Sto dni Napoleona
Sto dni Napoleona (fr. Cent-Jours, znane także jako Lot orła) to okres od 1 marca, kiedy Napoleon Bonaparte powrócił z wyspy Elby, do 22 czerwca 1815, kiedy to abdykował po przegranej bitwie pod Waterloo z VII koalicją antyfrancuską, składającą się z połączonych sił brytyjskich i pruskich. W tym czasie Napoleon ponownie zdobył władzę we Francji.
Historia
W kwietniu 1814 roku, francuski Senat ogłosił detronizację cesarza Napoleona i przywrócił do władzy brata zgilotynowanego Ludwika XVI. Napoleon abdykował 6 kwietnia, zachowując tytuł cesarski, a władza nad wyspą Elbą została mu przyznana dożywotnio. Jego żona, Maria Luiza, oraz syn Napoleon II otrzymali Księstwo Parmy i Piacenzy. 30 maja 1814 roku, VI koalicja podpisała w Paryżu korzystny dla Francji pokój (I pokój paryski), a Ludwik XVIII Burbon został nowym królem. Nowy porządek w Europie miał być zatwierdzony na kongresie w Wiedniu, który rozpoczął swoje obrady we wrześniu 1814 roku. Ludwik XVIII wprowadził Kartę Konstytucyjną, zapewniającą wolność słowa, równość i braterstwo oraz powołał dwuizbowy parlament (Izba Deputowanych i Izba Parów). Społeczeństwo obawiało się powrotu rządów absolutystycznych, a zamieszki wśród dawnej arystokracji oraz dymisje napoleońskich generałów obniżały morale armii, co doprowadziło do odrodzenia kultu Napoleona.
Napoleon postanowił wrócić i 26 lutego 1815 roku opuścił Elbę. 1 marca, o godzinie 2:00 w nocy, wylądował z oddziałami liczącymi około 800 ludzi w zatoce Juan (obecnie mała miejscowość Golfe-Juan w gminie Vallauris, w okręgu Grasse) na Riwierze. W ten sposób rozpoczął tzw. lot orła – blisko trzytygodniową podróż do stolicy, w trakcie której przeszedł z pozycji wygnańca z powrotem na tron cesarski Francuzów. Po noclegu w oliwnym gaju, oddziały ruszyły w drogę o godzinie 23:00. 4 marca dotarli do Digne, 5 marca do Gap, gdzie została wydrukowana proklamacja, którą cesarz podyktował 28 lutego, jeszcze na pokładzie statku. 6 marca dotarli do Corps, u stóp dzisiejszego sanktuarium maryjnego La Salette. We wtorek, 7 marca, przez La Mure i Plateau Mateysine podążyli na północ. Wczesnym popołudniem na rozległych błoniach nad Wielkim Jeziorem Laffrey napotkali batalion piechoty, który stanął im na drodze. Wystąpienie cesarza do żołnierzy i przejście tego oddziału na stronę Napoleona, znane jako Spotkanie na Łące Laffrey, uznawane jest za kluczowy moment epopei „100 dni” Napoleona.
Wieczorem 7 marca, cesarz zajął Grenoble bez jednego wystrzału, witany przez wszystkie władze cywilne, wojskowe i kościelne miasta. 10 marca, o godzinie 19:00, prowadząc już 18 tysięcy żołnierzy i 300 dział, wkroczył do Lyonu, gdzie następnego dnia uznał się za najwyższą władzę we Francji i ogłosił tzw. Dekrety Lyońskie. 14 marca wieczorem dotarł do Châlons-sur-Marne, gdzie następnego dnia przyłączył się do niego marszałek Michel Ney.
20 marca dotarł do Paryża, witany owacyjnie przez Francuzów. O godzinie 21:00 tego dnia zajął Pałac Tuileries, opuszczony zaledwie 20 godzin wcześniej przez króla Ludwika XVIII. 22 kwietnia ogłosił liberalną konstytucję, opracowaną przez Benjamina Constanta.
Ostateczna bitwa miała miejsce na terenie Belgii, gdzie stacjonowały jeszcze wojska VI koalicji (pruskie pod dowództwem feldmarszałka Blüchera oraz brytyjskie księcia Wellingtona). Chociaż część armii pruskiej została wcześniej powstrzymana, Blücherowi udało się wesprzeć Wellingtona w decydującym momencie bitwy pod Waterloo, gdy zwycięstwo Francuzów było bliskie. Ostatecznie koalicja Wielkiej Brytanii i Prus pokonała Napoleona 18 czerwca 1815 roku. Rezultatem była II pokój paryski, podpisany w listopadzie 1815 roku.
22 czerwca 1815 roku Napoleon abdykował po raz drugi po „100 dniach”. 3 lipca 1815 roku dotarł do Rochefort, próbując przedostać się do Ameryki, jednak z powodu blokady portu przez okręty Royal Navy było to niemożliwe. 8 lipca 1815 roku Ludwik XVIII powrócił do Paryża. 15 lipca 1815 roku Napoleon poddał się kapitanowi fregaty HMS „Bellerophon”, Frederickowi Maitlandowi, i jako więzień brytyjski został przewieziony do Plymouth. 31 lipca 1815 roku delegacja rządu brytyjskiego poinformowała Napoleona, że zostanie deportowany na Wyspę Świętej Heleny. 7 sierpnia 1815 roku przeniesiono go na HMS „Northumberland”; podróż do miejsca zesłania trwała od 7 sierpnia do 15 października 1815 roku. Napoleon zmarł w Longwood House na Wyspie Świętej Heleny 5 maja 1821 roku.
Galeria
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
David GD.G. Chandler, The Illustrated Napoleon, wyd. 1st ed, New York: H. Holt, 1990, ISBN 0-8050-0442-4, OCLC 21029683. Brak numerów stron w książce.