1 Rosyjski Korpus Kadetów Księcia Konstantina Konstantinowicza (ros. 1-й Русский Великого Князя Константина Константиновича кадетский корпус) to emigracyjna rosyjska uczelnia wojskowa, która funkcjonowała w okresie międzywojennym oraz podczas II wojny światowej.
W trakcie wojny domowej w Rosji, pomiędzy Białymi a bolszewikami, działały Kijowski Korpus Kadetów oraz Odeski Korpus Kadetów, które miały swoje korzenie w przedrewolucyjnych szkołach wojskowych. 25 stycznia 1920 roku, ich personel oraz kadeta (18 wojskowych i 95 kadetów pod dowództwem płk. M.F. Samocwieta z Kijowskiego Korpusu Kadetów oraz 20 wojskowych i 126 kadetów z Odeskiego Korpusu Kadetów, pod dowództwem płk. B.N. Protopopowa) zostali ewakuowani drogą morską z Odessy do Królestwa SHS. Osiedlili się w Pančevie, w okolicach Belgradu oraz w Sisaku. 10 marca tego samego roku, na podstawie rozkazu przedstawiciela wojskowego Białych, gen. Wiktora A. Artamonowa, powstał Mieszany Korpus Kadetów, którego komendantem został gen. Borys W. Adamowicz. 25 kwietnia do Panczewa dotarło dodatkowych 42 kadetów, dowodzonych przez płk. W.F. Guszczina oraz kpt. G.Ł. Remmierta. Byli oni częścią większej grupy kadetów, którzy nie zdołali załadować się na statki w porcie odeskim i dołączyli do wycofujących się wojsk Białych płk. A.A. Stessela, docierając po starciach z bolszewikami do Dniestru. W pierwszej połowie czerwca obie części Mieszanego Korpusu Kadetów zostały skoncentrowane w Sarajewie. 17 czerwca odbyło się pierwsze zebranie Komitetu Pedagogicznego. Pierwszymi absolwentami, którzy ukończyli Korpus, byli kadeci, którzy rozpoczęli naukę jeszcze w czasie wojny domowej. W 1922 roku Korpus został podporządkowany komisji państwowej jugosłowiańskich władz ds. pomocy uchodźcom rosyjskim. Jego struktura została dostosowana do organizacji serbskich szkół średnich, aby absolwenci mogli kontynuować naukę. Na początku lutego 1925 roku do Korpusu dołączyło 32 kadetów z Syberyjskiego Korpusu Kadetów, którzy przypłynęli do Jugosławii statkiem z Szanghaju. Latem 1929 roku Jugosłowianie planowali zlikwidować Korpus, lecz ostatecznie nie doszło do tego z powodu interwencji króla Aleksandra I. Korpus został jedynie przeniesiony do Białej Cerkwi, gdzie połączono go z Krymskim Korpusem Kadetów, tworząc 1 Rosyjski Korpus Kadetów Księcia Konstantina Konstantinowicza. Od 1 września 1936 roku nowym dyrektorem Korpusu został gen. Aleksandr G. Popow. Dniem korpuśnym obchodzonym 6 grudnia były organizowane uroczyste parady kadetów. Dzień wcześniej miała miejsce panchida, czyli dzień wspomnieniowy, w trakcie którego śpiewano m.in. pieśń korpuśną. Dewizą Korpusu były słowa: „Pamiętajcie, czyje imię nosicie”. Korpus dysponował laboratorium fizycznym i chemicznym, warsztatami, szpitalem, pracownią rysunkową, gabinetem historycznym, salą gimnastyczną, czytelnią i biblioteką oraz własnym wydawnictwem. Działał chór oraz orkiestra. Kursanci uczestniczyli w spotkaniach kręgów strzeleckiego, astronomicznego, sportowego, literackiego, muzycznego, języka francuskiego, sadowniczego, hodowli gołębi oraz modelarstwa lotniczego i historycznego. Ważnym elementem był również muzeum Korpusu, założone na początku września 1925 roku. W wrześniu 1944 roku, w obliczu zagrożenia ze strony ofensywy Armii Czerwonej oraz wojsk jugosłowiańskich, Korpus ewakuował się do Niemiec, gdzie został rozwiązany. W ciągu całego okresu jego istnienia od 1920 roku, odbyło się 24 wypuszczenia absolwentów, w wyniku czego 966 kadetów otrzymało dyplomy ukończenia. W Niemczech, kadetów starszych klas odkomenderowano pod koniec 1944 roku do ochrony sztabu nowo formowanych Sił Zbrojnych Komitetu Wyzwolenia Narodów Rosji, a na początku 1945 roku zostali włączeni do 1 Dywizji Piechoty Sił Zbrojnych KONR. Natomiast grupa młodszych kadetów, pod przewodnictwem gen. Aleksandra G. Popowa, ostatniego komendanta Korpusu, utworzyła Pluton Specjalnego Przeznaczenia, dowodzony przez por. Fatianowa, przy sztabie wojsk lotniczych Sił Zbrojnych KONR.
Linki zewnętrzne
Historia 1 Rosyjskiego Korpusu Kadetów Księcia Konstantina Konstantinowicza. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ros.).
Kolejna historia 1 Rosyjskiego Korpusu Kadetów Księcia Konstantina Konstantinowicza (ros.)