113 Eskadra Myśliwska Nocna
113 eskadra myśliwska nocna była eksperymentalnym pododdziałem lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej.
Godło eskadry przedstawiało:
- Biały grot na tle czerwonego kwadratu z białą obwódką na samolotach Breguet XIX;
- Czerwono-czarny „Ikar” na tle pełni księżyca na samolotach Potez XXV.
Formowanie i szkolenie
113 eskadra myśliwska nocna została utworzona na podstawie rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych, Departament Aeronautyki L. 269/tjn. 30 Aer. Og. Org. z dnia 20 lutego 1930 roku. Proces formowania rozpoczął rozkaz dzienny dowódcy 1 pułku lotniczego nr 149/30 z dnia 2 lipca 1930 roku. Eskadra podlegała dowódcy II dywizjonu niszczycielskiego nocnego, a jej sformowanie miało charakter doświadczalny, nie wykraczając poza sferę prób przez cały okres istnienia.
Początkową flotę eskadry stanowiło pięć samolotów Breguet XIX B.2, które były przystosowane do lotów nocnych. Każdy z samolotów miał inny kolor: niebieski, ciemnobrązowy, czarny, khaki i ciemnozielony. Do eskadry przyjmowani byli piloci po kursie nocnego pilotażu oraz piloci myśliwscy.
W maju 1931 roku klucz 113 eskadry po raz pierwszy uczestniczył w ćwiczeniach OPL w Białej Podlaskiej. Na przełomie sierpnia i września 1932 roku eskadra brała udział w ćwiczeniach 11 Grupy Artylerii na poligonie w Trauguttowie.
W październiku 1932 roku eskadra wymieniła swoje Breguety na samoloty Potez XXV.
W dniach 19–20 lipca odbyły się ćwiczenia w okolicach Brześcia, w których eskadra współdziałała z 11 Grupą Artylerii. We wrześniu 1932 roku operowała z lotniska w Karolinie w rejonie Grodna.
Rozwój technologii lotniczej sprawił, że 113 eskadra nocna stawała się coraz mniej użyteczna. Na podstawie rozkazu MSWojsk. L.dz. 2446/tjn. Org. z dnia 7 lipca 1933 roku, sformowano IV/1 dywizjon myśliwski, w skład którego weszły 113 i 114 eskadra. W wyniku tego rozkazu 113 eskadra myśliwska nocna przekształcona została w jednostkę zapasową, wyposażoną w samoloty Potez XXV B2.
Na podstawie rozkazu B. Og. Org. MSWojsk. L. 1548/Tjn. Org. z dnia 14 lipca 1934 roku, I wiceminister spraw wojskowych zatwierdził nowy skład osobowy 113 eskadry myśliwskiej nocnej, który obowiązywał od 1 czerwca 1934 roku.
W grudniu 1938 roku eskadra została rozwiązana.
Dowództwo eskadry
- Dowódca: kpt. pil. Józef Werakso (2 VII 1930 – XII 1938)
- Zastępca dowódcy: por. pil. Władysław Prohazka.
- Szef mechaników: st. majster wojsk. Feliks Styk.
Przypisy
Bibliografia
Tomasz Kowalski: Godło i barwa w lotnictwie polskim 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0149-5.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.