1W12 Maszyna
1W12 Maszyna (ros. Машина 1В12) to system pojazdów do automatycznego kierowania ogniem artylerii samobieżnej, składający się z czterech artyleryjskich wozów kierowania.
Przeznaczenie
Wozy systemu kierowania ogniem artylerii 1W12 Maszyna pełnią funkcję mobilnych centrów dowodzenia, współpracując z jednostkami piechoty zmotoryzowanej oraz czołgami, aby zapewnić rozpoznanie i kierowanie ogniem artylerii. System ten obejmuje wozy kierowania artylerią: 1W13, 1W14, 1W15 i 1W16, które różnią się modyfikacjami oraz wyposażeniem. Pojazdy te umożliwiają skuteczne kierowanie ogniem artylerii w każdych warunkach pogodowych, zarówno w dzień, jak i w nocy, w temperaturach od -40 °C do +45 °C, przy wilgotności względnej do 98% oraz zawartości pyłu w powietrzu do 2 g/m³, a także w warunkach górskich do wysokości 3000 m n.p.m.
Konstrukcja
Pojazdy zaprojektowano na podstawie pływającego i opancerzonego podwozia uniwersalnego transportera MT-LBu, które jest zbudowane z spawanych stalowych płyt pancernych. Kadłub pojazdu jest całkowicie szczelny, co zapewnia ochronę załogi przed pociskami karabinowymi kal. 7,62 mm, odłamkami oraz radioaktywnym pyłem. Silnik umieszczony jest wewnątrz kadłuba, który dzieli się na pomieszczenie sprzętowe i przedział sterowniczy. W kabinie sterowniczej znajdują się dwa rzędy siedzeń – pierwszy jest przeznaczony dla kierowcy, radiotelegrafisty oraz dowódcy załogi, a drugi pełni funkcję zapasową. W pomieszczeniu sprzętowym znajdują się dwa siedzenia ze składanymi stolikami.
Urządzenia obserwacyjne umieszczone są w małej wieży na kadłubie, które są chronione pancerzem oraz szkłem pancernym. Wieża jest obracana na obrotniku zamocowanym na górnej części kadłuba, a jej mechanizm obrotu działa w trybie ręcznym oraz automatycznym, zasilanym silnikiem elektrycznym.
W pojeździe zainstalowano generator energii elektrycznej z autonomiczną jednostką napędową o mocy 30 koni mechanicznych, który dostarcza prąd do zasilania specjalistycznego wyposażenia bez konieczności uruchamiania silnika głównego w czasie postoju. Aby ułatwić obsługę, zmieniono położenie włazów serwisowych kadłuba.
Silnik i skrzynia biegów
Napęd pojazdu stanowi silnik JMZ-238N o mocy 300 KM, współpracujący z zsynchronizowaną hydromechaniczną skrzynią biegów, głównym sprzęgłem, przekładnią pośrednią, centralnym wałem napędowym, dwoma bocznymi wałami napędowymi oraz przekładniami bocznymi.
Podwozie
Podwozie wyposażone jest w dwa koła napędowe napędu gąsienic z przodu kadłuba, dwa koła napinające z hydraulicznymi napinaczami, czternaście kół jezdnych, cztery amortyzatory hydrauliczne oraz zawieszenie oparte na wahaczach na drążkach skrętnych.
Uzbrojenie
Główne uzbrojenie stanowi karabin maszynowy PKM kal. 7,62 mm, który jest przechowywany wewnątrz pojazdu, a podczas strzelania montowany w specjalnym opancerzonym uchwycie na dachu wieży. Pojazd może przewozić 1250 nabojów amunicyjnych. Dodatkowo, załoga może prowadzić ogień z broni osobistej przez specjalne otwory strzelnicze w kadłubie.
W oparciu o doświadczenia zdobyte podczas wojny w Afganistanie, niektóre pojazdy zostały wzmocnione uzbrojeniem, gdzie karabin maszynowy PKM kal. 7,62 mm został zastąpiony wielkokalibrowym karabinem NSW kal. 12,7 mm, co umożliwiało ostrzeliwanie zarówno celów naziemnych, jak i powietrznych.
Dane taktyczne
Przykładowe wyposażenie
Środki obserwacji
- Panoramiczny celownik obserwacyjny VOP-7A;
- System meteorologiczny 1T804;
- Dalmierz topograficzny stereoskopowy DS-1;
- Dalmierz artyleryjski DST-451;
Sposób przygotowania danych wstępnych do prowadzenia ognia
- Zautomatyzowana stacja robocza (AWS) oparta na komputerze;
- Zautomatyzowana Meteorologiczna Stacja Pomiarowa (SMAI);
- Oprogramowanie specjalistyczne;
- System pozycjonowania GPS;
- RMPK-4, urządzenie do transmisji danych (GUPD);
Środki łączności
- Radiostacja UKF R-123M;
- Radiostacja szerokopasmowa VHF R-111;
- Radiostacja R-130M HF;
- R-107M, szerokopasmowy przenośny radioodbiornik VHF;
- 1T803M, interkom do komunikacji między członkami załogi;
Rodzaje
1W13 Maszyna
Pojazd ten jest przeznaczony do kierowania ogniem baterii armat (wysunięte stanowisko dowodzenia). Jego główne zadania to:
- określenie współrzędnych stanowiska strzeleckiego;
- orientacja dział w kierunku ostrzału;
- automatyczny odbiór danych z komputera wozu dowodzenia dowódcy baterii armat dla prowadzenia ognia oraz nastaw urządzeń celowniczych armat za pośrednictwem kanałów komunikacji przewodowej i radiowej;
- utrzymywanie łączności z dowódcą dywizjonu, baterii oraz dowódcą działa.
Załoga składa się z oficera, dowódcy drużyny (operatora-geodety topograficznego), radiotelegrafisty, operatora sprzętu pokładowego oraz mechanika-kierowcy.
1W14 Maszyna
Stanowisko dowodzenia i obserwacji dla dowódcy baterii armat, przeznaczone do rozpoznania oraz kierowania ogniem baterii w bliskiej współpracy z jednostkami piechoty zmotoryzowanej i czołgami. Umożliwia realizację zadań takich jak:
- rozpoznanie położenia jednostek wroga oraz terenu;
- określenie współrzędnych celów;
- poprawki prowadzenia ognia;
- utrzymywanie łączności z dowództwem wspieranych jednostek.
Załoga składa się z oficera, dowódcy drużyny (geodety topograficznego), radiotelegrafisty, operatora dalmierza, operatora urządzeń zwiadu elektronicznego oraz mechanika-kierowcy.
1W15 Maszyna
Stanowisko dowodzenia i obserwacji dla dywizjonu armat (wysunięte stanowisko dowodzenia), przeznaczone do rozpoznania oraz kierowania ogniem artylerii na poziomie dywizjonu. Działa w bliskim kontakcie z jednostkami zmotoryzowanymi i czołgami. Pojazd ten realizuje te same zadania co wóz dowódcy baterii.
1W16 Maszyna
Wóz dowodzenia dla dowódcy dywizjonu, realizuje następujące zadania:
- obliczanie danych do prowadzenia ognia oraz metod strzelania do celu i automatyczne ich przenoszenie na stanowiska strzeleckie;
- przetwarzanie wyników odniesień topograficznych i geodezyjnych;
- pomiar naziemnych danych meteorologicznych;
- utrzymywanie łączności ze sztabem pułku oraz dowódcami poszczególnych dywizjonów w wozach artyleryjskiego rozpoznania i dowodzenia.
W Polsce
Wozy automatycznego systemu dowodzenia artylerią 1W12 Maszyna były używane przez Wojsko Polskie po wprowadzeniu na uzbrojenie armatohaubicy 2S1 Goździk w latach 80. XX wieku.
Przypisy
Bibliografia
A.W. Karpenko. „Broń Rosji”. Nowoczesne działa artyleryjskie samobieżne. Sankt Petersburg: „Bastion”, 2009.