10 złotych wzór 1959 Mikołaj Kopernik
Moneta dziesięciozłotowa, znana jako 10 złotych wzór 1959, została wprowadzona do obiegu 1 lipca 1959 roku na podstawie zarządzenia z 5 czerwca 1959 roku (M.P. z 1959 r. nr 56, poz. 271). Została wycofana 1 stycznia 1978 roku zgodnie z zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 roku (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79).
Monetę wybito z datami rocznymi 1959 oraz 1965 w ramach serii tematycznej Wielcy Polacy.
Awers
W centralnej części awersu znajduje się godło – orzeł bez korony, po obu stronach orła umieszczono rok bicia. Wokół znajduje się napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a na dole napis „ZŁ 10 ZŁ”. W monecie z 1965 roku, pod łapą orła, dodano znak mennicy warszawskiej.
Rewers
Na rewersie umieszczono wizerunek Mikołaja Kopernika oraz napis „MIKOŁAJ KOPERNIK”. Z prawej strony, na dole, znajduje się monogram JG, od pierwszych liter imienia i nazwiska projektanta.
Nakład
Moneta była bita w Mennicy Państwowej z miedzioniklu MN19, na krążku o średnicy 31 mm i masie 12,9 grama, z rantem ząbkowanym, według projektu Józefa Gosławskiego. Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco:
Opis
Dziesięciozłotówka została wprowadzona do obiegu razem z 10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko w celu wycofania banknotu o tym samym nominale, który był w obiegu od reformy walutowej w 1950 roku. Moneta została zastąpiona dziesięciozłotówką wzór 1967 Mikołaj Kopernik, różniącą się jedynie zmniejszoną do 28 mm średnicą.
Przed wprowadzeniem w 1975 roku dziesięciozłotówek o średnicy 25 mm, moneta ta krążyła w obiegu razem ze swoją następczynią z Mikołajem Kopernikiem o zmniejszonej średnicy (wzór 1967, ɸ28 mm), z dziesięciozłotówkami z Tadeuszem Kościuszką (wzór 1959, ɸ31 mm) oraz (wzór 1969, ɸ28 mm), a także z czterema okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 31 mm i dziewięcioma okolicznościowymi dziesięciozłotówkami o średnicy 28 mm.
Po wprowadzeniu w 1975 roku dziesięciozłotówek z Bolesławem Prusem i Adamem Mickiewiczem o średnicy 25 mm, wszystkie te monety były w obiegu aż do 1 stycznia 1978 roku, kiedy to dziesięciozłotówki o średnicach 31 i 28 mm zostały wycofane.
Wersje próbne
Istnieje wersja tej monety, która należy do serii próbnej w niklu (rok 1959) z wypukłym napisem „PRÓBA”, wydana w nakładzie 500 sztuk. Katalogi wskazują również na istnienie wersji próbnych technologicznych w aluminium (1959, bez napisu „PRÓBA”, 10 sztuk), w aluminium (1965, bez napisu „PRÓBA”, 5 sztuk) oraz w miedzioniklu (1965, nakład nieznany).
W serii monet próbnych w niklu wybito, z datą 1960, konkurencyjny projekt dziesięciozłotówki obiegowej, z kołem zębatym i napisem „10 zł” na rewersie. W roku 1973 wybito także próbę niklową dziesięciozłotówki o niezmienionym rysunku, z nową średnicą zmniejszoną do 25 mm.
Zobacz też
- 10 złotych wzór 1959 Tadeusz Kościuszko
- 10 złotych wzór 1969 Tadeusz Kościuszko
- 10 złotych wzór 1975 Adam Mickiewicz
- 10 złotych wzór 1975 Bolesław Prus
- 10 złotych