10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (10 plm) to jednostka lotnictwa myśliwskiego ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W październiku 1944 roku, na podstawie radzieckiego 246 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego z 16 Armii Lotniczej, utworzono 10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego na lotnisku w Karłówce (ZSRR).
Jednostka ta weszła w skład 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego.
Na koniec kwietnia 1945 roku pułk liczył 166 osób, w tym 64 oficerów, 92 podoficerów oraz 10 żołnierzy. W składzie znajdowało się 34 pilotów. Na uzbrojeniu jednostki było 33 samoloty, w tym 30 Jak-9, 2 Jak-3 oraz 1 samolot łącznikowy Po-2.
W dniach 22-24 kwietnia pułk przeniósł się na przyfrontowe lotnisko w Białęgach, koło Kostrzyna nad Odrą.
Po zakończeniu wojny pułk wrócił na lotnisko w Kutnie, a po kilku dniach został przeniesiony do Łęczycy.
W 1946 roku 10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego został przemianowany na 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego. W 1967 roku przywrócono mu pierwotny numer – 10. Pełna nazwa jednostki brzmiała: 10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego im. Ludowych Partyzantów Ziemi Krakowskiej.
Działania bojowe pułku
26 kwietnia 1945 roku, razem z 7 plsz, samoloty pułku zaatakowały oddziały niemieckie w okolicach Gross Schónebeck. Stoczono cztery walki powietrzne, podczas których zestrzelono dwa samoloty typu FW-190.
W dniach 25-27 kwietnia załogi pułku prowadziły rozpoznanie powietrzne. 27 kwietnia jednostka została przeniesiona na lotnisko Griinthal.
29 kwietnia eskadry osłaniały samoloty 8 plsz, które przeprowadzały ataki na lotnisko Neuruppin. Ponadto, załogi prowadziły działania rozpoznawcze w rejonach Fehrbellin, Rhinow i Rathenow. Tego dnia zestrzelono 4 samoloty typu FW-190.
30 kwietnia pułk przeprowadzał rozpoznanie w parach w okolicach Neuruppin, Wusterhausen i Rhinow. Grupy składające się z 4–6 samolotów Jak-9 osłaniały drugie rzuty, tyły oraz stanowiska dowodzenia 1 Armii WP w rejonie Fiatów, Kónigshorst i Paaren.
1 maja pułk został przeniesiony na lotnisko Eichstadt, gdzie wykonano 28 lotów bojowych. 3 maja samoloty pułku zaatakowały oddziały niemieckie działające z kompleksu leśnego w pobliżu Kremerphaul, które zagrażały lotniskom 3 DLM.
W operacji berlińskiej 10 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego wykonał 254 loty bojowe. W trakcie sześciu walk powietrznych, w których uczestniczyło 26 własnych samolotów, piloci pułku zestrzelili 7 maszyn wroga. W wyniku działań, straty własne obejmowały zestrzelonego przez artylerię przeciwlotniczą dowódcę klucza ppor. N. Carew oraz ciężko rannego chor. pil. Michała Bajczykowa.
Obsada personalna pułku
dowódca pułku – mjr M. Kożewnikow
zastępca do spraw polityczno-wychowawczych – mjr J. Pietraszenko
szef sztabu – mjr A. Bondarenko
nawigator pułku – kpt. Małyszko
pomocnik dowódcy pułku do spraw strzelania powietrznego – E. Timoszkin
dowódcy eskadr:
- kpt. Aleksy Bystrow
- por. Wasyl Cezar
- kpt. Aleksander Kuźniecow
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Izydor Koliński: Lotnictwo Polski Ludowej 1944-1947. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-0727-X.
Czesław Krzemiński: Pułki Ludowego Lotnictwa Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0196-7.
Izydor Koliński: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.