1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy przewiązany

1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy przewiązany – to moneta próbna z okresu złotowego II Rzeczypospolitej, wybita zgodnie z projektem Józefa Aumillera z rokiem 1928.

Moneta ta jest częścią serii czterech próbnych złotówek z 1928 roku, stworzonych przez Józefa Aumillera, z których żadna nie została wykorzystana jako wzór dla wprowadzonej w 1929 roku monety niklowej o tym samym nominale.

Na tej monecie nie widnieje napis „PRÓBA”, natomiast znak mennicy znajduje się na rewersie.

Rys historyczny

W ramach reformy walutowej przeprowadzonej przez Władysława Grabskiego, na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 stycznia 1924 roku, które zostało nowelizowane w kwietniu tego samego roku, wprowadzono między innymi srebrną monetę jednozłotową (próby 750) o masie 5 gramów i średnicy 23 mm. Wzór tej monety ustalono rozporządzeniem Ministra Skarbu z 26 maja 1924 roku, obok wzorów innych nominałów od 1 grosza do 100 złotych.

Na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 5 listopada 1927 roku, zmodyfikowano system monetarny, zastępując srebrną monetę jednozłotową jej niklowym odpowiednikiem, który miał masę 7 gramów i średnicę 25 mm.

Cztery projekty wzoru niklowej złotówki stworzył Józef Aumiller, kierownik artystyczny Mennicy Państwowej, który jednocześnie prowadził dział medalierski. Monety te miały taki sam awers z rokiem 1928 oraz rysunkiem godła, zgodnym z projektem Zygmunta Kamińskiego, który został wprowadzony w grudniu 1927 roku (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980).

Rewersy Aumillera charakteryzowały się tradycyjną kompozycją. W centralnej części znajdował się nominał otoczony jednym z czterech wieńców:

wieńcem zbożowym,
wieńcem dębowym,
wieńcem kwiatowym przewiązanym u dołu,
wieńcem kwiatowym nieprzewiązanym u dołu.

Projekty te nie spotkały się z uznaniem. W ogłoszonym konkursie wybrano do realizacji projekt M. Kotarbińskiego, w którym nominał był otoczony ornamentem geometrycznym w stylu art déco.

Awers

Na awersie znajduje się godło – orzeł w koronie, zgodny z wzorem z grudnia 1927 roku, a wokół niego zamieszczono napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”. Na dole umieszczono rok – 1928, po obu stronach którego znajdują się spłaszczone gwiazdy sześcioramienne.

Rewers

Na rewersie umieszczono nominał „1”, otoczony wieńcem z liści i owoców przewiązanym u dołu, a poniżej, w otoku, znajduje się napis „ZŁOTY”, za którym widnieje herb Kościesza – znak mennicy w Warszawie.

Opis

Moneta została wybita w Mennicy Państwowej, ma gładki rant i średnicę 25 mm w:

niklu – nakład 30 sztuk,
brązie – nakład 105 sztuk,
miedzi – nakład 5 sztuk.

Istnieje także drugi projekt Józefa Aumillera rewersu z wieńcem złożonym z kwiatów i owoców – nieprzewiązanym u dołu.

Pod koniec drugiego dziesięciolecia XXI wieku, spośród znanych monet II Rzeczypospolitej, złotówka z wieńcem kwiatowym przewiązanym z 1928 roku jest:

jednym z czterech wzorów próbnych złotówek z wieńcami stworzonych przez Józefa Aumillera w 1928 roku,
jedną z dziewięciu złotówek, obok:

obiegowej złotówki wzoru 1924 – projektu Tadeusza Breyera,
próbnej 1 złoty 1928 Wieniec zbożowy – również projektu Józefa Aumillera,
próbnej 1 złoty 1928 Wieniec dębowy – również projektu Józefa Aumillera,
próbnej 1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy nieprzewiązany – również projektu Józefa Aumillera,
próbnej 1 złoty 1929 Wieniec kwiatowy nieprzewiązany – awers projektu M. Kotarbińskiego, rewers projektu Józefa Aumillera,
obiegowej złotówki z 1929 – projektu M. Kotarbińskiego,
wersji próbnej o średnicy 20 mm obiegowej złotówki 1929 z napisem „PRÓBA” – projektu M. Kotarbińskiego,
próbnej 1 złoty 1932 Polonia – projektu Antoniego Madeyskiego.