1 Zaporoska Brygada Strzelców

To oddział piechoty Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na skutek negocjacji atamana Symona Petlury z Józefem Piłsudskim, naczelnym wodzem wojsk polskich oraz naczelnikiem państwa, które miały miejsce w grudniu 1919 roku, uzyskano zgodę na utworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce.

Brygada została powołana na podstawie rozkazu dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 40 z dnia 16 czerwca 1920 roku, na bazie rozformowanego Zaporoskiego pułku piechoty. W lipcu w ramach brygady zorganizowano 4 Zaporoski Kureń Strzelców im. Tarasa Triasyły, który miał zastąpić Bohuno-Karmelucki Kureń Piechoty, przeniesiony do 2 Zaporoskiej Brygady Strzelców. Nowo utworzony kureń rozpoczął swoje działania od rabunków na zachodnim brzegu Zbrucza. Wkrótce po tym incydencie kureń został rozwiązany, a 7 września powołano nowy – 4 Zaporoski kureń strzelców im. płk. Iwana Bohuna, który używał pieczęci dawnego 4 Bohuńskiego pułku piechoty. Pod koniec października kureń ten został włączony do nowo utworzonej 3 Zaporoskiej Brygady Strzelców.

Do końca września 1 Zaporoska Brygada Strzelców dysponowała 1 baterią 1 Zaporoskiego kurenia artylerii.

W październiku Armia URL zorganizowała mobilizację, co doprowadziło do znacznego zwiększenia liczebności oddziałów. Po podpisaniu przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października ukraińskie wojska musiały prowadzić działania zbrojne samodzielnie.

21 listopada, pod presją wojsk sowieckich, 1 Zaporoska Brygada Strzelców przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie. Żołnierze trafili do obozu internowania w Pikulicach. Na podstawie rozkazu dowódcy 1 Zaporoskiej Dywizji Strzelców nr 252 z 6 października 1922 roku, 1 Zaporoska Brygada Strzelców została przekształcona w sotnię zbiorczą, a kurenie w czoty zbiorcze, zachowując przy tym swoje tradycyjne nazwy.

Struktura organizacyjna

Organizacja brygady w listopadzie 1920 roku:

dowództwo i sztab
Kryłowska sotnia konna
drużyna łączności
półsotnia warty polowej
oddział zaopatrzenia
1 Zaporoski kureń strzelców im. URL
2 Zaporoski kureń strzelców im. hetm. Iwana Mazepy
3 Zaporoski kureń strzelców im. płk. Seweryna Nalewajki
szpital brygady

Żołnierze oddziału

== Uwagi ==

== Przypisy ==

== Bibliografia ==

Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.

Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.

Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.

Sebastian Szajdak: Polsko – ukraiński sojusz polityczno–wojskowy w 1920 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-132-8.