10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko

10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko

Moneta dziesięciozłotowa o nominale 10 złotych, znana jako wzór 1959, została wprowadzona do obiegu 1 lipca 1959 roku na podstawie zarządzenia z 5 czerwca 1959 roku (M.P. z 1959 r. nr 56, poz. 271). Została wycofana z obiegu 1 stycznia 1978 roku, na mocy zarządzenia Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 roku (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79).

Moneta ta była bita z datami rocznymi 1959, 1960 oraz 1966 w ramach serii tematycznej poświęconej Wielkim Polakom.

Awers

W centralnym miejscu awersu znajduje się godło – orzeł bez korony. Pod nim widnieje rok bicia, a wokół umieszczony jest napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”. Na monecie z 1966 roku, pod łapą orła, dodano znak mennicy warszawskiej.

Rewers

Na rewersie monety przedstawiono lewy profil Tadeusza Kościuszki oraz napis „ZŁ 10 ZŁ”.

Nakład

Moneta została wyprodukowana w Mennicy Państwowej z materiału miedzioniklowego MN19, na krążku o średnicy 31 mm i masie 12,9 grama, z rantem ząbkowanym, według projektu Kazimierza Zielińskiego. Nakłady tej monety w poszczególnych latach były następujące:

Opis

Wprowadzenie dziesięciozłotówki do obiegu miało miejsce równocześnie z monetą 10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik, co miało na celu wycofanie banknotu o tym samym nominale, który był w obiegu od reformy walutowej w 1950 roku. Moneta została zastąpiona dziesięciozłotówką wzór 1969 Tadeusz Kościuszko, która różniła się jedynie zmniejszoną średnicą do 28 mm.

Do momentu wprowadzenia w 1975 roku dziesięciozłotówek o średnicy 25 mm, moneta ta była w obiegu razem ze swoją następczynią z Tadeuszem Kościuszką o mniejszej średnicy (wzór 1969, ɸ28 mm), dziesięciozłotówkami z Mikołajem Kopernikiem (wzór 1959, ɸ31 mm oraz wzór 1967, ɸ28 mm), czterema okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 31 mm oraz dziewięcioma okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 28 mm.

Po wprowadzeniu w 1975 roku dziesięciozłotówek z Bolesławem Prusem i Adamem Mickiewiczem o średnicy 25 mm, wszystkie te monety były w obiegu aż do 1 stycznia 1978 roku, kiedy to monety o średnicach 31 i 28 mm zostały wycofane.

Wersje próbne

Istnieje również wersja tej monety z serii próbnej w niklu (rok 1960) z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk. W katalogach wspomniano również o wersji próbnej technologicznej w aluminium z 1960 roku, która nie zawierała napisu „PRÓBA” i powstała w nakładzie 10 sztuk.

W opracowaniach katalogowych z XXI wieku wymieniany jest rocznik 1958 tej monety, klasyfikowany jako próba technologiczna, na której brak napisu PRÓBA. Moneta ta została sprzedana na 64. aukcji Warszawskiego Centrum Numizmatycznego. Materiałem, z którego została wykonana, jest miedzionikiel, tak jak w przypadku roczników 1959, 1960 oraz 1966. Autor tego opracowania wskazuje, że w inwentarzach Mennicy Państwowej wymienia się nakład 5 sztuk, natomiast zestawienia monet Narodowego Banku Polskiego nie uwzględniają żadnego egzemplarza z tego rocznika.

W serii próbnych monet w niklu wybito, z datą 1960, konkurencyjny projekt dziesięciozłotówki obiegowej z Tadeuszem Kościuszką, z mniejszym wizerunkiem oraz napisem „10 ZŁOTYCH” na rewersie, jak również inny projekt dziesięciozłotówki obiegowej z tego samego roku, z kołem zębatym i napisem „10 zł” na rewersie.

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne