10 Brygada Artylerii Ciężkiej (10 BAC)
10 Brygada Artylerii Ciężkiej (10 BAC) to związek taktyczny ciężkiej artylerii Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Brygada została sformowana w rejonie Zamościa na podstawie rozkazu Naczelnego Dowódcy WP nr 50 z dnia 10 października 1944 roku, jako część 3 Armii WP. Po zakończeniu formowania armii, weszła w skład 5 Dywizji Artylerii.
W 1945 roku, w Toruniu, brygada została przeformowana w 71 pułk artylerii ciężkiej i podporządkowana dowódcy 13 Brygady Artylerii Ciężkiej. W 1948 roku jednostka została przeniesiona do Chełmna. W lipcu 1949 roku pułk uzyskał samodzielność oraz został wzmocniony personelem i sprzętem z rozwiązującego się 30 dywizjonu artylerii ciężkiej. W 1951 roku 71 pac został przekształcony w 21 Brygadę Artylerii Ciężkiej.
Brygada była częścią 6 Dywizji Artylerii Przełamania z Grudziądza, a od jesieni 1956 roku przynależała do 5 Dywizji Artylerii Armat. W 1955 roku jednostka przyjęła nazwę 21 Brygada Artylerii Armat. Do 15 sierpnia 1957 roku brygada została przekształcona w 92 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego.
Dowódcy jednostki
płk Wasilij Klimkowski – 13.XI.1944–3.VIII.1945
Skład organizacyjny
- Dowództwo i sztab
- 3 x dywizjon artylerii
- 3 x bateria artylerii
- park artyleryjski
Stan etatowy: żołnierzy – 1129 (oficerów – 116, podoficerów – 308, kanonierów – 705)
Podstawowy sprzęt i uzbrojenie
- 152 mm haubico-armata – 36
- rusznice przeciwpancerne – 36
- karabiny maszynowe – 18
- samochody – 102
- ciągniki – 45
Przekształcenia
10 Brygada Artylerii Ciężkiej → 71 pułk artylerii ciężkiej → 21 Brygada Artylerii Ciężkiej → 21 Brygada Artylerii Armat → 92 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.