1/VIII Batalion Wartowniczy
1/VIII Batalion Wartowniczy był jednostką Wojska Polskiego, która pełniła służbę ochronną na granicach II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Jednostkę 1/VIII batalion wartowniczy utworzono w 1919 roku. Działał on w ramach Okręgu Generalnego Toruń. W skład batalionu wchodziły dowództwo oraz cztery kompanie, z których każda składała się z trzech plutonów. W dowództwie, obok dowódcy batalionu, służyli oficerowie: sztabowy, adiutant, prowiantowy i kasowy, a także podoficerowie: mundurowy, prowiantowy, rusznikowy, sanitarny oraz sześciu ordynansów.
Na koniec września 1920 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych podjęło decyzję o rozwiązaniu Korpusu Strzelców Granicznych. 29 września 1920 roku ministerstwo wydało dyrektywę, która zobowiązywała bataliony wartownicze do ochrony granic. W sumie z 48 batalionów wartowniczych, 21 zostało przeznaczonych do służby granicznej.
Na podstawie rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wojskowych z 13 listopada 1920 roku, rozpoczęto proces luzowania kolejnych pułków Strzelców Granicznych.
4 pułk Strzelców Granicznych, odpowiedzialny za ochronę granicy zachodniej od Bałtyku do granicy DOG „Poznań”, oraz batalion morski, który strzegł granicy morskiej, luzowały trzy bataliony wartownicze: nr 2/I z siedzibą dowództwa w Chojnicach, nr 4/I w Kościerzynie oraz nr 1/VIII z Wejherowa.
Zgodnie z rozkazem Ministra Spraw Wojskowych nr 3046/Org z dnia 24 marca 1921 roku, na bazie 1/VIII batalionu wartowniczego utworzono 19 batalion celny.
Służba graniczna
Luzowanie oddziałów Strzelców Granicznych w DOG „Pomorze” rozpoczęło się 4 grudnia 1920 roku. Cały odcinek granicy przylegający do tego okręgu podzielono na pięć sekcji. Odcinek morski obsadził batalion nr 1/VIII, którego sztab miał miejsce postoju w Redzie. Długość tego odcinka wynosiła 105 km, a dowództwa kompanii zostały rozlokowane w Oksywiu, Helu oraz Krokowie.
Sąsiednie bataliony
3/VIII batalion wartowniczy ⇔ 4/I batalion wartowniczy − 1920
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Teresa T. Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Wartownicze”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
- Rozkaz Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” dotyczący obsady granicy → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.