10 Dywizja Pancerna
10 Dywizja Pancerna (niem. 10. Panzer-Division) to niemiecka dywizja pancerna, która brała udział w II wojnie światowej. Uczestniczyła w ataku na Polskę, inwazji na Związek Radziecki oraz działaniach przeciwko aliantom zachodnim.
Historia
Dywizja została utworzona na podstawie rozkazu z dnia 1 kwietnia 1939 roku w Pradze, a jej wyposażenie pochodziło z uzbrojenia zdobytego po zajęciu Czechosłowacji.
Podczas kampanii wrześniowej znajdowała się w rezerwie Grupy Armii Północ, a po zakończeniu walk w Polsce została przerzucona na zachód.
W trakcie kampanii francuskiej walczyła na obszarze Francji, należąc do kolejno 4. i 2. Armii. 26 maja 1940 roku zdobyła twierdzę oraz port w Calais. Po zakończeniu walk dywizja pozostała we Francji aż do lutego 1941 roku.
Następnie została przeniesiona do Niemiec, a w czerwcu 1941 roku weszła w skład 2 Grupy Pancernej, a później 4 Grupy Pancernej. W ramach tych grup wzięła udział w ataku na ZSRR, walcząc w strukturach Grupy Armii Środek, w tym pod Mińskiem, Smoleńskiem oraz pod Moską. Na froncie wschodnim działała aż do kwietnia 1942 roku.
W maju 1942 roku dywizja została przerzucona do okupowanej Francji, gdzie w sierpniu tego samego roku brała udział w walkach pod Dieppe.
W grudniu 1942 roku przeniesiono ją do Tunezji, gdzie stoczyła walki przeciwko wojskom amerykańskim. W maju 1943 roku dywizja została całkowicie rozbita przez siły amerykańskie, co zakończyło jej istnienie.
Oficerowie dowództwa dywizji
Dowódcy dywizji:
- gen. wojsk panc. Ferdinand Schaal (1939–1941)
- gen. por. Wolfgang Fischer (1941–1943)
- gen. por. Friedrich Freiherr von Broich (1943)
Struktura organizacyjna
Skład w 1939:
- 8 pułk pancerny (Panzer-Regiment 8)
- 86 zmotoryzowany pułk piechoty (Infanterie-Regiment 86 (mot.))
- 2/29 pułku artylerii (II. / Artillerie-Regiment 29)
- 1/8 pułku rozpoznawczego (I. / Aufklärungs-Regiment 8)
Skład w 1940:
- 4 Brygada Pancerna (Panzer-Brigade 4)
- 7 pułk pancerny (Panzer-Regiment 7)
- 8 pułk pancerny (Panzer-Regiment 8)
- 10 Brygada Strzelców (Schützen-Brigade 10)
- 69 pułk strzelców (Schützen-Regiment 69)
- 86 pułk strzelców (Schützen-Regiment 86)
- 706 ciężka kompania broni wsparcia piechoty (Schwere Infanterie-Geschütz-Kompanie 706)
- 90 pułk artylerii (Artillerie-Regiment 90)
- 90 batalion rozpoznawczy (Aufklärungs-Abteilung 90)
- 90 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 90)
- 90 batalion pionierów (Pionier-Bataillon 90)
- 90 batalion łączności (Nachrichten-Abteilung 90)
Skład w 1943:
- 7 pułk pancerny (Panzer-Regiment 7)
- 10 Brygada Grenadierów Pancernych (Panzergrenadier-Brigade 10)
- 69 pułk grenadierów pancernych (Panzergrenadier-Regiment 69)
- 86 pułk grenadierów pancernych (Panzergrenadier-Regiment 86)
- 90 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 90)
- 10 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer-Aufklärungs-Abteilung 10)
- 302 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flak-Artillerie-Abteilung 302)
- 90 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 90)
- 49 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 49)
- 90 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 90)
Przypisy
Bibliografia
- Marcin Bryja: Panzerwaffe. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996. ISBN 83-86209-67-4. Brak numerów stron w książce
- Chris Bishop: Niemieckie wojska pancerne w II wojnie światowej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2009. ISBN 978-83-11-11391-6. Brak numerów stron w książce
- Jean Restayn, N. Moller: Combat history of 10 Panzer Division. J.J. Fedorowicz Publishing Inc., 2003. ISBN 0-921991-76-2. Brak numerów stron w książce
- Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
- Leksykon Wehrmachtu – 10 Dywizja Pancerna