10 halerzy Protektoratu Czech i Moraw

10 halerzy

10 halerzy (cz. 10 haléřů) to moneta, która była w obiegu w Protektoracie Czech i Moraw. Wyemitowano ją w 1940 roku, a ostatecznie wycofano z obiegu z końcem 1951 roku. Projekt wzoru monety stworzył medalier Jaroslav Eder, częściowo bazując na wcześniejszych dziełach Otakara Španiela.

Wzór

Na awersie monety, w centralnej części, umieszczono godło pochodzące z małego herbu Protektoratu Czech i Moraw – heraldycznego lwa, który jest wspięty i koronowany, a także ma podwójny ogon. Pod tym symbolem znajduje się rok bicia. Całość otacza dwuczęściowa inskrypcja z nazwą kraju. W górnej części, zapisaną wewnętrznie, umieszczono napis w języku niemieckim „Böhmen und Mähren” w gotyckiej frakturze. Dolna część, zapisana zewnętrznie, zawiera czeski napis „ČECHY A MORAVA”. Obie części legendy oddzielają ozdobne elementy w kształcie krzyżyków złożonych z pięciu kropek.

Rewers monety przedstawia fragment praskiego Mostu Karola, na którym widoczne są trzy filary oraz cztery przęsła (boczne jedynie w fragmencie). Poniżej zarysowano dwanaście falistych linii symbolizujących rzekę Wełtawę. Pośrodku fal umieszczono okrąg z nominałem monety zapisanym arabskimi cyframi. Wzór rewersu nawiązuje do wyglądu 10 czechosłowackich halerzy z 1922 roku, co wynika z umowy między Jaroslavem Ederem a twórcą pierwotnego projektu, Otakarem Španielem.

Nakład

Emisja monet o nominale 10 halerzy była oparta na rozporządzeniu ministra finansów Protektoratu, wydanym 31 października 1940 roku. W dokumencie tym określono zarówno wzór, jak i fizyczne cechy monet. Bito je z cynkowych krążków, których masa wynosiła 1,89 g (z 1 kg surowca produkowano 530 sztuk). Gotowe monety miały średnicę 17 mm i gładki rant. W latach 1940–1944 wyprodukowano ich nieco ponad 82 miliony sztuk. Proces bicia odbywał się w przedsiębiorstwie Vichr a spol. w Lysej nad Labem.

Monety dziesięciohalerzowe wprowadzono do obiegu w dniu publikacji rozporządzenia w dzienniku ustaw, czyli 25 listopada 1940 roku. Zostały demonetyzowane w Czechosłowacji z końcem 1951 roku.

Zobacz też

Przypisy