10 Korpus Strzelecki (ros. 10-й стрелковый корпус) to wyższy związek taktyczny Armii Czerwonej.
Formowanie i walki
Korpus został utworzony w 1922 roku. W 1939 roku wchodził w skład 3 Armii i brał udział w ataku na Polskę wraz z wojskami III Rzeszy oraz Słowacji. Następnie, jako część 7 Armii, uczestniczył w wojnie radziecko-fińskiej. W 1941 roku, podczas niemieckiego ataku na Związek Radziecki, korpusem dowodził gen. mjr Iwan Nikołajew, przynależący do 8 Armii. W tym czasie w 10 KS służyło około 25 000 żołnierzy, dysponujących 453 działami oraz moździerzami, a także 12 czołgami. Już na początku niemieckiego ataku 90 Dywizja została rozbita, a resztki korpusu wycofały się do Rygi. Tam 10 KS został wzmocniony przez 22 Zmotoryzowaną Dywizję Strzelecką NKWD, jednak pod presją wojsk niemieckich musiał opuścić miasto. W kolejnych starciach brał udział pod Tallinnem, skąd 28 sierpnia został ewakuowany do Kronsztadu. 10 września 1941 roku korpus został rozwiązany.
10 KS był formowany jeszcze dwukrotnie. Podczas swojego trzeciego (ostatniego) formowania w 1943 roku został włączony do 58 Armii. Szlak bojowy zakończył w składzie 51 Armii, uczestnicząc w likwidacji niemieckich wojsk odciętych w tzw. kotle kurlandzkim.
Dowództwo korpusu
Dowódcy:
- Pawieł Dybienko (1924-1925)
- Komdiw Jewgienij Jegorow
- gen. mjr Iwan Nikołajew
- gen. mjr Aleksandr Pychtin (3.02.1943 – 17.03.1943)
- gen. mjr Konstanty Niewierow (od 17.03.1943 do czerwca 1948)
Szefowie sztabu:
- płk Lew Samoiłow
Struktura organizacyjna
Skład w 1939 roku:
- jednostki korpuśne oraz
- 115 Dywizja Strzelecka
- 126 Dywizja Strzelecka
Skład 22 czerwca 1941 roku:
- 10 Dywizja Strzelecka
- 48 Dywizja Strzelecka
- 90 Dywizja Strzelecka
Przypisy
Bibliografia
Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitler uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.