10 złotych 1938 Klamry – moneta sklasyfikowana jako próbna z okresu złotowego II Rzeczypospolitej, wybita w latach pięćdziesiątych XX wieku z aluminium. Jest to hybryda rewersu 23-milimetrowej wersji 10-złotówki klamry z 1934 roku oraz awersu stosowanego w 50-groszówkach z 1938 roku.
Na awersie monety, pod łapą orła z prawej strony, znajduje się znak mennicy, natomiast na rewersie umieszczony jest wypukły napis „PRÓBA”.
Awers
Awers przedstawia godło – orła w koronie, zgodnego ze wzorem godła państwowego zaprojektowanego przez Zygmunta Kamińskiego, który został wprowadzony w 1927 roku (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980). Na dole umieszczono datę – „♦ 1938 ♦”, a wokół w otoku widnieje napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”. Pod łapą orła z prawej strony znajduje się herb Kościesza, będący znakiem mennicy warszawskiej. Projekt awersu stworzył Józef Aumiller.
Rewers
Na rewersie widnieją cztery złączone klamry, w ich wnętrzu umieszczono nominał „10”, a poniżej „ZŁOTYCH”. Po bokach znajdują się młot oraz gałązka dębowa, na górze snopek, a na dole cyrkiel i rulon papieru. Na samym dole umieszczono wypukły napis „PRÓBA”. Projekt rewersu opracował Wojciech Jastrzębowski.
Opis
Moneta została wybita w aluminium, posiada krążki o średnicy 23 mm i masie 2 gramów, wykonana została stemplem zwykłym, z rantem ząbkowanym.
Pod koniec drugiego dziesięciolecia XXI wieku, z znanych monet II Rzeczypospolitej, dziesięciozłotówka próbna z klamrami z 1938 roku jest opisywana jako odrębna pozycja katalogowa, będąca hybrydą powstałą z połączenia:
- rewersu 10 złotych 1934 Klamry o średnicy 23 mm,
- awersu 50 groszy 1938.
Obydwa stemple znajdują się w zbiorach mennicy. Moneta została wykonana w 1953 roku z inicjatywy kustosza zbioru Mennicy Państwowej – Sebastiana Jarosza, razem z innymi monetami wyemitowanymi w tym samym roku, również w aluminium:
- złotówkami z 1929 roku, z wklęsłym napisem „PRÓBA”,
- dwuzłotówką z 1936 roku „Żaglowiec” z wklęsłym napisem „PRÓBA” lub bez napisu (pojedyncze egzemplarze).
Odmiany
W publikacjach z lat 70. i 80. XX wieku podawano informacje, że istniała zarówno 23-milimetrowa aluminiowa wersja monety 10 złotych 1934 Klamry, jak i bita w aluminium hybryda 10 złotych 1938 Klamry, klasyfikując obie monety jako jedną pozycję katalogową. W opracowaniach wydanych w drugim dziesięcioleciu XXI wieku nastąpiła istotna zmiana:
- wersja aluminiowa 10 złotych 1934 Klamry o średnicy 23 mm została usunięta,
- pojawiła się oddzielna pozycja 10 złotych 1938 Klamry jako jedyna aluminiowa wersja z rewersem „Klamry” Wojciecha Jastrzębowskiego.
Zobacz też
- 10 złotych 1934 Klamry
- próbne monety II Rzeczypospolitej
- 10 złotych
Przypisy
Bibliografia
J. Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939, Nefryt, Szczecin, wydanie I, ISBN 978-83-87355-65-4