107 mm armata wz. 1910
107 mm armata wz. 1910 (ros. 107-мм пушка образца 1910 года) to armata polowa, która została zaprojektowana przez francuską firmę Schneider dla armii rosyjskiej. Początkowo produkowano ją we Francji, a od 1916 roku w Rosji, w tym w fabryce Putiłowa w Petersburgu. Nieznacznie zmodyfikowana wersja tej armaty została przyjęta na uzbrojenie armii francuskiej jako Canon de 105 modèle 1913. Francja dostarczała również te działa do Rosji, które następnie były przekalibrowywane w rosyjskich fabrykach, co czyniło je praktycznie identycznymi do armat wz. 1910, z drobnymi różnicami.
Historia
W połowie 1909 roku firma Schneider dostarczyła do Rosji armatę o kalibrze 107 mm. W październiku tego samego roku firma Krupp również dostarczyła armatę tego samego kalibru. W połowie 1910 roku przeprowadzono testy porównawcze obu dział, które wykazały, że mają one zbliżone parametry. Jednak za lepiej odpowiadające wymaganiom rosyjskim uznano działo Schneidera. Komisja nadzorująca testy zaleciła zastosowanie w obu działach niższego łoża, co miało na celu zmniejszenie masy działa oraz ułatwienie maskowania. Wadą niższych lawet było ograniczenie maksymalnej długości odrzutu (w przypadku działa Schneidera wynosił on 1100 mm zamiast 1500 mm). Jeszcze w tym samym roku przeprowadzono testy obu dział na niskich łożach. Ostatecznie zdecydowano się na przyjęcie do uzbrojenia działa Schneidera, a działo firmy Krupp na prośbę producenta zostało zwrócone do Niemiec.
Armata Schneidera została przyjęta do uzbrojenia armii rosyjskiej pod oznaczeniem 42-линейная полевая тяжелая пушка обр. 1910 г. (ros. 42-liniowa ciężka armata polowa wz. 1910). 11 października 1910 roku podpisano kontrakt na produkcję dział wz. 1910 we Francji, a ze strony rosyjskiej produkcję miał nadzorować pułkownik Bardiel von Bardielius. Zamówiono 40 dział dla artylerii fortecznej, 76 dla 19 baterii artylerii ciężkiej i 8 dział zapasowych. W 1911 roku do Rosji dotarła pierwsza seryjna armata wz. 1910, a do końca 1912 roku dostarczono 40 dział, kończąc dostawy zamówionych dział w 1913 roku.
Rosja złożyła również zamówienie na 200 dział tego typu we Włoszech, jednak wybuch rewolucji uniemożliwił ich dostarczenie.
Produkcję armat wz. 1910 uruchomiono także w kilku zakładach na terenie Rosji. W 1914 roku zakłady putiłowskie otrzymały zamówienie na armaty wz. 1910, a z nimi podpisano dwa kontrakty, w ramach których miały dostarczyć odpowiednio 50 i 265 armat. Pierwszy kontrakt został zrealizowany w całości, jednak produkcję zamówionych w drugim kontrakcie przerwała rewolucja. Petersburska Fabryka Dział otrzymała 27 lipca 1912 roku zamówienie na 100 dział wz. 1910, a produkcję zakończono w październiku 1917 roku. Zakłady obuchowskie w czerwcu 1915 roku otrzymały zamówienie na 400 armat wz. 1910, a produkcję zakończono pod koniec lat 20. Po rewolucji, w 1927 roku, produkcję dział wz. 1910 rozpoczęto w zakładach permskich, a kontynuowano ją w Związku Radzieckim, w tym w fabryce w Omsku.
W chwili wybuchu I wojny światowej Rosja dysponowała 76 działami tego typu w dziewiętnastu czterodziałowych bateriach artylerii ciężkiej oraz 8 działami w zapasie. Dodatkowo 23 działa służyły w fortecach na zachodnich granicach Rosji.
Po rozpoczęciu produkcji dział w Rosji w 1916 roku ich liczba wzrosła, a według danych z 15 czerwca 1917 roku wynosiła 189.
W 1930 roku w ZSRR rozpoczęto prace nad zmodernizowaną wersją armaty wz. 1910, która weszła do uzbrojenia jako 107 mm armata wz. 1910/30.