11 Pułk Piechoty
11 pułk piechoty (11 pp) to jednostka piechoty ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Jednostka została sformowana w miejscowości Kijanica w rejonie Sum na podstawie rozkazu nr 01 wydanego przez dowódcę 1 Armii Polskiej w ZSRR w dniu 1 kwietnia 1944, przy wykorzystaniu radzieckiego etatu pułku strzeleckiego nr 04/501.
11 pp wchodził w skład 4 Pomorskiej Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego w strukturach 1 Armii WP.
W czerwcu 1945, na bazie 11 pułku piechoty z 4 DP, w Stargardzie utworzono 13 specjalny pułk bezpieczeństwa, który wkrótce przeniesiono do Szczecina. Jesienią 1945 roku 13 pułk został rozformowany, a z jego resztek sformowano 9 samodzielny batalion ochrony w Gdańsku, który tymczasowo stacjonował w Starogardzie Gdańskim.
Skład etatowy
W skład jednostki wchodziły:
- dowództwo i sztab
- 3 bataliony piechoty
- kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
- baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
- plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii
Łącznie jednostka liczyła:
2915 żołnierzy (w tym oficerów – 276, podoficerów – 872, szeregowców – 1765).
Sprzęt jednostki obejmował:
- 162 rkm DP
- 54 ckm Maxim wz. 1910
- 66 rusznic ppanc PTRD i PTRS
- 12 armat ppanc 45 mm
- 4 armaty 76 mm
- 18 moździerzy 50 mm
- 27 moździerzy 82 mm
- 8 moździerzy 120 mm
Marsze i działania bojowe
Najcięższe starcia miały miejsce na Wale Pomorskim, gdzie jednostka zdobyła Złotów oraz wzięła udział w natarciu na południe od Nadarzyc. Uczestniczyła również w walkach o Kołobrzeg, zdobywając strategiczny węzeł kolejowy.
Podczas forsowania Odry, 11 pp wszedł do walki w rejonie Wriezen. Jednostka działała na terenie Brandenburgii i dotarła do Łaby w okolicach Arneburga.
Przekształcenia
11 Pułk Piechoty został przekształcony w następujący sposób:
- 11 Pułk Piechoty → 13 Specjalny Pułk Bezpieczeństwa → […] → 12 Pułk KBW Ziemi Szczecińskiej → 12 pułk Wojsk Obrony Wewnętrznej → 1968 rozformowany
Okres powojenny
W sierpniu 1945 roku odtworzono 4 Dywizję Piechoty (w tym 11 pp), formując ją w rejonie Poznania i Biedruska, bazując na 3 i 5 Zapasowym Pułku Piechoty.
Zgodnie z rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 0045/org. z 17 maja 1951, 11 pułk piechoty został przeformowany do 1 grudnia 1951 na etat nr 2/120, licząc 1974 żołnierzy zawodowych oraz 35 kontraktowych.
W 1952 roku, będąc częścią 2 KA, stacjonował w Krośnie Odrzańskim.
21 września 1958 roku pułk otrzymał nowy sztandar, który wręczył w Krośnie Odrzańskim szef sztabu ŚOW, gen. bryg. Włodzimierz Kopijkowski.
15 sierpnia 1962 roku jednostka została przeformowana na 11 Złotowski pułk zmechanizowany.
Miejsce stacjonowania jednostki
- Kalisz – ul. Łazienna 6 (od jesieni 1945 – do czerwca 1948)
- Leszno – (do marca 1949)
- Krosno Odrzańskie – ul. Obrońców Stalingradu (ul. Piastów)
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku
- płk Witalis Kondratowicz – od 6 maja 1944 – do końca wojny
- płk Piotr Karpowicz – w sierpniu 1946
- mjr Jan Stachura – w czerwcu 1956
- ppłk Władysław Jakimow – we wrześniu 1958
Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- ppor. Borys Kekin
- szer. Michał Pietrasz
- plut. Michał Robak
- kpt. Feliks Szczepański
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956. Warszawa: „Trio”, 2003. ISBN 83-88542-53-2. OCLC 830528040.
- 4 Dywizja Piechoty – Zmechanizowana 1808-1994. Zarys dziejów, red. nauk. Grzegorz Nowik, Tadeusz Rawski, Ministerstwo Obrony Narodowej, Departament Stosunków Społecznych, Wydawnictwo „Bellona”, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08377-0, s. 159-164.
- E.J. Nalepa, Pacyfikacja zbuntowanego miasta: Wojsko Polskie w czerwcu 1956 r. w Poznaniu w świetle dokumentów wojskowych, Wyd. Bellona 1992 r., s. 87.
- E.J. Nalepa, Oficerowie radzieccy w Wojsku Polskim w latach 1943-1968 (Studium historyczno-wojskowe), Wyd. Bellona, 1995 r., s. 247.
- Kazimierz Radziwończyk. 4 Dywizja Piechoty im. Jana Kilińskiego. Formowanie i szkolenie. cz.I. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3, s. 101-128, 1986. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182.
- Jerzy Nafalski, Wiesław Szota: Wyszli z Kijanicy. Z dziejów 11 pułku piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.