1,1,1,3,3,3-Heksafluoropropan
1,1,1,3,3,3-Heksafluoropropan jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do grupy halogenoalkanów, będącym pochodną propanu, w której obie grupy metylowe CH3 zostały w pełni zastąpione atomami fluoru. Używany jest jako gazowy środek gaśniczy do gaszenia pożarów klasy A (ciała stałe), B (ciecze łatwopalne) oraz C (gazy łatwopalne), a także w urządzeniach pod napięciem do 110 kV. Należy do grupy chlorowcopochodnych węglowodorów, które obecnie uznawane są za najskuteczniejsze środki gaśnicze, zwłaszcza po wycofaniu halonów z powszechnego użytku ze względu na ich negatywny wpływ na atmosferę, zgodnie z postanowieniami Protokołu Montrealskiego. FE-36 gasi pożar, ograniczając rozwój płomienia poprzez absorpcję ciepła oraz przerywanie łańcucha reakcji rodnikowych, które podtrzymują spalanie. Jest to środek gaśniczy uznawany za czysty, gdyż po użyciu szybko odparowuje z powierzchni, nie pozostawiając osadów (możliwe chwilowe zamglenie spowodowane skropleniem pary wodnej). Urządzenia gaśnicze z FE-36 mogą skutecznie chronić takie miejsca jak serwerownie, centra telekomunikacyjne, akumulatorownie oraz zbiory muzealne i archiwalne.
Nazwy handlowe: FE-36 (produkt firmy DuPont), HFC 236fa, R 236fa, Refrigerant 236fa, AG-G-68263. Inne nazwy: heksafluoropropan, bis(trifluorometylo)metan, 2,2-dihydroperfluoropropan.
Właściwości
Wzór sumaryczny: C3H2F6 (CF3CH2CF3);
Masa molowa: 152,04 g/mol;
Temperatura wrzenia: −1,0 °C;
Temperatura krzepnięcia: −93,6 °C;
Temperatura krytyczna: 412,44 K (139,29 °C);
Gęstość w warunkach pokojowych (25 °C, 1013,25 hPa): 6,430 kg/m³;
Ciśnienie krytyczne: 3200 kPa;
Stężenie gaszące w palniku: 6,3% obj.;
Właściwości fizyczne: jest bezbarwnym i bezwonnym gazem, w temperaturze pokojowej przechowywany w stanie ciekłym, wyzwalany jako gaz, niskociśnieniowy, odparowuje po użyciu, nie przewodzi prądu (co sprawia, że nie zagraża urządzeniom elektronicznym), nie powoduje korozji.
Bezpieczeństwo
ODP (potencjał niszczenia ozonu): 0;
GWP (wpływ na ocieplenie klimatu): 6300 jednostek na 100 lat według raportu UNFCCC lub 9810 jednostek na 100 lat według raportu IPCC (dla porównania CO2 = 1);
NOAEL (najwyższe stężenie, przy którym nie obserwuje się szkodliwego oddziaływania na człowieka): 10%;
LOAEL (najniższe stężenie, przy którym stwierdzono niekorzystne oddziaływanie na człowieka): 15%;
Kontakt z ciekłą formą gazu może prowadzić do odmrożeń – w przypadku kontaktu należy przepłukać obszar skażenia letnią wodą;
NFPA 704: zdrowie=1, ogień=0, reaktywność=0;
Profil toksykologiczny: brak szkodliwych efektów przy stężeniu 5000 ppm (5%).
Zobacz też
- stałe urządzenie gaśnicze
- heptafluoropropan
- gaśnica na środek czysty
Przypisy
Bibliografia
Opis materiałowy: link
Specyfikacja techniczna dla FE-36: link
Raport Międzynarodowego Panelu ds. Zmian Klimatycznych (IPCC) – publikacja w 2012 r.: link
Raport agendy ONZ (UN Framework Convention on Climate Change) dotyczący wpływu gazów przemysłowych na globalne ocieplenie: link
Patent E.I. DuPont de Nemours and Company na produkcję FE-36 (USA): link
Proces produkcji FE-36: link
Specyfikacja DuPont dla FE-36: link
Linki zewnętrzne
Aprobata techniczna CNBOP AT-10-0256/2009 dla Stałego Urządzenia Gaśniczego z gazem FE-36: link
Certyfikat zgodności ITB-1942/W: link
Atest PZH/HT-2363/2010: link
Atest Laboratorium Wysokich Napięć Instytutu Energetyki EWN/94/E/10: link
Badania toksykologiczne DART: link