12 cm Granatwerfer 42
12 cm Granatwerfer 42 to niemiecki moździerz o kalibrze 120 milimetrów, używany przez Wehrmacht w trakcie II wojny światowej, będący kopią radzieckiego moździerza 120 mm wz. 1938.
Opis
W pierwszych miesiącach operacji Barbarossa, która rozpoczęła się w czerwcu 1941 roku, Niemcy zdobyli znaczne ilości radzieckiego uzbrojenia. Jedną z broni, która spełniała niemieckie wymagania w zakresie osiągów taktycznych i technicznych, był radziecki moździerz 120 mm wz. 1938. Został on włączony do uzbrojenia Wehrmachtu jako 12 cm Granatwerfer 378 (r) i dodatkowo skopiowany pod oznaczeniem 12 cm Granatwerfer 42.
12 cm Granatwerfer 42 charakteryzował się klasyczną konstrukcją tego typu. Jego pocisk ważył 15,6 kilograma i miał dużą donośność wynoszącą 6500 metrów. Lufa moździerza była stabilizowana przez dużą, okrągłą płytę oporową, co ułatwiało celowanie oraz pozwalało na szybką zmianę kąta lufy. Dzięki dwukołowemu podwoziu, wyposażonemu w stalowe tarcze z otworami oraz pneumatyczne ogumienie, możliwe było szybkie przemieszczenie się i transport broni. Lufa wraz z płytą oporową była przymocowywana do ramy podwozia, które mogło być holowane przez samochody osobowe, terenowe lub ciężarowe. W pojeździe często transportowano również zapas 20 pocisków. Do celowania wykorzystywano mechanizm kierunkowy i podniesieniowy oraz celownik optyczny zamontowany w pobliżu wylotu lufy.
Standardowym nabojem wystrzeliwanym przez moździerz 12 cm Granatwerfer 42 był pocisk odłamkowy, jednak produkowano także pociski dymne i chemiczne, z których te ostatnie nigdy nie zostały użyte. Duża masa pocisku odłamkowego, wynosząca 15,6 kilograma (dla porównania, masa pocisku w standardowym niemieckim moździerzu 8 cm Granatwerfer 34 wynosiła 3,5 kilograma), generowała znaczny odrzut. Zredukowano go dzięki zastosowaniu hamulca wylotowego umieszczonego w jarzmie na lufie od strony dwójnogu oraz sprężynowego amortyzatora na złączu lufy i płyty oporowej, który dodano w 1943 roku.
12 cm Granatwerfer 42 był powszechnie używany w dywizjach piechoty Wehrmachtu, często zastępując działo piechoty. Produkowany był w latach 1942–1945 w zakładzie Erste Brünner Maschinenfabrik w Brnie, a jego cena wynosiła 1200 reichsmarek.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Zdobyczny 12 cm Granatwerfer 42 prezentowany przez żołnierzy amerykańskich na serwisie YouTube (ang.)