12-е Кавказское истребительно-противотанковое соединение) – kolaboracyjna jednostka wojskowa Wehrmachtu, składająca się z mieszkańców Kaukazu, utworzona pod koniec II wojny światowej.
Historia
Jednostka powstała zimą 1944/1945 roku w obozie szkoleniowym w Neuhammer na Śląsku. W jej skład wchodziły dwie kompanii armeńskie, jedna kompania azerbejdżańska oraz jedna kompania gruzińska. Liczyła około 2,5 tysiąca żołnierzy pochodzenia armeńskiego, azerbejdżańskiego, gruzińskiego oraz północnokaukaskiego, którzy rekrutowali się z batalionów Legionów Wschodnich. Żołnierze byli uzbrojeni w panzerfausty i panzerschrecki. Część z nich dysponowała również karabinami samoczynnymi StG44. Na początku 1945 roku jednostka brała udział w ciężkich walkach obronnych nad Odrą, a następnie w obronie Berlina, gdzie została całkowicie zniszczona. Nieliczni ocalałe osoby zostały natychmiast rozstrzelane przez Sowietów.
Bibliografia
Siergiej G. Czujew, Проклятые солдаты. Предатели на стороне III рейха, 2004.