1 Pułk Piechoty (1 pp) – jednostka piechoty w składzie Legionów Polskich.
Historia pułku
W nocy z 5 na 6 sierpnia 1914 roku, na obszar Królestwa Kongresowego wkroczyła 1 kompania kadrowa. W następnych dniach dołączyły do niej pozostałe oddziały. 18 sierpnia zgrupowanie zostało podzielone na pięć batalionów: I – Żegoty-Januszajtisa, II – Norwida-Neugebauera, III – Śmigłego-Rydza, IV – Wyrwy-Furgalskiego, V – Karaszewicza-Tokarzewskiego.
W grudniu 1914 roku powstała dwupułkowa I Brygada Legionów Polskich. W skład nowo utworzonego 1 pułku strzelców weszły dotychczasowe I i III batalion.
W latach 1914–1917 pułk brał udział w ciężkich walkach pod Laskami, Łowczówkiem, Tarłowem i Kostiuchnówką.
Kapelanem pułku był ksiądz Henryk Ciepichałł.
Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku pułk został rozwiązany.
12 sierpnia 1917 roku, na własną prośbę, czternastu oficerów zostało zwolnionych ze służby w Legionach Polskich, decydując się na wstąpienie do c. i k. armii. Wśród tej grupy byli m.in. kapitanowie: Julian Stachiewicz, Julian Kulczycki oraz Leopold Lis-Kula. Tego samego dnia dowódca Legionów Polskich powierzył dowodzenie pułkiem kapitanowi Modestowi Sierantowi z 3 pułku piechoty.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku
- płk Józef Piłsudski (27 VIII – 18 XII 1914)
- ppłk Edward Śmigły-Rydz (18 XII 1914 – 6 VIII 1917)
- kpt. Julian Stachiewicz (6 VIII – 12 VIII 1917)
- kpt. Modest Sierant (p.o. od 12 VIII 1917)
- kpt. Julian Kulczycki (p.o. 18 IX 1917 – w tym dniu podpisał ostatni rozkaz pułkowy)
Oficerowie
- ppor. Ludwik Młynarski
- ppor. Józef Ignacy Wiśniewski
Podoficerowie i żołnierze pułku
- sierż. Adam Błotnicki
- Stefan Janusz Bratkowski
- sierż. Franciszek Książek
- Karol Jan Józef Hein
- Bronisław Gontaszewski
- Edward Gorczyca
- kpr. Stanisław Heller
- Franciszek Jóźwiak
- Zbigniew Koellner ps. „Zawisza”
- Bronisław Maksymilian Majewski ps. „Łokietek”
- Jan Maria Romański
- Antoni Suracki
- Roman Wart
- Adolf Wierzbicki ps. „Wiktor Rutowski”
- Antoni Żyromski
Kawalerowie Virtuti Militari
Żołnierze byłego 1 pułku piechoty Legionów Polskich, którzy zostali odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari 17 maja 1922 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Stefan Pomarański: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. T. 1 Pułk Piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931.
- Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939 r.
- Dariusz Faszcza: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. 5 pułk piechoty Legionów. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1994. ISBN 83-85621-43-1.
- Artur Wodzyński: Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. 1 Dywizja Piechoty Legionów. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-593-5.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].