11 pułk moździerzy (11 pm)
To oddział artylerii ludowego Wojska Polskiego.
Pułk został utworzony we wsi Mokobody na podstawie rozkazu nr 8 Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z dnia 20 sierpnia 1944 roku, w ramach 1 Brygady Moździerzy. Dnia 8 listopada 1944 roku w Mokobodach żołnierze pułku złożyli przysięgę.
Dowódcy pułku
mjr Izaak Miszyn
ppłk Aleksy Kaletnikow
Skład etatowy
- Dowództwo i sztab
- 2 dywizjony moździerzy
- 3 baterie ogniowe
- 2 plutony ogniowe
- park artyleryjski
- żołnierze – 631 (w tym 74 oficerów, 179 podoficerów, 378 kanonierów)
Sprzęt:
- moździerze – 36
- rusznice przeciwpancerne – 36
- samochody – 97
Działania bojowe
W dniu 25 kwietnia, w czasie okrążania Berlina, pułk brał udział w natarciu na Spandau. Zajął stanowiska ogniowe wzdłuż skraju lasu na południe od Dallgow. Dnia 26 kwietnia o świcie pułk wspierał nacierającą piechotę radziecką, posuwając się za nią i zajmując stanowiska ogniowe na południowo-zachodnim skraju Seeburga. Po kontrataku hitlerowców radziecka piechota została zmuszona do wycofania się, co zagroziło pozycjom pułku. Faszystom udało się zdobyć rejon broniony przez 2 dywizjon moździerzy, a gdy grupy wroga zbliżyły się do stanowiska dowodzenia, ppłk Kalentiew nakazał przenieść je w głąb ugrupowania pułku. Po przeprowadzeniu ognia zaporowego przez pułk oraz wprowadzeniu do walki radzieckiego batalionu fizylierów, atak nieprzyjaciela został odparty. Niemcy, widząc, że nie mogą przejść odcinka bronionego przez 1 dywizjon moździerzy, postanowili obejść polskie pozycje. Płk Kalentiew pozostawił przy każdym moździerzu po trzech żołnierzy, a z pozostałej obsługi utworzył grupy strzelców, które wspólnie z radziecką piechotą uderzyły na hitlerowców. Wróg został odepchnięty i rozbity, a moździerzyści wzięli do niewoli około 70 hitlerowców. Po kolejnym niemieckim kontrataku na Seeburg, załoga punktu obserwacyjnego w składzie: ppor. Marcioch, bomb. Jędrzejewski i kan. Johacy została otoczona przez kilkunastu hitlerowców. Moździerzyści postanowili się bronić. Z pomocą przyszła kompania piechoty radzieckiej z czołgiem, która rozproszyła nieprzyjaciela. W trakcie walk 26 kwietnia pułk zniszczył 8 karabinów maszynowych, a około 80 żołnierzy nieprzyjacielskich zginęło, natomiast 74 dostało się do niewoli.
Wieczorem piechota radziecka, wsparta moździerzami 11 pułku, wdarła się do Spandau, a punkty obserwacyjne pułku zostały rozmieszczone na południowym skraju miasta. Po północy nieprzyjaciel zaatakował, wychodząc na tyły i skrzydła pododdziałów. Stanowiska ogniowe pułku zostały odcięte od piechoty, a łączność przerwana. Mimo trudnej sytuacji radzieccy żołnierze i polscy moździerzyści zdołali powstrzymać nieprzyjaciela. W wyniku natarcia jednostki radzieckie oraz wspierający je 11 pm stopniowo zdobywały punkty oporu wroga w Spandau. Do końca 28 kwietnia wojska dotarły od zachodu do rzeki Haweli.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Kazimierz Kaczmarek: Oni szturmowali Berlin. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980, s. 48-68.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 735.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967, s. 102.