12 Dywizja Pancerna SS „Hitlerjugend”

12 Dywizja Pancerna SS „Hitlerjugend”

12 Dywizja Pancerna SS „Hitlerjugend” (niem. 12. SS-Panzer-Division „Hitlerjugend”) była niemiecką jednostką Waffen-SS utworzoną podczas II wojny światowej, znaną przez aliantów jako Dziecięca Dywizja Hitlera.

Historia

12 Dywizja Pancerna SS „Hitlerjugend” została sformowana w czerwcu 1943 roku w Antwerpii. Proces rekrutacji oraz indoktrynacji prowadziły w większości osoby z doświadczeniem wojennym, które przekonywały młodych członków Hitlerjugend, iż ich misją jest walka z bolszewickimi armiami oraz zachodnimi siłami wspieranymi przez Żydów. Wojnę przedstawiano jako patriotyczny obowiązek, co miało na celu stworzenie idealnych rekrutów dla machiny wojennej III Rzeszy. Dzięki tej strategii, jednostka szybko osiągnęła wymaganą liczebność. Na stanowiskach oficerskich znaleźli się weterani z frontu wschodniego, głównie z 1 Dywizji Pancernej Leibstandarte SS Adolf Hitler, a także około 50 oficerów z Wehrmachtu. Razem z 1 Dywizją Pancerną SS stanowiła trzon I Korpusu Pancernego SS.

W ramach I Korpusu Pancernego SS dywizja brała udział w walkach w Normandii, głównie przeciwko kanadyjskim oddziałom. W ciągu zaledwie miesiąca starć poniosła straty sięgające 60%. Po upadku Caen znalazła się w okrążeniu pod Falaise. W trakcie przebicia się przez polską 1 Dywizję Pancerną straciła większość sprzętu oraz znaczne liczby żołnierzy. Z kotła wydostało się około 300 żołnierzy oraz 10 czołgów (4 Panzerkampfwagen IV, 3 Panzerkampfwagen V Panther i 1 Flakpanzer 38(t)). Łączny stan dywizji wynosił wówczas około 12 500 ludzi i ponad 20 czołgów, głównie z jednostek tyłowych i zapasowych.

W listopadzie 1944 roku, po szybkim procesie regeneracji, dywizja weszła w skład 6 Armii Pancernej SS. Uczestniczyła w walkach w Ardenach oraz na Węgrzech (od stycznia 1945). Od 6 marca 1945 roku jednostka brała udział w operacji „Frühlingserwachen” i zakończyła wojnę w Austrii.

Kontrowersje

Mimo młodego składu, dywizja ta była jedną z najsilniejszych niemieckich jednostek w czasie II wojny światowej, co zawdzięczała fanatyzmowi, doskonałemu wyposażeniu i doświadczonej kadrze dowódczej. Niektórzy autorzy podważają jednak ten fanatyzm, wskazując na dużą liczbę żołnierzy, którzy dostawali się do niewoli. Tylko w ciągu trzech tygodni walk w Normandii ponad 1000 żołnierzy dywizji poddało się alianckim siłom. Warto zaznaczyć, że podczas intensywnych starć w bitwie o Caen, Operacji „Epsom” oraz Operacji „Charnwood”, 12 Dywizja Pancerna SS „Hitlerjugend” została zdziesiątkowana przez wojska brytyjskie, co uniemożliwiło jej dalsze działania jako samodzielnej jednostki Waffen-SS. Od jesieni 1944 roku została zredukowana do grupy manewrowej, prowadzącej ofensywne działania w ramach większych jednostek Waffen-SS i Wehrmachtu.

Zbrodnie wojenne

Żołnierze tej dywizji dopuścili się licznych zbrodni wojennych, w tym masakry 86 cywili w francuskim mieście Ascq 2 kwietnia 1944 roku oraz zamordowania 156 jeńców kanadyjskich 7-8 czerwca 1944 roku w rejonie Caen w Normandii.

Dowództwo dywizji

Dowódcy:

  • Brigadeführer Fritz Witt (24 czerwca 1943 – 14 czerwca 1944)
  • Brigadeführer Kurt Meyer (14 czerwca 1944 – 6 września 1944)
  • Obersturmbannführer Hubert Meyer (6 września 1944 – 24 października 1944)
  • Brigadeführer Fritz Kraemer (24 października 1944 – 13 listopada 1944)
  • Brigadeführer Hugo Kraas (13 listopada 1944 – 8 maja 1945)

Szefowie sztabu:

  • Obersturmbannführer Hubert Meyer (24 czerwca 1943 – maj 1945)

Skład i liczebność dywizji

Marzec 1944:

  • 25. Pułk Grenadierów Pancernych SS (SS-Panzer-Grenadier-Regiment 25 – dowódca Siegfried Muller)
  • 26. Pułk Grenadierów Pancernych SS (SS-Panzer-Grenadier-Regiment 26 – dowódca Bernhard Krause)
  • 12. Pułk Czołgów SS (SS-Panzer-Regiment 12 – dowódca Rudolf von Ribbentrop)
  • 12. Pułk Artylerii Pancernej SS (SS-Panzer-Artillerie-Regiment 12)

Liczebność dywizji: grudzień 1943 – 21 482, czerwiec 1944 – 17 858, wrzesień 1944 – około 12 000, grudzień 1944 – 19 657.

Miejsca stacjonowania

  • Belgia (czerwiec 1943 – marzec 1944)
  • Francja (Caen, Falaise) (marzec 1944 – wrzesień 1944)
  • Belgia i zachodnia część III Rzeszy (wrzesień 1944 – grudzień 1944)
  • Ardeny (grudzień 1944 – styczeń 1945)
  • Zachodnia część III Rzeszy (styczeń 1945 – luty 1945)
  • Węgry i Austria (luty 1945 – maj 1945)

Przypisy

Bibliografia

Chris Bishop: Dywizje Waffen-SS 1939-1945. Zbrodnicze formacje. Warszawa: 2015.