10 Uralsko-Lwowski Gwardyjski Ochotniczy Korpus Pancerny, odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru, Suworowa i Kutuzowa (ros. 10-й гвардейский танковый Уральско-Львовский Краснознамённый, орденов Суворова и Кутузова добровольческий корпус) – to jednostka pancerna Armii Czerwonej, która działała w czasie II wojny światowej.
Historia
10 Gwardyjski Korpus Pancerny został utworzony w 1943 roku. Brał udział w walkach na froncie wschodnim i stanowił część 4 Gwardyjskiej Armii Pancernej. Jego dowódcą był płk Nił Czuprow. W trakcie operacji lwowsko-sandomierskiej wielu żołnierzy z 63 Gwardyjskiej Brygady Pancernej przynależącej do 10 Korpusu zostało odznaczonych za swoje męstwo. Dowódca brygady, płk Michał Fomiczew, otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. W walkach o Lwów brały udział wszystkie brygady wchodzące w skład 10 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego.
Później korpus uczestniczył w operacji wiślańsko-odrzańskiej.
Kontynuując ofensywę, brał udział w walkach o Złoczew, Burzenin, Bełchatów, Prudnik, Ostrzeszów, Szprotawę i Żary. Za osobistą odwagę w czasie zdobywania Burzenina trzech żołnierzy z 10 Korpusu zostało uhonorowanych tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Atak niemieckiej 1 Dywizji Pancerno-Spadochronowej Hermanna Göringa, wyprowadzony z rejonu Ścinawy, został powstrzymany przez 10 Gwardyjski Korpus. Następnie, po dwudniowych walkach, korpus zdobył Lubin. Pod dowództwem gen. Biełowa 10 Korpus brał udział w walkach na terenie Czechosłowacji, prowadząc atak w kierunku Pragi.
W 25. rocznicę wyzwolenia Prudnika, władze miasta nadały tytuł honorowego obywatela Prudnika ppłk Kimowi Łożkinowi, który uczestniczył w walkach o zdobycie tego miasta.
Dowódcy korpusu
Dowódcy:
- gen. por. Georgij Rodin (23.10.1943 – 15.03.1944),
- gen. por. Jewtichij Biełow (16.03.1944 – 29.09.1944),
- płk Nił Czuprow (29.09.1944 – 10.02.1945, poległ 24 marca 1945)
- gen. lejtn. Jewtichij Biełow (10.02.1945 – 30.06.1945).
Szefowie sztabu:
- płk Michaił Fomiczow (23.10.1943 – 01.02.1944),
- płk Aleksandr Łozowski (18.02.1944 – 01.05.1944),
- płk Iwan Waganow (01.05.1944 – 06.07.1944),
- płk Piotr Biełow (06.07.1944 – 05.08.1944),
- płk Aleksandr Łozowski (05.08.1944 – 26.12.1944),
- płk Kalina Chmyłow (05.12.1944 – 17.01.1945),
- płk Piotr Biełow (17.01.1945 – 27.04.1945),
- płk Aleksandr Łozowski (28.04.1945 – 14.07.1945).
Struktura organizacyjna
- 61 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Wasyl Zajcew,
- 62 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Siergiej Denisow,
- 63 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Michał Fomiczew,
- 29 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej.
Przypisy
Bibliografia
Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
David Porter: Pojazdy pancerne Armii Czerwonej 1939-1945. Warszawa: 2015.
Jan Gerhard: Berlin 1945. Warszawa: 1968.
P. Pospiełow: Wielka wojna narodowa Związku Radzieckiego 1941-1945. Warszawa: 1969.
Jerzy Węgierski: W lwowskiej Armii Krajowej. Warszawa: 1989.