11 Bateria Artylerii Stałej w Gdyni
11 Bateria Artylerii Stałej w Gdyni (w skrócie 11 BAS) to polski obiekt obrony wybrzeża, usytuowany na klifowym wybrzeżu Bałtyku w dzielnicy Gdyni Redłowo. Jest to najlepiej zachowana polska bateria artylerii nadbrzeżnej.
Geneza i historia
Powstanie baterii miało miejsce w kontekście umacniania polskiego wybrzeża po II wojnie światowej, inspirowane pozytywnymi doświadczeniami z helskiej baterii im. H. Laskowskiego (nr 31) w trakcie obrony we wrześniu 1939 roku. W latach 1947-1957 na polskim wybrzeżu Bałtyku zbudowano kilkanaście baterii artyleryjskich, z czego siedem znajdowało się w rejonie Zatoki Gdańskiej.
Budowę 11. Baterii rozpoczęto w październiku 1946 roku, przenosząc do Redłowa 31. Dywizjon Artylerii Nadbrzeżnej, którym dowodził komandor Zbigniew Przybyszewski (kierujący wcześniej baterią helską w 1939 roku). Podczas budowy zastosowano doświadczenia z okresu II Rzeczypospolitej. Zrealizowano cztery dwupoziomowe stanowiska z działobitniami i magazynami amunicyjnymi umieszczonymi poniżej, które w dużej mierze przypominały baterię Laskowskiego. Na zewnątrz zainstalowano sowieckie armaty morskie B-13 o kalibrze 130 mm. Prace budowlane zakończono w 1948 roku, a pierwsze strzelania próbne miały miejsce w czerwcu tego samego roku (strzelania taktyczne odbyły się w sierpniu). W kolejnych latach, aż do 1957 roku, kontynuowano rozwój infrastruktury, tworząc centralę artyleryjską, główny punkt kierowania ogniem, elektrownię, magazyny amunicyjne, punkty obserwacyjne oraz inne obiekty. Baterię chroniła artyleria przeciwlotnicza, sieć transzei oraz stanowiska broni maszynowej.
W 1950 roku przeprowadzono reorganizację obiektu, nadając mu obecną nazwę. Od lat 60. XX wieku w placówce służyło 76 żołnierzy.
Schyłek i renowacja
W miarę rozwoju broni rakietowej oraz lotnictwa, znaczenie tego typu obiektów obronnych malało. Jednostka została rozformowana w marcu 1974 roku. Po tym czasie stanowiska były dostępne dla publiczności, jednak nie uległy zniszczeniu. W latach 80. XX wieku jedno z stanowisk (nr 2) osunęło się na skutek naturalnych procesów i osiadło na klifowym brzegu.
W latach 2006–2009 przeprowadzono częściową renowację obiektów, z inicjatywy Stowarzyszenia Ochrony Fortyfikacji Reduta, Pomorskiego Forum Eksploracyjnego, Rady Dzielnicy Redłowo, Urzędu Miasta Gdynia oraz Marynarki Wojennej RP. Obiekty są obecnie dostępne dla zwiedzających.